KANADA’NIN PEKİN BÜYÜKELÇİSİ DOĞU TÜRKİSTAN’DA
Kanada Dışişleri Bakanlığı 23 Haziran 2024 tarihinde konuya ilişkin yaptığı açıklamasında şu ifadeler yar aldı : ” Kanada’nın Pekin Büyükelçisi Jennifer May’ın 19-22 Haziran tarihleri arasında Doğu Türkistan’ı ziyaret ettiğini ve insan hakları ihlalleriyle ilgili endişelerini doğrudan Çin’in Uygur bölgesine atadığı yöneticilere iletmiştir. Büyükelçi May’in Sincan ziyaretinin Kanada’nın Çinli yetkililerle diplomatik ilişkilerinin bir parçası olduğu ve bu ziyaretin Kanada’nın insan hakları endişelerini Sincan liderlerine doğrudan iletme fırsatı olarak hizmet ettiği” belirtildi.
Açıklamada ayrıca Jennifer May’in, Uygur dili eğitiminin yasaklanması ve Uygur çocuklarının yatılı okullara yerleştirilmesi konusundaki endişelerini özellikle dile getirdiği belirtiliyor. Açıklamada, Büyükelçi May ayrıca “bağımsız BM uzmanlarının Sincan dahil Çin’in tüm bölgelerinde sınırsız soruşturma yürütmesine izin verildiğini” yineledi. Kanada’nın Çin Büyükelçisi May, Uygur Özerk Bölgesi yetkilileriyle yüzleşirken, Çin hükümeti “soykırım” ve “zorunlu çalıştırma”nın Batı tarafından uydurulmuş yalanlar olduğunu söyleyerek bu ifadeleri reddettiği de belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Büyükelçi May, BM uzmanları ve BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği Ofisi tarafından hazırlanan güvenilir raporlarda dile getirilen konular da dahil olmak üzere, Sincan’daki Uygurları ve diğer Müslüman azınlıkları etkileyen sistematik insan hakları ihlalleriyle ilgili endişelerini dile getirdi.”
Kanada Büyükelçisinin Urumçi Ziyareti Bir İlk
Kanada Büyükelçisi Jennifer May’in yaptığı bu ziyarette insan hakları kaygılarını dile getirmesi, daha önce Uygur’u ziyaret eden ve Çin’in “Sincan politikasını” destekleyen veya “Sincan’ın hiçbir sorunu olmadığını” savunan Müslüman ülkelerden, Türk ülkelerinden veya 3. dünya ülkelerinden diplomatlarla açık bir tezat oluşturuyor. Kanada hükümetinden yapılan açıklamaya göre Jennifer May, Uygur Özerk Bölgesi Parti Komitesi Sekreteri Ma Shingrui ve Uygur Özerk Bölgesi hükümetinin diğer üst düzey yetkilileriyle görüştü. Büyükelçi Jennifer May, Uygurlarda belgelenen insan hakları ihlalleriyle ilgili endişelerini dile getirdi. Jennifer May, Çin’in 2017’deki büyük protestolarından, özellikle de Kanada dahil bir düzineden fazla Batı ülkesinin parlamentoları tarafından Uygur soykırımının tanınmasından bu yana Uygur hükümetini ziyaret etmesine izin verilen ilk Batılı büyükelçi oldu.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, “Bu ziyaret Kanada’nın insan hakları durumuyla ilgili endişelerini doğrudan Çin yöneticilerine, bölgedeki liderlerine iletme fırsatı olarak hizmet etti. Büyükelçi May, Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları tarafından gündeme getirilen, araştırma raporları da dahil olmak üzere, Doğu Türkistan’da yaşamakta olan Uygurları ve diğer Müslüman Türk halkları etkileyen sistematik insan hakları ihlallerine dair güvenilir raporlara ilişkin endişelerini dile getirdi.” ifadelerine yer verildi.
