TÜRK CUMHURİYETLERİ’NDE ÇİN’İN TÜRKLERE YÖNELİK BASKILARINA KARŞI TEPKİLER ARTIYOR

Türkistan Cumhuriyetlerinde Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur,Kazak,Kırgiz ve Özbek Türklerine yönelik Çin yönetiminin baskı,zulüm ve soykırım uygulamaları ile Çin tipi Nazi kamplarında haksız ve hukuksuz şekilde milyonlarca Müslüman Türk’ün hapiste tutulmasına karşı tepkiler gün geçtikçe artıyor.Türkistan Cumhuriyetleri kamu oyunun bu Doğu Türkistan duyarlılığı ile Soydaşlarına olan ilgisi ve Çin’e olan tepki ve protestoları bu ülkelerin yönetimlerine de yansıyor.Bu konuda üst düzey yönetim katında ilk tepki ve girişim Özbekistan’da meydana geldi. Bir kısım Özbekistan Parlamento üyesi Milletvekilleri Cumhurbaşkanı Şevket Mirzaeyev’a mektup yazarak bu konuda Çin’e karşı diplomatik yollardan tepki gösterilmesi ve soykrımın sona erdirilmesi ve toplama kamplarının kapatılması ve tutukluların salıverilmesi noktasında Çin yönetimi nezdinde girişimlerde bulunulmasını istediler. Milletvekilleri soykırım uygulamaları ile karşı karşıya bulunan Uygur Türklerine destek verilmesi gerektiğini beyan eden açıklamalarda da bulundukları bildirildi.

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Özbekistan Parlamentosu Üyesi bazı Milletvekilleri Cumhurbaşkanı Sevket Mirçayaev’e mektup yazarak Çin’in Uygur Türklerine karşı soykırım uygulamalarına tepki gösterilmesini ve Çin’e karşı Doğu Türkistan Türklerinin yanında yer almaları gerektiğini ifade eden açıklamalar yaptılar.

Çin’in Uygurlara yönelik uygulamalarına tepki gösteren milletvekilleri Uygur Türklerinin haklarının savunulması gerektiğini ifade ettiler.

Çin ile ilişkileri iyi olan başta ve aynı zamanda Çin’in başını çektiği Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) üyesii de olan Kazakistan, Kırgizistan,Özbekistan, Türkmenistan gibi O Türkistan Cumhuriyetleri bugüne kadar Pekin’in Doğu Türkistan’da Uygur Türklerine yönelik yaptığı insan hakları ihlallerini, baskılar ve toplama kampları konusunda sessiz kalmış ve Çin’i bu konuda eleştiren her hangi bir beyanda da bulunmamışlardı.

Geçtiğimiz haftalarda çoğunluğunu Batılı ülkelerinin oluşturduğu 22 ülke, Çin yönetimine ortak bir mektup göndererek Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalerine son verilmesi,Çin tipi Nazi toplama kamplarının kapatılması da zorla tutulan Uygur,Kazak,Kırgiz ve diğer Müslümanların derhal serbest bırakılması için çağrı yapmıştı.

Çin’i, Sincan’da (Doğu Türkistan) Uygur Türkleri ve diğer Müslüman topluluklara mensup azınlıkları keyfi gözaltılardan, serbest dolaşım haklarını ellerinden almaktan uzak durmaya davet eden mektuba hiçbir İslam ülkesinden ve Türkiye dahil hiç bir Türkistan Cumhuriyetlerinden destek gelmemişti.

Cumhurbaşkanı Şevket Mirzoyaev liderliğindeki Özbekistan

Özbekistan’da 27 yıl iktidarda kalan İslam Kerimov’un otokratik rejiminin ardından işbaşına gelen Mirzaayev yaptığı reformlar konusunda vatandaşların güvenini kazanmaya çalışıyor ve iktidara geldiğinden beri ülkesinde reformları sürdürüyor.

Özbekistan’ın yeni Cumhurbaşkanı Şevket Mirzoyaev’in en önemli reformlarından biri uzun yıllardır siyasi suçlu olarak hapiste tutulan Özbekistan’in önde gelen muhalifler ile aydınları serbest bırakması ve işkencede resmen yasaklaması oldu. Mirzoyaev hükümeti insan hakları karnesini iyileştirebilmek adına İnsan Hakları İzleme Örgütü gibi uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapıyor. Birçok kuruluş Özbekistan’da sistem genelinde reform yapılması için yıllardır çağrı yapıyordu.

Özbekistanlı Parlamenter Kabil Dosov Cumhurbaşkanı Mirzayev’e Mektup yazmıştı.

Özbekistan’ın Bostan-Tumen kengeşi Milletvekili geçtiğimiz haftalarda Cumhurbaşkanı Mirzayev’e bir mektup yazarak Çin’in Doğu Türkistan’daki baskı zulüm ve soykırım uygulamalarına karşı tepki göstermiş ve bu konuda gereken girişimlerde bulunmasını talep etmişti.

Sosyal medya’da da paylaşılan ve büyük yankı uyandıran bu mektupta Özbekistanlı Parlamenter Özbek Türkçesi ile şu çarpıcı ve dikkat çekici cümlelere de yer vermişti ; ”
“Ben bir Türk olarak, Türkün Özbek boyundan olarak, hadi Türk olmayayım, bir insan olarak bugün Doğu Türkistan’da olanlara ilgisiz kalamazdım!”

” Bizim rızkımızı Hitaylar (Çinliler) değil Allah verecektir. “

Özbekistan Cumhuriyeti Bostan-Tumen Kingeşi Milletvekili Kabul Dosov’un bu mektubuna Cumhurbaşkanı Şevket Mirzayev’ın cevap verip vermediği konusunda şimdiye kadar her hangi bir bilgi bulunmuyor.

Mekubun tamamına şu linkten ulaşılabilir : www.uyghurnet.org/milletvekili-qabul-dusov-ozbekistan-cumhurbaskanini-uygurlari-savunmaya-cagirdi/

Etiketler: Çin » Dünya » Ekonomi » Emlak » Genel » Gündem » Haber » Kültür Sanat » Ordular ve Silahlar » Orta Asya » Siyaset » Soykırım