İNGİLTERE, ÇİN’İN DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ İNSAN HAKLARI İHLALLERİNİ ARAŞTIRACAK

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

İngiltere Parlamentosunun alt Kanadı Avam Kamerası (Halk Meclisi = ) Dışişleri Komitesi 16 Eylül’de kaldığı bir kararla Çin’in Uygur bölgesindeki Çin tipi Topmala kampları ve burada tutulan milyorlarca Uygur Kazak ve Müslüman Türklerinin durumunun yerinde araştırılması için bağımsız gözlem heyetinin bu bölgeye gidebilmesi ve sunun için de Çin yönetiminden talep edilmesi kararının alındığını açıkladı.

Özgür Asya radyosunun verdiği bilgilere göre Avam kamerası Dışişleri Komitesi yaptığı açıklamada, komisyonun 30 Ekim 2020’e kadar Uygur bölgesi topraklarındaki Çin tipi toplama kamplarına ilişkin kanıtları inceleyecek.Ayrıca, İngiliz şirketlerinin Uygur topraklarındaki üretim tesislerindeki faaliyetlerini nasıl sonlandıracakları hususu ile bu üretim tesislerinde Uygurları Köle/İşçi olarak zorla çalıştırmayı nasıl önleyeceğini konusunda araştırmalar yapacak.Diasporada yaşayan Uygurlara nasıl yardım edebilecekleri konularını inceleyecekleri de açıklandı.

Komisyon ayrıca Çin’in Uygur bölgesinde yürüttüğü baskı ve zulümün kaldırılması için faaliyet gösteren mekanizmaların nasıl güçlendirileceği konusunu da müzakere ettikleri bildirildi.

Meclis Dışişleri Komitesi Başkanı Tom Tuigenhat, soruşturmanın İngiltere’nin neler yapabileceğiyle ilgili sorulara odaklanacağını vurguladı. Tam Tuigenhat 16 Eylül’de yaptığı açıklamada, “Yine de, sözde ‘yeniden eğitim’ kamplarında bir milyondan fazla insanın zarar gördüğüne dair açık ve inkar edilemez kanıtlarımız var.” Dedi.

İngiltere Uygur Sorunu Konusunda Nüfuzunu Sonuna Kadar Kullanacak

İngiltere Parlamentosu Dışişleri Komitesi Başkanı Tom Tuigenhat Uygurların karşı karşıya bulunduğu insani kriz hakkında tüm imkanlarını ve nufüzühü sonuna kadar kullanacağını belirterek şöyle konuştu ; ” Dışişleri Bakanığı bünyesinde yeniden oluşturulan İngiliz Milletler Topluluğu Gelişim Ofisi ülkemizin uluslararası sorunla konusunda aktivite ve gücünü ortaya koyacak ve ingilterenin hedeflerini gerçekleştirme noktasında sorumululuklar paylaşmak ve bu konuda atılacak adımları tesbit ve uygulamaya koyacaktır. Ayrıca, ülkemizin insani konulardaki sorumluluğu ve devletimizin nüfuzunu yeni oluşturalan bu Ofis, Birleşmiş Milletler ve İnsani İşler ve Kalkınma Koordinasyon ve diğer kurum ve kuruluşlar ile yakın işbirliği ve koordinasyon içinde onlarla birlikte ve adil olarak sorumlulukları paylaşacaktır. En önemlisi de şu İngiltere olarak Çin baskı,zulüm ve etnik soykırım uygulamaları ile Uygurların mevcut insani krizini bir “soykırım” olarak tanınması için çaba serfedecektir.

Uygur Krizi Uluslararası Parlamento Toplantısında da Görüşüldü.

İngiliz Muhafazakar Parti İnsan Hakları Komisyonu üyesi,Luc de purfwrd yaptığı konuşmada Uygur Krizinin 16 Eylul’de yapılan “Uluslararası Parlamentolar Arası Birlik toplantısında ele alındığı bildirdi. Çin’in Uygur bölgesindeki insan hakları ihlallerinin ve uygulamalarının korkunç boyutlarda olduğunu kabul etmeliyiz. İngiltere bu konuyu BM:platformlarında da sürekli gündeme getirmekte ve gitermeye de devam edecektir.Ancak,Çin’in küresel düzeydeki ekonomik ve siyasi baskıları bu konuda daha fazla yol alınmasını engellemektedir. Ancak Çin bu olumsuz ve engelleyici tutumundan bölgede durum gün gectikçe kötüleşmektedir. Bu nedenle bu konuda dolayı başka bir yol ve yöntemler bulmalıyız. “

Çin’in Uygur Bölgesindeki Uygulamaları doğal ve insani Boyutlara Kavuşturulmalıdır.

