UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Başkanlığını  Doğu Türkisanlı Uygur Türkü aktivist Ruşen Abbas’in yaptığı  Uygur Hareketi, BM. İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk’e bir çağrıda bulunarak  Çin işgal yönetiminin Doğu Türkistan’da yaşayan Türklere yönelik işlemekte olduğu insanlık ve soykırım suçlarını karşı  kesin ve net tavır bir tavır ve pozisyon göstermesi çağrısında bulunduğu bildirildi.

Uygur Hareketi İcra Direktörü Ruşen Abbas  tarafından yapılar açıklamada  24 Mayıs 2023’te Cenevre’de düzenlenen   basın toplantısında BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk’ün  yaptığı son açıklamada Çin’in Uygur Soykırımından  hiç bahsetmemesi ve soykırımcı ÇKP rejiminin insanlığa karşı işlediği insanlık suçlarına vurgu yapmamasına vurgu yaparak bu tavrını eleştirdi.

Çin’in Uygur Soykırımı Konusunda   Net  ve Kesin Tavır Ortaya Koyun!

Uygur Hareketi’nden yapılan açıklamada İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin, modern tarihin en ağır insan hakları krizlerinden biri olan Uygur Soykırımı da dahil olmak üzere Çin’in insanlığa karşı suçlarından bahsetmemesi “cesaret kırıcı” olarak değerlendirildi

Açıklamada BM. Yüksek Komiser’in son sözlerinin,  son bir yıldan  öncesi  bölgede yaşayan  tüm Uygurların, insan hakları savunucularının ve Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’ni destekleyen  ülkeler, Uluslararası Kurum ve Kuruluşlar ile bizzat BM. İnsan Hakları Yüksek Komiserlik Ofisi’ni Uygur Soykırımı konusundaki özel raporunun yayımlanmasıyla ilgili olarak Çin’in baskılarına   boyun eğmediği ve gerçekleri  açıkladığı için  kendisine yönelik övgü ve takdir edici  durumla taban tabana zıt olduğu da ayrıca vurgulandı.

Uygur Hareketi İcra Direktörü Ruşen Abbas, Yüksek Komiser’in  açıklamasında  Uygur krizini  özellikle dillendirmemisinin, BM Yüksek Komiserlığinin Çin’in  Doğu Türkistan’daki ağır insan hakları ihlallerine ilişkin 31 Ağustos 2022 tarihli  raporuna da aykırı olduğu ve  Uygurlar arasında derin bir hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Abbas , “BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin,  Çin’in uygulamalarının ” İnsanlığa karşı  Potansiyel Suçlar’ olarak ilan ettiğini ancak Türk’ün açıklamasında Uygur soykırımı konusunda Çin’in insanlık ve soykırım suçlarını açık ve net şekilde   vurgulamamasının BM.’ in bu konuda  geri adım atıyor gibi görünmesinden derin endişe duyuyorum. Soykırıma, Köle/İşçi olarak  zorunlu çalışmaya ve  etnik,dinsel ve kültürel asimilasyona maruz kalan Uygurların içinde bulunduğu  dramatik  duruma ilişkin son tavrın bir  hafıza kaybı  olarak algılandığını  ve  bu durumdan son derece rahatsız  olduğumuzu özellikle belirtmek istiyoruz.” ifadelerini kullandı 

Uygur Hareketi’nin Açıklaması  şu başlıklar halinde ifade edildi :   

• BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği  olarak  Uygur Soykırımı konusundaki tutumunuzu  kesin ve  net bir şekilde ortaya koyunuz.
• ÇKP  işgal yönetiminin Doğu Türkistan’da yaşayan Müslüman Türklere karşı işlediği insanlık suçları ile soykırım uygulamalarının sorumlu olduğunu hatırlatın ve  ve bu suçların sonlandırılması için  daha aktif olunuz.
• Uygurlar başta bölgede yaşayan Müslüman Türk halkları yıllardan beri İşgalci ÇKP Yönetiminin  “Sistemik baskı, keyfi gözaltı ve kültürel kimliklerine yönelik amansız bir saldırı ile karşı karşıyadırlar. Bu  çok kötü  uygulamalar  asla  göz ardı edilemez veya görmezden gelinemez
• BM.İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker  Türk   bu konudaki  tavır ve yaklaşımını  acilen netleştirmeli  ve  Çin yönetimi İnsan haklarına ilişkin her  konuda sürdürdüğü Uygur soykırımı nedeniyle  sürekli tepki gösterilmeli ve kınanmalıdır.
• ÇKP yönetiminin  Uygur soykırımı konusundaki  tavrı ile yüzleşmesi  gerekir. Bu konuda gerekenleri yerine getirmemek  ve ÇKP’ye net ve kesin tavır koymamak, ÇKP rejimine  yüzleşmeden hareket etme özgürlüğüne sahip olduklarına dair tehlikeli bir  destek mesaj ve onaylama anlamına gelebilecektir.

Çin’in Uygur Bölgesindeki Sivil  Yaşam Alanlarını  Daraltmasından Endişeliyiz

BM. İnsan Hakları Yüksek Komiser Volker  Cenevre’de 24 Mayıs’taki basın toplantısında   Çin yönetiminin Uygurlara karşı işlediği  insanlık ve soykırım suçları için direkt bir tavır ve ifade ortaya koymamış  ve Uygur bölgesindeki  durum ile ilgili olarak  “Uluslararası insan hakları hukukuna aykırı yasalara dayanarak insan hakları savunucularına karşı bir dizi cezanın verildiği Çin de dahil olmak üzere sivil yaşam  alanlarının  daraltmasından da endişe duymaya devam ediyorum.” sözleri ile dile getirmişti.

2022 Uygur Raporu : Çin’in Uygurlara Yönelik  İhlalleri  İnsanlık ve Soykırım Suçudur 

BM.İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ağustos 2022’de yayımlanan raporda  ÇKP işgal rejiminin Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlara ve diğer Türk halklarına karşı  insan hakları ihlallerini “insanlığa karşı suç olduğu/olabileceği ” sözleri ile açıklamıştı.

Raporda  Çin’in Uygurlara Yönelik İnsan Hakları İhlalleri  şu başlıklar  halinde tesbit edilmiş ve açıklanmıştı :

1. Uygurların  sözde yeniden eğitim kampları adı verilen Toplama kamplarına Hapsedilmesi,
2. Türklerin kitlesel  bir  şekilde ve sebepsiz olarak keyfi gözaltına alınması
3. Kamplardaki tutuklulara baskı, zulüm ve  işkence yapılması
4. Kadınlara  karşı ve cinsel  saldırı ve şiddet zorla kısırlaştırma
5.  Uygur gençlerinin köle/İşçi olarak  zorla çalıştırma programları
6. İnsan hakları savunucularına karşı  ağır yaptırım ve cezalandırmalar
7. Uygur kadınlarının  doğum oranlarının bir program dahilinde  zorla tedrici olarak azaltılması  ve  bastırılması
8. Uygur ailelerin zorla dağıtılması. Ortadan kalan   çocukların ebeveynlerinden  zorla uzaklaştırılarak koparılması
9. Çin İşgal yönetiminin  bölgede uyguladığı  acımasız ve vahşi diğer insanlık dışı  uygulamaları
10. ÇKP işgal rejiminin  bu ve benzer  acımasız uygulamalarına  dikkat çeken raporda, Çin’in   bölgedeki bu insan hakları ihlallerinin  “uluslararası suçlar, özellikle de insanlığa karşı suçlar teşkil edebileceğini”  vurgulanmıştı.