Çin Devlet Başkanı Xi’nin, güney komşusu Tayvan’ı  işgal sinyali vermesinin ardından, ülkenin devlet medyası da açıktan tehditler savurmaya başladı. Küresel boyuta taşınacağına kesin bakılan  muhtemel bir çatışmanın fitili, Pekin’de ateşlendi.

Savaşı kışkırtmak için ateşle oynadıklarını ve eylemlerinin getireceği sonuçların hem ABD hem de Tayvan için katlanılmaz olduğunu bilmelerini sağlamalıyız. Washington’ın, tehlikeli bir oyun oynadığını ve genç ABD askerlerinin hayatlarını riske attığını anlamasını sağlamalıyız.”

SALDIRI ARTIK ‘DAHA GERÇEKÇİ BİR SEÇENEK’ 

Başyazı, Tayvan’a askeri bir saldırıyı “giderek daha gerçekçi bir seçenek” olarak nitelendirdi. Başyazı ayrıca, ABD varlığının Çin’in Tayvan’a karşı potansiyel askeri eylemini “hızlandıracağını” çünkü bunun yalnızca “anakaranın zorla yeniden birleşmeyi gerçekleştirme kararlılığını pekiştireceğini” savundu.

Xi’nin açıklamasını 06.01’de ‘son dakika‘ koduyla geçen Reuters haber ajansı, Çin liderinin doğrudan bir askeri güç kullanmaktan söz etmediğini kaydediyor. Ancak, Xi’nin Tayvan’ın kesinlikle yeniden Çin toprağı olacağını üstüne basarak dile getirmesi gözden kaçacak gibi değil.

Çin liderinin sözleri dünyada yankı buldu. BBC manşetinden ‘Xi Tayvan’la yeniden birleşme için yemin etti’ başlığını atarken, Al Jazeera ‘Xi Tayvan’la yeniden birleşme için yemin etti ancak güç kullanma tehdidinden kaçındı’ manşetiyle okurlarının karşısına çıktı.

DAKİKALAR SONRA YANIT GELDİ 

Pekin’den yapılan açıklamalara Tayvan’dan dakikalar sonra yanıt geldi. Taipei yönetimi, Tayvanlıların kendi ülkelerinin geleceğini ellerinde tuttuklarını, ‘tek ülke, iki sistem’i reddettiklerini vurguladı.

Tayvan lideri Tsai Ing-wen ise, Pekin yönetimine verdiği yanıtta ülkesinin asla ‘Tek ülke, iki sistem’ düzenine geçmeyi kabul etmeyeceğini ilan ederek “Çin’in imzaladığı 1992 Mutabakatı ‘Tek Çin’ düzenine işaret ediyor. Şi Jinping’in sözleri kaygılarımızın yersiz olmadığını gösterdi” diye konuşmuştu.

Tayvan ordusu, aynı yılın Mayıs ayında gerçek füzeler ve mermilerle Çin işgaline karşı arka arkaya tatbikatlar düzenlemişti. Güney kenti Pingtung kıyılarındaki tatbikatta savaş gemileri ateş açmış, tank ve top atışları yapılmış, jetle ve helikopterler füze fırlatmıştı.

Aynı hafta içinde üç savaş uçağı muhtemel bir Çin saldırısına karşı bir otoyola iniş yapmış, görüntüler günlerce dünyada konuşulmuştu. Doğudaki Hualien açıklarında gerçekleşen bir başka tatbikatta ise savaş gemisinden anti denizaltı füzeleri ateşlenmişti.

Tayvan’ın müttefikleri ABD, İngiltere ve diğer ülkelerle Güney Çin Denizi’nde karşı karşıya gelen Çin ordusu, yeryüzünün en tehlikeli noktasında seyreden uçak gemilerini gölge gibi takip ediyor.

Çin, kuruluşunun 72. yıldönümünde başlayan sortilerle birkaç gün içinde Tayvan’ın üzerine 150’den fazla savaş uçağı gönderdi. 4 Ekim tarihinde 56 savaş uçağı birden Tayvan hava sahasına girmişti.

GİZLİCE TEST EDİLEN FÜZE PEKİN’İ VURABİLİR 

Yükselen tansiyonun bir sıcak çatışmaya dönüşmesinden korkulurken, İngiliz medyası, Tayvan’ın Çin’in başkenti Pekin’i de vurma kapasitesi bulunan bir füze geliştirdiğini yazdı.

