BM . KEYFİ TUTUKULAMALARI İNCELEME VE ARAŞTIRMA GURUBU : ÇİN HÜKÜMETİ , Dr. İLHAM TOHTI’Yİ DERHAL SERBEST BIRAKMALIDIR…!

      Birleşmiş Milletler Teşkilatı’nın Keyfi Tutuklamaları İnceleme ve Araştırma Hizmet Gurubu,yayınladığı raporda, bu yıl 15 Ocak’tan beri hapishane’de bulunan Dr.Tohti’nın tutuklanması için gerekli delillerin yeterli olmadığını,Çin yönetiminin Dr.Tohtı’yı tutuklayarak suretiyle uluslar arası yasaları çiğnediğini ve kendisinin derhal serbest bırakması gerektiğini açıkladı.

  Dr.İlham Tohtı yakın dostu, ABD.’lı bilim adamı Prof.Dr.Elliot Sperling ile(Resim rfa.org)

Uygur Haber Ve Araştırma Merkezi (UYHAM)
BM.Teşkilatı Keyfi Tutuklamaları İnceleme ve Araştırma Gurubu bu Teşkilat’ın ilgili yasaları gereği,1991 yılında kurulmuş olup,üye devletlerde Uluslar arası yasaların uygulanması, Normlara uygunluğu ve adil yargılama ve buna benzer tüm işlemlerde uluslar arası yasa ve yükümlülükleri takip eden ve gözlemleyen bir organ’dır. BM.Teşkilatı’na bağlı bu Organ,Uygur Bilim adamı ve İnsan Hakları Aktivisti Dr.İlham Tohtı’nın tutuklanması üzerine kendisine yapılan baş vurular üzerine inceleme başlatmış ve Dr.Tohti’nin tutuklanmasına dair iddia ve buna ait belge ve bilgileri inceleyerek Çin yönetiminden bu iddiaların kanıtlanması ve cevaplanmasını istemiş ve hazırlık Dosyasındaki suçlamalara göre bir rapor hazırlamıştır.

Bilindiği gibi, Çin yönetimi adı geçen Gurub’un talebi doğrultusunda Dr.Tohtı’nın tutuklanması ve buna kanıt olan suçlamalar ile ilgili dosya’yı 19 Mart’ta sunmuştu. Buna göre; Dr.Tohtı şöyle suçlanıyor ;
1. Dr.Tohtı öğretim üyeliği konumundan yararlanarak öğrencilerin yönetime karşı
Kin ve nefret duymalarını teşvik etmek
2. Öğrencileri ve halkı yönetimi devirmeye,ortadan kaldırmaya ve Milli bölücülüğe kışkırtmak
3. Sahibi olduğu veYönettiği “Uygurbiz” internet Sitesinde ve onu kullanarak aşırı fikirler yaymak ve terör olaylarına ait haberleri ve bilgileri kendi görüşü doğrultusunda tahrip ederek neşretmek
4. Dış ülkelerde faaliyet gösteren “Doğu Türkistan Terör Güçleri” ile ilişki kurmak
5. Uluslar arası düzeyde Milli kin ve nefreti körüklemek ve yaymak.

