Kazakistan’da 25 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlandı. Bu vesileyle ülkenin çeşitli alanlarında büyük başarılara imza atan sanayiciler, işletmeciler, ulusal ve toplumsal figürler, aydınlar ve diğerleri devlet ödüllerine layık görüldü. Bunların arasında Uygurlar da var, bunlardan biri de “Kazakistan Halk Yazarı” unvanını kazanmış ünlü yazar ve oyun yazarı Akhmetjan Hashiri’dir.

24 Ekim Astana Cumhuriyet Bayramı münasebetiyle Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım-Jomart Tokayev, ülkenin sosyal, ekonomik ve kültürel kalkınmasına, ülkenin güçlendirilmesine önemli katkılarından dolayı çok sayıda kişiye devlet ödülleri verdi. halklar arasındaki dostluk ve işbirliği ve onların aktif sosyal faaliyetleri.

Cumhurbaşkanı, “Kazakistan Halk Yazarı” unvanının bu yılki diğer unvanlarla birlikte restore edildiğini ve bu unvanın 6 yazara verildiğini vurguladı. Uygur yazar ve oyun yazarı Ahmetjan Hashiri de bunların arasındaydı.

Almuta’da yaşayan Ahmetjan Hashiri ile temasa geçtik. Röportajımızda şunları söyledi: “Bunu 70 yıllık yaratıcılığımın bedeli olarak görüyorum. Genel olarak bu, Kazak edebiyatının gelişimine olan bağlılığımın bir ifadesi olarak verildi. Kazak edebiyatının dünyaya tanıtılmasında mesela “Idiqut” adlı romanım Azerbaycan’da ve Türkiye’de yayımlandı. Pek çok bilim insanı kitaplarıma olumlu yorum yaptı. Gazete ve dergilerde basıldılar. Her yıl, özellikle 2023 yılında güzel işler doğuyor. Şu anda yüzde 100 yaratıcıyım. Ve halkımın tarihi bana iyi ve bozulmamış bir şekilde rehberlik edecektir.”

Akhmetjan Hashiri, şu anda tarihi bir figür olan Uygur Tatatunga hakkında bir kitap yazdığını ve bu kitabın yakın zamanda kitapçılarda satışa sunulacağını söyledi.

Akhmetjan Hashiri’nin çalışmaları hükümet tarafından büyük beğeni topladı ve kendisine “Onursal Yazar”, “Almatı Bölgesi Onursal Vatandaşı” unvanları verildi ve Kazakistan Yazarlar Birliği’nin “Alash” Ödülü’nün sahibi oldu.

“Uzun bir yoldan geldim” diye ekledi. Ancak tüm kalbimle halkım için, dostluk ve uyum için bu tür eserler yazacağımı düşünüyorum. “Kazakistan Halk Yazarı” unvanını kazandığımı halkıma anlatmak için daha iyi eserler yazmaya devam edeceğim. Eğer halkım güvende olursa her zaman iyi işler yazabiliriz.”

Akhmetjan Hashiri, 1938 yılında Almuta ilinin Çelek ilçesine bağlı Malivai köyünde doğdu. 7 yıllık lise eğitimini tamamladıktan sonra Yarkant City’deki Pedagoji Teknoloji Koleji’nde okudu. 1961 yılında, şimdiki adı Farabi Kazak Ulusal Üniversitesi olan Kirov Kazak Devlet Üniversitesi’nin Filoloji Fakültesi’nden mezun oldu. Önce okulda öğretmenlik yaptı, ardından Altınsarin Pedagoji Bilimleri Araştırma Enstitüsü’nde okudu. Çalışmalarını, şu anda “Uygur Sesi” gazetesi olan Kazakistan Cumhuriyeti’nin Uygur yazı işleri bürosu “Komünizm Logosu”nda edebiyat sorumlusu, bölüm başkanı ve sorumlu sekreter olarak sürdürdü. 1982’den 2018’e kadar Kazakistan Yazarlar Birliği’nde çalıştı. 1986 yılında 9. Kazakistan Yazarlar Kongresi’nde Kazakistan Yazarlar Birliği sekreterliğine seçildi. 1991 yılında Arzu dergisinin genel yayın yönetmeni oldu.