Yun Feng(Bulut Zirvesi) adlı füzenin menzili, 1930 kilometreyi buluyor. Çin’in birçok büyük şehrine ulaşabilen füze geçtiğimiz yıl gizlice test edildi, fakat hiçbir zaman resmi olarak doğrulanmış değil. Tayvan’ın yeni füzesine karşılık dünyanın en kalabalık ülkesi Çin kendi uçak gemisini üretti. Ayrıca korku salan hipersonik füzeleri, jetleri ve insansız hava araçları bulunuyor.

DENİZALTI HASAR ALDI 

USS Ronald Reagan ve USS Carl Vinson uçak gemilerini bölgeye gönderen ABD’nin bir nükleer denizaltısı ise, alev topuna dönen Güney Çin Denizi’nde ‘bilinmeyen bir nesneye’ çarptı. Amerikalı yetkililer, 2 Ekim Cumartesi günü gerçekleşen olayda USS Connecticut denizaltısındaki 15 mürettebatın yaralandığını, yaralıların durumunun hafif olduğunu duyurdu.

ABD ordusu, denizaltının çarptığı nesnenin ne olduğunu bilmediklerini, aracın işler halde olduğunu ve ABD’ye ait Guam adasına doğru ilerlediğini belirtiyor. Bir ordu sözcüsü “Nükleer enerji üretim kısmı hasar görmedi ve denizaltı tüm işlevlerini sürdürebiliyor. Hasarın boyutu değerlendiriliyor. ABD Donanması’ndan yardım talep etmeye gerek olacak bir durum yaşanmadı” dedi.

TÜYLER ÜRPERTEN FOTOĞRAFLAR 

Çin’in bölgedeki etkisini dengelemek için yapılan AUKUS Paktı’ndan haftalar sonra düzenlenen tatbikata ABD, Birleşik Krallık, Japonya, Avustralya, Kanada ve Hollanda donanmaları katılıyor.

USS Ronald Reagan, USS Carl Vinson ve HMS Queen Elizabeth uçak gemilerinin yanı sıra Japon helikopter gemisi JS Ise’nin yer aldığı gövde gösterisinde altı ülkeden tam 15 bin asker var. ABD Hint-Pasifik Komutanlığı, uçak gemilerinin de yer aldığı ürpertici fotoğrafları Twitter hesabından yayınladı.

GİDEREK BÜYÜYEN KORKU 

Üçüncü Dünya Savaşı endişesi giderek büyürken, Tayvan Çin’le arasında cereyan edebilecek bir çatışma riskine karşı uyarıda bulundu. Tayvan’a göre, Çin’le tırmanan gerilim son 40 yılın en kötüsü. Pekin yönetiminin adayı 2025’e kadar topyekun işgal edebileceğini Tayvan Savunma Bakanı Chiu Kuo-cheng’in yorumları, Çin’in art arda dört gün boyunca ‘rekor sayıda’ savaş uçağı göndermesinin ardından geldi.

İŞGAL PROVASI YAYINLANDI 

Pekin, son yıllarda birçok kez Tayvan’ı işgal etmekle tehdit etti, buna Devlet Başkanı Xi Jinping’in açıklamaları da dahil! Yalnızca bu yılın ilk altı ayında 20 deniz tatbikatı yapan Çin, Temmuz ayının son günü ise Tayvan’ın işgal provasını gösteren video kaydı yayınlamıştı. Hong Kong merkezli yayın organı South China Morning Post, istila provasının görüntülerinin resmi medya tarafından ekrana getirildiğini duyurmuştu.

Resmi televizyon CCTV tarafından ekrana getirilen video kaydı, Çin Halk Kurtuluş Ordusu askerlerinin bir masa başında işgal planını konuşmasıyla açılıyor ve birliklerden hızlı hareket etmesi isteniyor. Ordu komutanından her an bir muhabereye hazır olmaları emrini alan askerler gece yarısı yola çıkıyor, görüntü orman içinde kamufle olan askerlerin ilerleyişi ve havalanan drone sürüsüyle devam ediyor.

Harekete geçen çok sayıda amfibi çıkarma aracı adaya doğru yönelip ateş açıyor. Peşinden tanklar devreye giriyor ve hemen sonrasında bir başka adadan füze yağmuru başlıyor. Cehenneme dönen adanın kıyısına ulaşan askeri birlikler patlayıcılar kullanıyor, amfibi araçların da kıyıya çıkmasıyla 3 dakika 52 saniyelik simülasyon tamamlanıyor.

