UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
İngiltere merkezli Uluslararası Af Örgütü yayınladığı İnsan hakları raporunda Çin’in işgalindeki Doğu Türkisitan’da Çinli olmayan Uygurlar, Kazaklar ve diğer Müslüman Türkler ile Tibetlilere yönelik “Terörizm ve Radikalizm ile Mücadele” kisvesi altında sistematik baskı,zulüm, etnik ayırımcılık ve ırkı soykırım uygulamalarının şiddetini daha da arttırarak sürdürdüğünü açıkladı.
Raporda Ağustos 2022’de BM.İnsan hakları Yüksek Konseyince açıklanan Uygur raporundaki “‘etnik azınlıklara yönelik sistematik baskılarını” sürdürdüğü özellikle vurgulanıyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün “Dünyadaki İnsan Haklarının Durumu” başlıklı dört yüz sayfalık raporu, 2022 ve 2023 yıllarını kapsıyor ve 100’den fazla ülkenin insan hakları durumunu analiz ediyor.
Çin’in Amacı :Uygurlar ve Tibetlilerin Etnik Kemliklerini Yok Etmek
Uluslararası Af Örgütü, 29 Mart’ta açıkladığı yıllık raporunda BM.İnsan hakları Yüksek Komiserliğince Ağustos/2022’da yayınladığı Uygur rapora da atifte bulunuyor ve bu rapordaki ” Çin’in Uygur bölgesindeki insan hakları ihlallerinin “insanlığa karşı suçlar” olarak tanımladığına vurgu yaparak şöyle devam ediyor :
- Çin yönetimi “Özerk Bölgeler ” olarak tanımladığı Doğu Türkistan ve Tibet’te bölgenin asıl sakinleri olan etnik gruplara karşı baskı, zulüm ve etnik ayırımcılık ile onları bastırmaya devam ediyor.
- Çin yönetimi anılan bölgelerde Çinli olmayan yerli halkları “Ayrılıkçılık, radikalleşme ve terörle mücadele ” iddiaları ile sistematik baskı yapıyor
- Çin yönetimi Uygur bölgesi ve Tibet’teki etnik azınlıkların temel insanı haklarını engelleyerek yasaklamakta ve devlet politikası olarak aşırı baskı ve tehdit politikalarını sürdürüyor.
- Çin yönetimi bu bölgelerde yaşayan Çinli olmayan etnik halklara karşı etnik aşağılama ve ırkı hakaret ve ucu açık ve süresiz gözaltında tutma gibi uluslararası suçlar işliyor.
- Çin yönetimi Tibet ve Uygur bölgelerinde sürdürdüğü bu uygulamaları ile Uygurlar ve Tibetlilerin dini ve kültürel kimlikleri ile kültür ve medeniyetine gelenek ve göreneklerini yok etmek istiyor.
- Raporda ayrıca, Çin yönetiminin BM.Uygur raporunun açık hükümlerine rağmen, BM.İnsan Hakları Yüksek Konseyinin Ekim/2022’deki özel oturumunda Uygurların insan hakları durumunun araştırılması ve müzakere edilmesi önerilerini reddetmesi sert şekilde eleştiriliyor.
