logo

trugen jacn

PROF.DR.ABDURREŞİT CELİL KARLUK’UN “UYGURLARDA YENİLEŞME” ADLI KİTABI YAYINLANDI

 Doğu Türkistanlı Uygur Türkü bilim insanı, Ankara-Hacı Bayramı Veli(HBV) Üniversitesi öğretim üyesi ve Prof. Dr. Abdurreşit Celil Karluk’un  kaleme aldığı “Uygurlarda Yenileşme – Aydınlar, Kimlik ve Mecburi Değişme ”  adlı kitap Nobel Akademik Yayıncılık tarafından geçtiğimiz Eylül ayında  yayımlandı. Kitapta İlk Müslüman Türk  devleti olan Karahanlılarla başlayan ve Türk Rönesansı olarak tanımlanan yenileşme/Modernleşme  hareketleri tarihi süreçteki gelişimi ile birlikte ela alınarak inceleniyor ve Türk Kültür tarihine yeni bir düşünme ve  bakış açısı  ortaya koyuyor.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi, Uygur Türkü Prof. Dr. Abdürreşit Celil Karluk’un kaleme aldığı Uygurlarda Yenileşme – Aydınlar, Kimlik ve Mecburi Değişme adlı kitap, Nobel Akademik Yayıncılık tarafından bu yıl eylül ayında yayımlandı.

Sayın yazar  ”  Uygurlarda Yenileşme – Aydınlar, Kimlik ve Mecburi Değişme” adlı  bu eserinde, günümüzde artık “Uygur” olarak adlandırılan Doğu Türkistan’ın esas yerli  ve sahipleri olan Türklerin kimler olduğu, onların modern çağda yenileşmek, çağın gerisinde kalmamak veya Çinlileşmemek için nasıl çabalar içine girdikleri ile işbu süreçte derin izler bırakan “İstanbul Ekolü”nün bölgedeki faaliyetleri, bölge toplumuna etkileri ile katkıları hakkında genel bilgi sunmaya çalışılmıştır.”

Türk tarihinin Rönesans’ı olarak isimlendirebileceğimiz Karahanli çağının mimarları olan Hakaniye Türkleri ile İdikut Uygurları günümüzde “Uygur” olarak adlandırılmaktadır. Umumi Türk uygarlığının teşekkülü ile gelişimi sürecinde müstesna yeri olan Doğu Türkistanlı Türk toplumu, 18. yüzyılın başlarından itibaren devam eden iç savaş, dış saldırı ve nihayetinde gerçekleşen Çin işgaliyle sürekli gerileme, ardından çöküş sürecini yaşamak zorunda kalmıştır. Çok güçlü yerleşik kültür ve özgün uygarlık geleneklerine sahip olan Uygurlar, bir taraftan Çin işgaline,  Çin’in acımasız kıyımına ve sınırsız asimilasyonuna karşı direnirken diğer taraftan devam eden çöküşü durdurmak, kendileri ile aynı dini, dili ve kültürü paylaşan batısındaki soydaş/dindaşlarıyla sosyal, kültürel ilişkilerini devam ettirmek için çok çabalamış, ağır bedeller ödemiş ve ödemeye devam etmektedir.

Bu kitapta ayrıca, günümüz Uygur toplumunun aydınlar sınıfında ortaya çıkmış bölünmüşlük ile kimlik algılamalarında ortaya çıkan değişimi ve bunların sosyolojik açıklamalarıyla kısmi analizleri de yapılmıştır.

Prof. Dr.Abdurreşit Celil Karluk’u  bu eserini  kitabını Doğu Türkistan’in  özgürlüğü  ve bağımsızlığı için canlarını  feda eden Doğu Türkistanlı  devlet adamları, Liderler,  Halk Kahramanları, şairler, Yazarlar ve Aydınlar başta olmak üzere tüm şehitlerimize ithaf etmiştir.

Kitapta yer alana başlıca konular Ana Başlıklar Halinde şunlardır:
  1. Uygur Türk Toplumu
  2. Uygurların Geçmişi, Bugünü ve Geleceği
  3. Uygur Türk Toplumunda Yenileşme Girişimleri
  4. Uygur Yenileşme Sürecindeki İstanbul Ekolü
  5. İstanbul Ekolünün Uygur Yenileşme Sürecindeki Etkileri
  6. Çin Komünist Paritisi(ÇKP) Dönemi Uygur Toplumu ve Alternatif Aydın Grupları
  7. Sonuç ve Değerlendirme

Kitabın ön sözü şu çarpıcı  satırlar ile başlıyor  :

” Komünist Çin işgalinin başladığı  1949’da Doğu Türkistan’da yaşayan etnik Çinlilerin sayısı askerler dahil % 5 civarında iken.Uygurların %75Kazakların % 10 Moğulların %5 Kırgiz,Tarar,Özbek,Tungan(Çinli Müslümanlar ile Şibelerin sayısının %4 civarında olduğu biliniyor.(Barnett-1961)  Sözde “Uygur Özerk Bölgesinde 1949-1955 yılları arasında Çin yönetimi bölgeye yoğun bir Çinili nüfusu transfer ederek etno-demogrfik yapıda Çinliler lehine büyük değişik gerçekleştirmiştir(Freeberne,1966) ”

Share
6410 Kez Görüntülendi.