UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
Prof. Dr.Alimcan İnayet, ” Çin’in ömür boyu hapis cezasına çarptırdığı Uygurların Vicdanı Doç.Dr.İlham, Tohti Uygurlara bağımsızlıktan başka çare olmadığını gösteren gerçek bir ulusal kahramanımızdır.” açıklamasında bulundu.
PUygur Akademisi ayrıca, geçtiğimiz günlerde Çin hükümeti tarafından ömür boyu hapis cezasına çarptırılan ünlü Uygur entelektüel ilham kaynağı İsma’nın çalışmalarını anmak amacıyla çeşitli etkinlikler kapsamında Uygur uzmanların katılımıyla bir seminer düzenledi. Uygur Akademisi Kıdemli Danışmanı Prof. Heykeli “Uygur halkının gerçek ulusal kahramanı” olarak övdü.
Prof,Dr.İnayet bu ifadeleri geçtiğimiz hafta Uygur Akademisince Dr.Tohti’nin Nobel Barış Ödülüne adaylığı konusunda düzenlediği çevrimdışı açık oturumda dile getirdiği bildirildi. Dr.Alimcan şöyle konuştu : ” Uygurların Vicdanı olarak bilinen Uygur Akademisyen ve İnsan hakları aktivisti Doç.Dr.İlham Tohti Çin gibi tam bir kızıl diktatörlükle yönetilen bir ülkede, ülkesi Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar başta olmak üzere diğer Türk halklarının Çin işgal rejimince gasbedilen temel insani haklarını talep etmiş ve bu hakları korumak için cesurca öne atılmış bir kahramandır. Milyonlarca insanın konuşmaya ve gasbedilen haklarını talip etmeye cesaret edemediği gerçekleri dile getirmiştir. O. hukukun üstünlüğünü, adaleti, demokrasiyi, insan haklarını korumak ve soydaşlarının Hakların savunulmasında büyük cesaret ve fedakarlık göstermiş güçlü bir kişiliktir. Dr.Tohti güçlü kararlılığı ve cesaretiyle sadece Uygurların değil, tüm Uygur dünyanın da saygısını kazanmıştır. O, akademik çalışmalarının yanında kendine özgü yiğitçe duruşu ile Çin işgal rejiminin kendi anayasası ve sözde Özerk bölge yasalarında bölgenin esas sakinleri ve tarihi sakinleri olan Türk halklarına verdiğini iddia ettiği temel insanı hakların uygulamalarında verilmediğini bunun ise yanlış ve sahte olduğunu kanıtlamıştır. ve Çin’in bu vaatların Türk halklarının tüm yaşam sahalarında da verilmesi gerektiğini cesaretle haykırmıştır. O, Çin işgal rejiminden sözde özerklik yasalarının pratikte de uygulanması ve verilmesini talep etmekle dolaylı olarak Uygurların temel haklarını savunmuştur. O, bu ve benzeri hak arama yolları ve diğer çalışmaları ile Doğu Türkistanlılar ve Uygurların bağımsızlıklarını mücadele ederek elde etmekten başka yol ve yöntemlerden başka çare olmadığını Uygur halkına gösteren gerçek bir milli kahramanımızdır. O, 21.yılda Uygur Türkleri içinden yetişmiş bir bilim adamının olmanın yanında bir mücadele adamı ve Lider olarak kendi halkının büyük sevgi ve saygısını kazanmıştır. ” şeklinde konuştu.
Zübeyre Şemsettin : Dr.Tohti Kendi Halkının Haklarını Koruyan Cesur Bir Entellektüeldir
Çevrimdışı Toplantının konuşmacılarından biri de ABD’de yaşayan Uygur Türkü hukukçu ve Aktivist Zübeyre Şemsettin, ilham Tohti’nin Uygurların temel insanı hakları mücadelesinin cesur bir savunucusu olduğunu belirterek şunları söyledi : ” Doç. Dr. İlham Tohti Üniversite öğrenimi için geldiği Pekin’de merkiz Çin’de yaşayan etnik Çinliler ile Çin rejiminin işgalinde yaşayan Uygurların durumunu yakından ve dikkatlice gözlemlemiş ve karşılaştırmıştır. ÇKP Rejiminin kendi etnik Çin Vatandaşlarına tanıdığı hakları işgalindeki Doğu Türkistan’daki Türk halklarına halklarına vermediği ve bu anayasal haklarını pratikte hiç verilmediği yakından görmüştür. Ayrıca ziyaret ettiği Orta Asya, Kore, Pakistan ve diğer ülkelerdeki halkların durumlarını da yakından incelemiştir. Bu mevcut durumdan Uygurlara da bir çıkış yolu bulabilmek için yararlanmıştır. O dönemde Pekin’de ve merkezi Çin’de baskılar mevcut ise Doğu Türkistan’a göre bir bir miktar temel hak ve özgürlük vardı. Dr. Tohti Pekin’deki öğrenimi sırasında Çin Komünist rejiminin etnik Çinlilere baskı ve zulüm politikası uygulamadığını ve onların Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlardan daha çok insanı hakları sahip ve özgür olduklarını yakından gördü. Çin İşgal rejiminden Uygurların temel haklarını talep ederken etnik Çinlilere tanınan bu küçük özgürlükleri emsal gösterdi.
