PROF.DR.KAÇALIN : BM.VE ÜLKELER ÇİN’İN KAŞGAR’DAKİ KÜLTÜREL SOYKIRIMINI DURDURMALI

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Türk Dil Kurumu eski Başkanı, Kaşgarlı Mahmut ve onun ölmez eseri Divanü Lugatit- Türk sözlüğü ile ilgili çalışmaları ile tanınan Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr.Mustafa Kaçalın Çin işgal yönetiminin son aylarda tarihi Kaşgar şehrinin kadim kültürel kimliğini aksettiren tarihi evleri ve yapıları yıkarak yok etmesi sert tepki göstererek : ” Çin yönetiminin Türkistan’in binlerce yıllık kadim kültür ve medeniyet beşiği olan Azizane Kaşgar’ın tarihi kültür ve medeniyet örneklerini yıkarak yok etmesi bir kültürel soykırımdır ve asla kabul edilemez.” BM.başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar ve ülkeler Çin’in bu Türk Milletine ait kadim kentteki kültürel soykırımını durdurması için mutlaka tepkilerini ortaya koymalı ve bir şeyler yapmalıdır.” açıklamasında bulundu.

Özgür Asya radyosuna açıklamalarda bulunan Prof.Dr.Mustafa Kaçalın, Çin işgal yönetiminin 2000’lı yıllarda başlayan kültürel soykırımının devamı olarak Kaşgar’da ” Kentsel Dönüşümde Mükemmeliyet ” iddiası ile ayakta kalan Mahalleler ve özellikle çok eski ve tarihi alışveriş merkezini ( Uygurların Geleneksel Ham/Han Pazarı) de tahrip ederek yok etmesinin bir kültürel soykırım olmasının yanında geleneksel Uygur sosyal yapısını bozarak yok etmeyi amaçladığını belirterek sözlerini şöyle sürdürdü : ” Ben Kaşgarlı Mahmut ve onun ölömez eseri DLT.çalışmaları için Kaşgar’ı bir kaç kez ziyaret ettim. Türkistan coğrafyasının ve Türk Milletinin binlerce yıllık kültür ve medeniyetinin nadide örneklerini barındıran bu kentin günümüzde yavaş yavaş ve sinsice dönüştürüldüğünü ve asıl kimliğinden koparıldığına üzülerek şahit oldum. Çin’in bu kültürel soykırım uygulamalarının tamamen siyasi bir mesele olduğunun elbette bilincindeyiz. Güçlüler zayıflar üzerinde her zaman bu yöntemi kullanırlar. Çinliler Uygurların bu tarihi Türk topraklarında var olamalarını ve yaşamalarını istemiyorlar. Çin’de bu konuda her türlü güç ve imkan var. Dünyadaki siyasi ortam da buna çok müsaittir ve kimse Çin’in bu acımasız soykırım vahşetine ses çıkarmıyor ve tepki göstermiyor. Çinlilerin soykırım konusunda güçleri ve imkanları var. Bunları söylerken yüreğim istirap çekiyor ve dilim yanıyor. Çin, Doğu Türkistan’da Türklerin kadim ve parlak kültür ve medeniyetini muhteşem tarihini, dilini engelleyerek, yasaklayarak yıkarak ve yakarak yok etmek istiyor. Türklerin binlerce yıllık birikiminin bu değerlerinin yerine ; Çin kültür ve medeniyetine dönüştürmek istiyor. Bu yüzden Uygurları toptan yok etmek istiyor.

Kaşgarlı Mahmut, DLT’ü Yazdı, Ancak İstanbul’da Bulundu

Kaşgarlı Ulu Alim Kaşgarlı Mahmut, Türklerin ilk yazılı sözlüğü olan Divanü Lugatit Türk’ü bin yıl önce yazmıştı ancak, bu eşsiz eser 900 yıl aradan sonra sonra 1913 yılında İstanbul’da bulunmuştur. Dil Bilgini Ali Emiri Efendi bir tesadüf sonrası eseri bulmuş ve kendi parası ile satın alarak Türk Milletine armağan etmiştir. Ali Emiri Efendi bu Türklerin bu ilk Lügatını 1915 yılında İstanbul’da yeniden yayınlamıştır. Ali Emiri Efendi yaşasaydi, bugünkü Kaşar’in bu acıklı halini ve yok olma sürecini ezle görmek istemez ve çok üzülürdü.

Çin Kaşgar’ın Tarihi ve Kadim Türk Kimliğini Yok Ediyor

Günümüzde Çin yönetimi Kaşgarlı Mahmut’un memleketi olan, Türk tarihinin kültür ve medeniyetinin manevi başkenti olan Kaşgar şehrini yok etmek istiyor. Geçmişte Kaşgar şehri İpek Yolu’nun önemli düğüm noktasında yer almış ve aynı zamanda Avrasya Geçiş Yolu’nun kilit halkası üzerinde yer almış, coğrafi ve stratejik konumunun önemi dolayisiyle Türkistan’in/Orta Asya’nın önemli ticaret, sosyal ve kültür -medeniyet merkezlerinden biri olmuştur.

Kaşgar Zorlanıyor, Ancak,Muhteşem Günlerine Mutlaka Dönecektir

Prof.Dr.Kaçalın, günümüzde kadim Kaşgar Şehrinin Nefes almada zorlandığını ancak, eski muhteşem tarihi kimliğine mutlaka döneceğini belirterek sözlerini şöyle sonlandırdı : “Azizane Kaşgar şehrinin yüzyıllar öncesine dayanan tarihi geçmişi ve muhteşem gelişimi ve Atalarımızın zengin kültürel mirası, benzersiz şehir yapılanması ve Türk topluluklarının tüm özelliklerini bağrında barındırarak bu değerlerin günümüze kadar devam etmesini ve yansımasını sağlamıştır. Tarihsel olarak İpek Yolu üzerinde yer alan Kaşgar şehri, farklı dönemlerde bir çok tarihi değişimlere tanık olmuştur.

Türklerin bu kadim şehri, tarihsel olarak Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Moğol İmparatorluğu, Çağatay Devleti/Hanlığı ve Yarkent- Saidiye Devleti Hocalar devri başta tarihte Türkistan’da kurulan Türk devletlerinin kuruluşunda ve bünyesinde yer almıştır. Ayıca, ilk Müslüman Türk devleti olan Karahanlı’lara ( 840-1212 arası) ve en son Doğu Türkistan İslam Cumhuriyetine(1933-1937) başkentlik yapmıştır.

Kaşgar kenti tarihte Türkistan’da kurulan Devletler için öne çıkan bir kent olarak her zaman önemini korumuştur. Kaşgar ipek yolu üzerindeki kilit konumu, jeostratejik ve jeopolitik önemi ve kadim tarihi yansıtan antik tarzdaki binalar bile Birleşmiş Milletler UNESCO teşkilatınca insanlığın ortak mırası olarak korunan ve somut olmayan kültürel miras listesinde kayıt altında bulunmaktadır. Kaşgar kenti günümüzde Çin işgali altında nefes almakta zorlanıyor olsa da tarihte olduğu gibi mutlaka eski muhteşem günlerine takrer dönecektir.” şeklinde konuştu.