Kazakistan Yazarlar Birliği, Kazakistan Gazeteciler Birliği üyesi ve Kazakistan Uygur “İlham” ödülü sahibi Davletbek Baytursinuli, şunları söyledi: “Akhmetjan Hashiri kardeşimiz 85 yaşında. 14-15 yaşlarında eline kalem aldı. Toplamda yetmiş yıldır yazıyorum. Birçok yüksek profilli medya ve yayınevinde çalıştı. Hayatının belli bir dönemi Kazakistan Yazarlar Birliği’nde geçti. Tarihi eserler, kurgu, çeviri ve dramaturji alanlarında üretmeye devam ediyor. Ahmetcan’ı ‘Halkın Yazarı’ ünvanıyla tebrik ediyorum. Onun halk yazarı olması sadece Uygur halkının değil, tüm Türk halkının sevincidir. Onunla gurur duyuyoruz.”

Muhtar Avezov Edebiyat ve Sanat Enstitüsü, Filoloji Doktoru, Profesör Ulimjan Hamrayev, o dönem Kazak Uygur edebiyatında Zia Samadi, Hezmet Abdullin, Muzhan Zülfikarov, Jamaldin Bosakov, İlya Bhiliya, Zag Yasinov gibi ünlü şair-yazarlar yaşamış ve yaşamışlardır. Uygur edebiyatı yazdı, dünyaya tanındığını ilan etti. Bunlar arasında Akhmetjan Hashiri’nin de etkili bir yaratıcı olduğunu ve Kazakistan’da Zia Samadi’den sonra ikinci Uygur olduğunu söyledi.

Alimjan Hamrayef şunları söyledi: “Bunların arasında Akhmetjan Hashri de romantik havasıyla yeni gerçekçi eserler yaratmaya başladı. 1950’li ve 1960’lı yıllarda çok sayıda roman ve öyküyle Uygur edebiyatı dünyasına cesur bir adım attı. İster Kazak ister Özbek edebiyatı olsun tarihi romanların statüsü üst seviyeye çıkarıldı. Akhmetjan da kendisini büyük işlere adadı. Bununla bağlantılı olarak “Barshu Art Tekin” ve “Idiqut” romanları yayımlandı. Uygur dramaturjisine yaptığı katkılar, Kazakistan Yazarlar Birliği’ndeki parlak faaliyetleri ve Uygur edebiyatındaki faaliyetleri bu doğrultuda değerlendirilerek kendisine “Kazakistan Halk Yazarı” unvanı verildi. Biz Uygur halkı olarak bundan çok mutluyuz.

Akhmetjan Hashiri bildiğimiz kadarıyla “Hayatımı Yaşadım”, “Kalbim Dayanacak”, “Ölmez Çiçek”, “Yerlere Dökülen Gözyaşları”, “Kader” ve kısa öykü derlemeleri, “Nur Ana” öykülerini yazmıştır. , drama ve öykü derlemesi, “Yalnız Nane” “İdikut” romanı, 2 ciltlik “Barşuk Sanat Tekin” ve “Uygur-Orhun Kadagı” tarihi romanlarının yazarıdır. Pek çok eseri Rusça, Türkçe ve Azerice dillerinde yayımlandı. “Gençlik Yerde” öyküsü Uygur Eli Halk Yayınevi’nde yayımlandı.

Ahmetjan Hashri’nin “Doğuştan Ölümsüzler”, “Mukamçi”, “Köylü”, “Idiqut”, “Yalnız Nane”, “Charbagh”, “Rak”, “Chabbyat”, “Mushavirek”, “Panzhigah” adlı eserlerinin sahne versiyonları sahnede sahnelendi Uygur tiyatrosunun.