Doç. Dr. İlham Tohti Uygur entelektüelleri arasından öne çıkan ve kendi halkının gasbedilen hak ve özgürlüklerini talep eden ve bu hakları korumak isteyen cesur bir entelektüel olduğuna inanıyorum. “dedi.
Enver Can : Dr.İlham Tohti bir Uygur İnsan hakları Savunucusu olarak Uluslararası Toplumun Takdirini kazanmıştır
Moderatörlüğünü Uygur Akademisi Vakı Başkanı Dr.Mağfiret Kemal’in yaptığı Toplantıda konuşan İlham Tohti Destek Gurubu başkanı Enver Can, Dr.Tohti’nin bin Uygur aydını ve in9san hakları savunucusu olarak dünyanın takdirini kazandığını belirterek şunları şöyledi : ” Dr.İlham Tohti bir aydını olarak kendi halkı Uygurların temel insani haklarını ve hukukunu talep etmiş ve bu uğurda mücadele etmiştir. Kendi halkının hak ve özgürlüklerini hukuki olarak ele alarak yeniden düzenleyerek Çinli aydınlara, dünyaya ve özellikle Batı dünyasına anlatmaya çalışmıştır. Dr.Tohtı’nın bu mücadelesini uluslararası toplum ve özellikle 28 üyeli Avrupa Birliği ve bağlı ülkeler takdir etmiş ve bu takdirini onlarca ödüller takdim ederek göstermiştir. AB. ve bağlı ülkeler böylece kendisinin Çin yönetiminin haksız ve hukuksuz olarak suçladığı bir ayrılıkçı olmadığını, aksine resmi olarak Çin işgal rejiminden kendi halkı için hak hukuk ve adalet isteyen bir özgürlük savaşçısı olduğunu kabul ve onaylamıştır. Dünya onun halkının özgürlük mücadelesi için gösterdiği çabalar ve bunun için kendisini halkının hakları uğrunda geda eden bir fedakar bir kahraman olduğu için Nobel Barış Ödülü adaylığına aday göstermiştir. Kendisinin Nobel Barış Ödülünü kazanması aynı zamanda Uygur halkının siyasi, sosyal ve ulusal haklarını elde etme mücadelesinde uluslararası toplumun desteğini kazanmasında büyük rol oynayacağına büyük katkı sağlamış olacaktır.” ifadelerini kullandı.
Doç.Dr.İlham Tohti Kimdir ?
1969 yılında Doğu Türkistan’ın Kaşgar’a bağlı Artuş ilçesinde doğan İlham Tohtı Üniversite sınavlarında gösterdiği başarısından dolayı Pekin Merkezi Milletler Üniversitesinde öğrenim görmeye hak kazanmıştır. Daha sonra öğrenim gördüğü Çin Merkezi Ulusal Üniversitesi’ne öğretim üyesi olarak kabul edilmiştir. İktisat ve Hukuk alanında Doktorası tamamlayan Dr.Tohti Doçent olmuştur. Çin işgalindeki Doğu Türkistan’da yaşayan Türk halklarının de bölgede yaşayan etnik Çinliler gibi temel insanı hak ve özgürlüklerden yararlandırılması ve ayırımcı politikalara son verilmesini yasal ve barışçıl yollardan talep ettiği için Çin yönetimi kendisi “Ülkeyi Parçalamak ve Etnik Ayırımcılık yapmak” suçlaması ile 2014 yılında tutuklamış ve ömür boyu hapis cezasına çarptırmıştır. Kendisi bu Uygur insan hakları mücadelesi sebebiyle dünyanın takdirini kazanmış ve Türkiye başta bir çok batılı ülke tarafından uluslararası “Özgürlük ve insan hakları savunucusu ” olarak ödüle layık görülmüştür. Kendisi 10 yıldır Urumçi’deki bir Çin hapishanesinde hücrede tutulmaktadır.