Ancak, Keyfi Tutukulamaları Araştırma ve İnceleme Hizmet Gurubu,Çin yönetiminin Dr.Tohtı ile ilgili olarak kendilerine sunduğu dosya’daki suçlamaları kanıtlayacak her hangi bir delil gösteremediğini,onunla ilgili dosya’daki suçlamaların ve iddiaların Akademisyen Dr.Tohtı’ye yöneltilen “ Bölücülük yaptığı ve bununla meşgul olduğu” Suçlamasını ispata yetmeyeceğini ifade ederek bu iddiaları kabul edemeyeceklerini belirtmişlerdir.
BM. Hizmet Gurubu raporunda şu görüşleri de yer vermiştir : “ Dr.Tohtı ,Uygur Toplumunda meydana gelen olaylar ve problemler konusunda kendi düşüncesini ortaya koyduğu ve ifade ettiği için tutuklanmıştır.Onun tutuklanması ve göz altına alınma şekli ve yöntemi yasalara uygun olmamıştır. Dr.Tohtı, tutuklandıktan on güne kadar Ailesine,yakınlarına ve hatta Avukatı dahil hiç kimse bilgilendirilmemiştir. Çin yönetimi’nin Dr.Tohti konusundaki sorularımızı yanıtlamasından dolayı memnuniyetimizi ifade ediyor isek, de bu cevapların hiç birisinin yeterli delil ve ispata dayanmadığını , kanıt gösterilmeden sadece suçlandığı hususu, gerçekten bizleri derinden üzmüştür.
Sonuç olarak : Gurubu’muz ,bir Suç dosyasının kesinlikle ve öncelikli olarak yasal ve hukuki normlara göre açık ve net kanıtları içermesi gerektiği kanaatına varmıştır.Biz Çin yönetiminden Dr.Tohtı’nın derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz., Çin Hükümeti’nden Dr.Tohtı’nın hiçbir kanıta dayandırılmadan ve keyfi olarak tutuklanması esnasında uğradığı onur kırıcı kötü muamele ve kaba güç kullanımından doğan haksızlıklarının ve mağduriyetinin maddi olarak tazmin etmeye çağırıyoruz. Ayrıca, Biz Keyfi Tutuklamaları Araştırma ve İnceleme Hizmet Gurubu olarak,BM.İnsan Hakları Komitesinin Dr.Tohtı sorununa gerekli duyarlılık göstermesi ve elzem olan tedbirleri almasını ve Çin yönetiminden bu konuda kendilerine bilgi ve açıklama yapmasını talep etmelerini de tavsiye ediyoruz. Çin halk Cumhuriyeti yönetiminden 1998 yılında imzaladığı Siyasi ve Madeni haklar Anlaşmasına uygun hareket etmesini bekliyoruz.”
Birileşmiş Milletler Teşkilatı’na bağlı olarak kurulan ve çalışan Keyfi Tutuklamaları İnceleme ve Araştırma Hizmet Gurubu’nun bu raporu’nun Hükümetler nezdinde her hangi bir bağlayıcı ve zorlayıcı bir vasfı yok ise de, üye ülkelerin insan hakları ve hukuk alanındaki uygulamaları açısından önem arzetmektedir. Çin yönetiminin BM.Teşkilatı’nın ilgili anlaşma ve taahhütnamelerine imza koyarak güvence verdiği uluslar arası yasalar ve yükümlülüklere uyma konusundaki tutumunu ölçmek ve değerlendirmek açısından çok önemli olduğu ve Dr.İlham Thtı davasının daha da güçlü şekilde savunulması için yararlı olacağı hususları ortak bir görüş olarak kabul ediliyor.

Washington merkezli Uygur İnsan Hakları Programı’nın Direktörü ve Uygur-Amerikan Derneği Başkanı Dr.Alim Seyittof’un söz konusu gurup ve onun çalışmaları hakkındaki değerlendermeleri şöyledir ; “ BM.’lere bağlı bu organ Dr.Tohtı ve benzeri kişilerin diktatörlükle yönetilen rejimlar tarafından tutuklanması ve hapsedilmesi ile ilgili uygulamaları sürekli gözetir ve ilgili Ülke yönetimlerinden bu konuda bilgi ve açıklama talep eder. İlgili Yönetimin sanıklara yönelttiği suçlamaları inceler ve tutuklamanın yasalara ve adalet sistemine uygunluğunu kontrol eder ve sonucu raporlayarak üst kurula sunar. BM.başta büyük etkili ve saygın Uluslar arası Kurum ve Kuruluşların hazırlayıp ilan ettiği böyle güçlü delillere dayanan raporlar ortada iken,Çin yönetimi Dr.Tohtı’yı serbest bırakmaz ise,bu durum Çin yönetiminin yasalar ve hukuk ile idare edilmeyen, uluslar arası yasalar ve normları hiç kale ve almayan bir devlet olduğunun açık ve net delili olduğunu kanıtlamış olur. “ yorumunda bulunmuştur.

Kaynak  : rfa.org/Uyghurca/İrade Haberi

Etiketler: Genel » Görüş Yorum » Gündem » Haber » İlham Tohti