İstila güçlerinin küçük bir direnişle karşılaştığını aktaran South China Morning Post gazetesi, Çin ordusunun 2020 yılında bölgede yalnızca 13 tatbikata imza attığını yazdı.

PLAN İFŞA OLDU 

İngiliz Financial Times (FT) gazetesi, Çin ordusunun muhtemel işgaline karşı ABD ve Japonya’nın çok gizli bir savaş oyununu sahneye koyduğunu bildiriyor. Habere göre, Donald Trump’ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin’in Tayvan’ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti. Habere göre, Donald Trump’ın başkanlığının son yılında hayata geçirilen planda, Çin’in Tayvan’ı işgal etmesiyle ortaya çıkacak senaryo üzerine ABD ve Japonya orduları harekete geçti.

Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi’nde yürütülen tatibakatları ismi açıklanmayan altı kaynağına dayandıran FT, Pekin ve Tokyo yönetimlerinin en büyük anlaşmazlığı olan Senkaku Adaları’nı öne çıkardı. Askeri kaynaklar, Amerikan ve Japon ordularının, Japonya ve Çin’i 2014 yılında savaşın eşiğine getiren Senkaku Adaları’nda muhtemel bir Tayvan işgaline karşı hazırlık yapıldığını söyledi

Haberinde ‘ciddi planlama’ ifadesini kullanan Financial Times, Güney Çin Denizi’nde müttefikler arasında ‘afet yardım eğitimi’ verilen ortak tatbikatlar düzenlendiği bilgisini verdi. Habere göre, ABD’li ve Japon yetkililer, üslere erişim ve bir ihtilaf durumunda Tokyo tarafından sağlanabilecek lojistik destek de dahil olmak üzere ortak tatbikatlarla ilgili yasal sorunları inceledi.

Özellikle Japonya’nın böyle bir çatışmaya dahil olma olasılığını değerlendiren haber, Washington’un muhtemel bir savaşta Japonya’daki hava üslerine nasıl bel bağladığının altını çizdi. Bir yetkili, ABD ve Japonya’nın Çin deniz ve hava kuvvetlerinin hareketleri hakkında bilgi alışverişinde bulunmak için Tayvan ile acil olarak ‘üçlü paylaşım mekanizması’ oluşturması gerektiğini söyledi. Yetkili, “Bu tür verilerin bir kısmı Tayvan-ABD ve Japonya-ABD arasında paylaşılıyor. Ancak üçlü olarak doğrudan bir paylaşımımız yok” dedi ve ekledi: “Böyle bir şeyi beklenmedik bir durumun ortasında kurmaya başlayamazsınız. Şimdi başlanması gerekiyor.

ÇİN ADINI BİLE KABUL ETMİYOR

Habere göre ABD, Japonya ve Tayvan’dan yetkililer, müttefik jetleri tanımlamayı kolaylaştıran askeri uçak kodlarını paylaşmak için 2017’de varılan bir anlaşmanın ardından işbirliğinin ‘önemli ölçüde arttığını’ belirttiler. İki müttefikin nihai hedefinin Tayvan için ‘bütünleşik bir savaş planı’ geliştirmek olduğu bildiriliyor. ABD ve Japonya’yı özellikle endişelendiren şey ise, Tayvan’ın hava kuvvetlerinin bulunduğu bölgelerde uçan ve sayıları giderek artan Çin savaş uçakları. Çin’in Haziran ayında onlarca savaş uçağıyla gerçekleştirdiği ‘taciz’ akınından sonra konuşan Tayvan Dışişleri Bakanı Joseph Wu ülkesinin bir çatışmaya hazırlıklı olması gerektiğini söylemişti. Çin, Tayvan’a 350 kilometre uzaklıkta yer alan Senkaku Adaları’ndaki Japonya hakimiyetini de tanımıyor ve Diaoyü ismini kullanmayı tercih ediyor. Komünist Parti’nin 100. kuruluş yıldönümünde konuşan Çin lideri Şi Jinping, sözü Tayvan’la birleşmeye getirdi ve “Hiç kimse, Çin halkının ulusal egemenlik ve toprak bütünlüğü konusundaki kararlılığını, iradesini ve kabiliyetini hafife almamalı” dedi.

