PROF.DR.ABDURREŞİT CELİL KARLUK’UN YENİ ÇIKAN KİTABİ: ÇİNLİLİK VE ÇİN’DE ÖTEKİLER

Yücel TANAY

Çin Milliyetçiliğinin oluşmasında sosyolojik ve kültürel etmenler nelerdir? Çin- Han Milliyetçiliğinin Alman Nasyonalizmi ve Yahudi Milliyetçiliği(Siyonizm) gibi Irkçı ötekileştirici Çin Düşünce sistemiyle beslenen, Çinliliği kutsayan, Ötekileri( Doğu Türkistan, Tibetlileri, Moğolları) dışlayan, aşağılayan, farklılıklara müsade etmeyen faşizan, nazist bir düşünce sistemidir.

Çinlilik Düşüncesinin kökeni asimilasyoncu soykırıma dayanan bir tarihsel olarak Huaxia(Han) bugünkü Çinlilerin ataları var sayılan, eski dönemlerdeki insan topluluklarının genel adıdır. Günümüzde ise, dünyada genelinde Çince konuşan ve Çin milliyetinden olan kimselerin (genellikle) kendi kendini adlandırması olup bir tarz grup içi isimlendirmedir. Huaxialar kedilerini daha çok Hanren yani Hanlılar (汉 Pinyin yazısı ile “HAN” yazılsa da okunuşu “Hen” şeklindedir. Han milleti şeklinde isimlendirmeye başlamıştır. Yani ilk olarak “Han” adı, Han sülâlesi döneminde, resmî topluluk ve sülâle adı olarak ortaya çıkmıştır. Çünkü, Han sülâlesinin yöneticileri tarafından uygulanan kültürel farklılıkları ve çeşitlilikleri yok edici politikalar sonucunda, Han sülâlesinde sosyal ve kültürel olarak nispeten homojen bir Han topluluğu ortaya çıkmıştır. Bu topluluk daha sonra Hanren (Hanlılar) adını almıştır.

Bu dönemlerden itibaren, “Han” adını alan Çinliler, sürekli olarak Çinli olmayanları asimile etmiş ve sayısal olarak büyümüştür. Egemen olduğu sınırlar içinde, kendi kültürünün tam egemenliğini sağladıktan sonra, Çinli olmayan “Çevre” bölgelere taşarak, merkez Çin bölgesi (Zhongyuan) ile Çinli olmayan “Çevre”nin, Çin ile bağlantısını ve Çin’e bağımlılığını pekiştirmenin yollarını aramıştır.

Çin tarihinin ilk dönemlerinden itibaren önemli tarihî olaylara imza atmış olan grupların çoğu aslî Çinlilerden olmayıp sonradan Huaxialaşan ya da Huaxia kültürü ve değerlerini önemli ölçüde benimsemiş olan yabancı gruplar idi.

Prof. Abdürreşit Celil Karluk hoca Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehri doğumlu bir sosyolog, Türkolog, Çince, İngilizce gibi yabancı dillerin yanında Uygur-Özbek Türkçeleri başta olmak üzere Doğu Türk şivelerine vakıf bir bilim insanıdır.

Bu çalışmasında; Çinliliği ve Çinliliğin hâkim olduğu düzendeki ötekiler ile onların yönetilmesi sürecinde uygulanan stratejileri, Çinlilik içinde Çinli olmayan halkların sosyal ve kültürel olarak bütünleştirilme süreçlerini sosyolojik açıdan ele almıştır.

Değerli Hocamızın kısa biyografisi şöyledir: 5 Nisan 1972 tarihinde Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrinde dünyaya geldi. İlk ve Orta öğrenimini Kaşgar-Beşkirem’de (1984-1990) bitirdi. Çin’in Merkezi Milliyetler Üniversitesi (Minzu University of China, Pekin) Türkoloji Bölümünden 1995 yılında mezun oldu.

T.C. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Anabilim Dalında Merhum Türk Sosyologu Prof. Dr. Mehmet Cihat Özönder’in danışmanlığında “Türkiye’ye Göç Eden Uygurların Sosyo-Kültürel Yapısı” konulu tez çalışması ile Yüksek lisans (1999), “Sarı Uygurların Sosyo-Kültürel Yapısı” konulu tez çalışması ile Sosyoloji Doktora derecesini aldı (2003).

1995-1997 yıllarında Çin Milliyetler İşleri Bakanlığında Uzman olarak çalıştı. 2003-2014 yılları arasında Merkezi Milliyetler Üniversitesi (Pekin) Etnoloji ve Sosyoloji Fakültesi Sosyoloji Bölümünde Yardımcı Doçent (2004-2006), Doçent (2006-2011) ve Profesör (2011-2014) kadrolarında öğretim üyesi olarak çalıştı.

Ekim 2008-Kasım 2009 Tarihinde Avusturalya University of South Queensland(USQ)’da misafir öğretim üyesi, Haziran-Eylül 2010 tarihinde Indiana Üniversitesi Merkezi Avrasya Araştırmaları bölümünde kısa dönem öğretim üyesi; Ocak 2011- Eylül 2015 tarihleri arasında Niğde Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Yabancı Uyruklu Sözleşmeli öğretim üyesi olarak çalıştı.

Eylül 2015 tarihinden itibaren Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyoloji Bölümünün Profesör kadrosuna atandı. Araştırmalarını Sosyal-Kültürel Değişme, Kültür Sosyolojisi, Azınlıklar Sosyolojisi, Türkistan ve Çin sosyolojisi, Çok kültürlülük alanlarında devam etmektedir. Çince, İngilizce, Uygur Türkçesi ve Türkiye Türkçesi ile yayımlanmış 48 makale, 4 kitabı bulunmaktadır. Çeşitli ülkelerde 24 bilimsel sempozyum ve kongrelere tebliğiyle katılmıştır.

Çin, Türkiye, Avusturalya, ABD ve İtalya’da Çin’deki milliyetler, azınlıkların sosyal sorunlar ile Uygur toplumu ve kültürü üzerine 20’nin üzerinde konferans ve seminerler vermiştir.

Çince (mükemmel), İngilizce (çok iyi) gibi yabancı dillerin yanında Uygur-Özbek Türkçeleri başta olmak üzere Doğu Türk şivelerine vakıftır. Abdürreşit Celil Karluk evli ve iki çocuk babasıdır.

Atlas Kitap yayınevi tarafından yayınlanan bu kitap Türkiyedeki Sinoloji kürsüleri ve Türk Dünyasında Sinoloji Çalışmaları yapan kürsüler için kaynak kitap niteliğindedir.

Tarihten günümeze modern Çin Milliyetçiliğinin Faşist ırkçı Han Şovenizminin tanınması açısından çok önemli bir çalışmadır. Çin’in gerçek yüzünü, bugünkü Maoculuk, Han Çin milliyetçiliği ve devlet destekli Çin kapitalizmi soslu ÇKP iktidarının yeni Çin milliyetçliğinin Doğu Türkistan, Tibet ve Hong Kong’daki gayri insani uygulamaları ile dinlerin Çinlileştirilmesi, eğitim kurumlarında yabancı kaynakların yasaklanması ve borç diplomasisi, kredi tuzağı gibi Çin’e özgü durumların anlaşılmasında yardımcı olacaktır.”

KAYNAK : Sayın Yücel Tanay’ın sosyal medya hesabı

Etiketler: Çin » Dünya » Edebiyat » Genel » Görüş Yorum » kÖŞE YAZARLARI » Makale Analiz » Siyaset » Soykırım