İngiliz Parlamenter ve İnsan hakaları Komisyonu Başkanı Luke De Purford’a göre Çin’in Uygur topraklarındaki Uygulamalarının doğasını ve insani boyutunu tesbit etmek önemli olduğunu belirterek açıklamalarını şöyle sürdürdü ; ” Çin’in Uygur bölgesindeki Uygulamaları doğal ve insani boyutlara kavuşuturulması çok önemlidir. Çin’in Uygurlara yönelik uygulamalarının teşhisi ve yeniden tanımlanması gerekir. İngiltere ve uiluslararası toplum olarak Soykırım Sözleşmesinin gereklerini yerine getirmek sorumluluğumuz içindedir. Bu arlaşmaya göre bizim Soykırım suçlarının önlenmesi için gereken tedbirleri almamız ve uygulamamız gerekir. Bu konuda Birleşik Krallık yönetimi olarak öncülük etmeliyiz.

Soykırım Suçu İşleyen Çinli Yetkililere Uluslararası Magnetisky Yasası Uygulanmalı

Toplantıda söz alan bazi İngiliz Parlamenterler ise ,Uygur bölgesinde etnik soykırım yapan sorumlular hakkında uluslararası Magnetisky yasası uygulanması gerektiği bildirdi.

Avam Kamaresa üyesi Milletvekili Laile Morren ise şunları ifade etti, ” Çin’in Uygurları ve diğer bölgede yaşayan Türk halkları bastırması ve etnik soykırım yapması çok dramatik ve kabul edilemez bur insani durum.Biz bu konuda AB.ülkeleri ve diğer ülkelerle işbirliği yapmalıyız,Soykırım suçu işleyen Çinli yetkililere Magnetsky yasası mutlaka uygulanmalıdır.Bizim bu konuda ” Soykırım Sözleşmesi gereği sorumluluğumuz vardır.  Çünkü uluslararası hukuka göre soykırım suçu insanlığa karşı yapılmış bir cunayettir ve suçtur. Bu suç önlenmeli ve gerekli ceza uygulanmalıdır. İngiltere yönetimi bu kuounuda gerekli adımları bir an önce atmalıdır. Bu toplantıda alınan Çin’in Soruşturulması kararını memnuniyet ile karşılıyor ve bu kararın bir an önce hayata geçirilmesini ümit ediyoruz.dedi.

Uygur Meselesindeki Performasyon Hala Yetersiz

Komisyon üyesi Parlamenter Michael Polak İngilterenin Uygur meselesindeki performansının hala yetersiz  ve eksik olduğunu inandığını belirterek şöyle konuştu ; ” İngiliz hükümetinin Uygur sorunu karşısında

Güçlü bir yanıta ihtiyacı olduğunu düşünüyorum. İngiliz hükümeti ve muhalefet partileri, son zamanlardaki insanlığa karşı işlenen soykırım cinayetlerine ve işlenen suçlara sert tepki veremediler. Aslında, İngiliz Parlamentosu’nun iki kararı var. “İnsanlığa karşı işlenen suçlar veya Uygurlara yönelik soykırım, parlamentonun zulümlere ve çeşitli sahnelere sert tepki vermesi için güçlü bir dayanak olabilir. İngiliz hükümeti Çin’e karşı harekete geçmek ve yanıt vermek için her türlü seçeneğe sahip. Daha fazlasını yapabilirler.  Uygurlara yapılan soykırım cinayetlerinden sorumlu olan yetkilileri cezalandırmalı, bu soykırım eyleminin hukuki niteliğini belirlemek için çok çalışmalı, bundan yararlanan şirketler bulunmalı ve Birleşik Krallık’ta iş yapmalarını yasaklamalıdır. Ayrıca, İngiltere Çin’in soykırım uygulamalarının kabul edilemez ve bir insanlık suçu olduğunu göstermek için müttefikleri ve diğer uluslararası kuruluşlarla stratejileri belirlemek ve uygulamak için birlikte çalışmalıdır.”şeklinde konuştu.

Birleşik Krallık Meclisi Dışişleri Komitesi yaptığı açıklamada, “hangi uluslararası hukuk ve sözleşmelerin bu zulmü etkili bir şekilde önleyebileceğinin, şirketlerin bölgedeki insan hakları ihlallerine karışmasını engelleyebileceği ve sorumlu tutulup tutulmaması gerektiği konusunun ülke halkına ve uluslararası topluma daima açık bir konu olduğunu bildirdi.

Kaynak : Özgür Asya radyosu(rfa.org/Uyghur) ve Ajanslar