SAVAŞIN ADRESİ: YERYÜZÜNÜN EN TEHLİKELİ YERİ 

Tüm yaşananları değerlendiren ABD’nin en etkili dış politika uzmanları, bölgede bir çatışma ihtimalinin son 13 yılda ilk kez en üst düzeye çıktığı uyarısını yaptı. ABD Dış İlişkiler Konseyi-Council on Foreign Relations (CFR) düşünce kuruluşunun uzmanlarına göre, Tayvan halihazırda yeryüzünde bir savaş çıkma ihtimali bulunan en tehlikeli bölge.

ABD dış politika çevrelerinin en etkili düşünce kuruluşu olarak bilinen CFR uzmanları ayrıca muhtemel bir savaşa ABD ve Çin’in yanı sıra bölgedeke diğer büyük güçlerin de karışabileceği tahminini yaptı. CFR’nin yayınladığı rapora göre, nükleer süpergüçler arasındaki en ufak bir çarpışma her iki ülke ve diğer yerleri yok edebilir. Donald Trump iktidarının son günlerinde ortaya çıkan bir belge, ABD’nin Tayvan’a yönelik herhangi bir saldırıda doğrudan Çin’le boy ölçüşeceğini ortaya koymuştu.

Dünyanın en büyük deniz kuvvetlerine sahip Çin ile ABD arasındaki donanma karşılaştırması ise şöyle: Savaş gemileri ve fırkateynlerde Çin’in açık ara üstünlüğüne rağmen, ABD 20 uçak gemisiyle bu alanda dünyada rakipsiz. Denizaltılarda ise iki ülke yakın rakamlara sahip: Çin ordusunun 77 denizaltısı var, bu sayı ABD’de 66.

ÇİN’İN EN HASSAS MESELESİ

 Tayvan, Çin’in en hassas bölgesel sorunu. Çin’de 2005 yılında Ulusal Halk Kongresi’nin yıllık toplantısında, Tayvan’ın bağımsızlığına karşı gündeme alınan yasa tasarısı oybirliğiyle kabul edilmişti. Söz konusu yasa, resmi olarak bağımsızlık ilan etmesi halinde Tayvan’a karşı askeri güç kullanılmasını öngörüyor.

Çin Tayvan’ı bir gün anakara ile bir araya gelecek bir eyaleti olarak görse de, birçok Tayvanlı ülkelerinin bağımsız olduğunu savunuyor. Çin ayrıca uluslararası alanda tecrit etmeye çalıştığı Tayvan’la, diplomatik ilişkileri olan az sayıdaki ülkeye de baskı uyguluyor.

Pekin yönetimi 2019’un başında Tayvan’ın bağımsızlığının bir felaket olacağını duyurmuş, Şi Jinping ada ülkesinin egemenliklerini kabul etmemesi halinde saldırabileceklerini söylemişti. Ada ülkesindeki bağımsızlık yanlılarını tehdit eden Çin lideri Şi, “Tayvan’daki herkes, bağımsızlığın, büyük bir felaket olacağını anlamalıdır” demişti:

“Ayrılıkçı herhangi bir adıma izin vermeyeceğiz. Kuvvet kullanmamak noktasında bir söz vermeyeceğimiz gibi, tüm gerekli adımları atmak konusunda da hakkımızı saklı tutacağız”. Şi Jinping’in açıklamalarından sonra Çin ordusu Tayvan adası yakınlarında savaş uçakları ve gemilerin katıldığı gövde gösterilerine girişmişti.

 

ABD DESTEĞİ 

Tayvan’ın en önemli müttefiki ise, ABD. Washington, Nisan ve Mayıs 2019’da Çin’in muhalefetine rağmen Tayvan Boğazı’na savaş gemileri gönderdi. ABD Tayvan’la diplomatik ilişkisi kurmasa da çeşitli anlaşmalar gereği Tayvan’ı koruma altında tutuyor ve bu ülkeye silah satıyor. Pentagon’un açıkladığı verilere göre, son 10 yılda Tayvan’a 15 milyar dolardan fazla silah satışı yapıldı.

Tayvan Boğazı, Çin’le Tayvan’ı birbirinden ayırıyor. Boğazın genişliği ise, 180 kilometre. 1949 yılında Çin iç savaşı sırasında, komünistlere yenilen milliyetçiler, Tayvan adasına kaçmışlardı.

Kaynak :  https://www.milliyet.com.tr/galeri/son-dakika-cin-dunyaya-ilan-etti-acil-koduyla-gectiler-6615603/45