Son Dakika
UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
Almanya merkezli “İlham Tohti İnsiyatif ” başkanı Enver Can 2022 yılı Nobel Barış Ödülünün Doğu Türkistanlı Uygur İnsan Hakları Savunucusu ve Uygurların Vicdanı olarak tanınan 2014 yılında beri Çin zindanlarında tutulan Özgürlük Savaşçısı Doç. Dr. İlham Tohti’ye verilmesi gerektiğini açıkladı.
İlham Tohti İnsiyatifi Gurubu Başkanı Enver Can Özgür Asya(rfa.org/Uyghur) radyosuna yaptığı açıklamasında şunları söyledi : “Dr.Tohti insan hakları mücadelesini Çin anayasası ve yasalarına göre ve barışçıl yollarla dile getirmiştir. O, Çin yönetiminin kendi anayasası ve sözde özerk bölge yasalarında verdiğini iddia ettiği yasal hakların Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar başta diğer Türk halklarına da etnik Çinlilere verdiği gibi uygulamada verilmesini söz ve yazı ile talep etmiştir. Uygur meselesinin uluslararası bir sorun haline gelmesine başladığı ve ABD. Kanada ve başta batılı 9 ülkenin yönetim ve ulusal parlamentoları tarafından Çin’in insan hakları ihlallerinin”İnsanlık suçu ve Soykırım Uygulaması” olduğunu tanımış ve açıklamışlardır. Uygur soykırımının resmi olarak tanınması gibi gelişmeler ve BM İnsan Hakları Yüksek Konseyi’nin 31 Ağustos’ta açıkladığı Uygur Raporunun Çin’in Uygurlara yönelik baskı uygulamalarının insanlık suçları ile Soykırım uygulamalarına çok yakın olarak tanımlandığı bu süreçte 8 yıldır Çin zindanlarında tutulan Uygurlar İnsan Hakları Savunucusu ve özgürlük Savaşçısı Dr.İlham Tohti’ye verilmesi BM.AP.ve uluslararası toplum tarafından çok yerinde ve olumlu olarak karşılanacaktır.” şeklinde konuştu.
Dr.Tohti 2022 Nobel Barış Ödülüne Aday 5 Kişiden Biri
İlham Tohti İnsiyatifi Başkanı Enver Can Dr.Tohti’nin 2022 Nobel Barış Ödülü için aday gösterilen 5 adaydan biri olduğunu belirterek : ” Dr.İlham Tohti 2019-2022 yıllarında aralıksız 4 kez Nobel Barış Ödülüne aday gösterilmiştir. 2019’da ilk kez, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Kongre Üyeleri Marco Rubio ve Christopher Smith başta olmak üzere 13 temsilci ve senatör tarafında aday gösterilmiştir. Ayrıca,Dr.İlham Tohti barış,insan hakları ve özgürlük için yaptığı çalışmalarından dolayı “Martin Annals İnsan Hakları Ödülü” ve “Sakharov Barış Ödülü ” gibi prestijli uluslararası insan hakları ve özgürlük ödülleriyle onurlandırılmıştır. Kendisine daha önce verilen bu barış ve Özgürlük ödüllerinin Nobel Komitesinin kendisini aday gösterebilmesi için bir olumlu faktörler olacağını düşünüyorum. Bütün bunlar diasporada yaşayan Uygurlar ve İnsiyatifmiz için büyük umut kaynağı olarak görülmektedir. Dr.İlham Tohti’ye 2022 -Nobel Barış Ödülünün verilmesi onun Çin zindanlarından serbest kalmasını belki sağlamayacak, ancak aynı zamanda Çin işgal yönetiminin Uygur soykırımını sona ermesinde de olumlu bir rol oynayabilecektir.” şeklinde konuştu.
2022 Nobel Barış Ödülü’nün sonuçları Ekim’de açıklanacak.
Nobel Barış Ödülü Komitesi Nobel barış ödülü adaylarını inceleme ve sonuçlarının son aşamasında olup, ödül bu ay içinde açıklanacaktır. Norveçli ve uluslararası uzmanlar tarafından düzenlenen Nobel Komitesi bu yılki 343 adayı yeniden değerlendirecek ve adaylar arasından en güçlü olanı seçecek ve ilan edecektir.
Dr.İlham Tohti ve Verilen Ödüller
Doğu Türkistan’in Kaşgar’a bağlı Artuş ilçesinde dünyaya gelen İlham Tohti,Lise öğrenimden sonra girdiği Üniveresite sınavlarında derece alarak Pekin Merkezi Milletler Üniversitesi Hukuk ve ekonomi bölümüne kayıt olma hakkı kazandı. Lisans eğitiminden sonra aynı Üniversitede Y.Lisans ve Doktora eğitimini tamamladıktan sonra aynı Üniversiteye öğretim üyesi oldu. Kağıt üzerinde verildiği iddia edilen Çin anayasası ve sözde özerk bölge yasalarının Uygur Türklerine uygulamada verilmediğini gördü. Çin yasalarından yararlanarak bu yazılı hakların uygulamada etnik Çinlilere olduğu gibi verilmesi ifade özgürlüğü çerçevesinde barışçıl yolları kullanarak dile getirdi. Çin yönetimine Uygur bölgesinde Uygurlar başta diğer Türk halklarının sosyal,ekonomik ve diğer durumlarının iyileştirilmesi için projeler hazırlayarak ÇKP yönetimine sundu. Ancak,bu barışçıl ve haklı talepler Çin yönetimince iyi karşılanmadı ve sürekli gözaltılar ve soruşturmalarla karşılaştı. 15 Ocak 2014’de çalıştığı Pekin’de gözaltına alınarak tutuklandı.6 ay sonra kendisinin Urumçi’ye getirildiği ve bir hapishanede tutulduğu bildirildi. 23 Eylul 2014’te Urumçi’de ÇKP güdümündeki sözde Çin Yargısında ” Ülkenin bütünlüğüne kasıt- Milli Ayırımcılığı Övmek” suçlamaları ile ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Halen Urumçi’de bir Çin Hapishanesinde tutulmaktadır.
Yurt dışında Kendisine verilen Ödüller :
Ayrıca Avrupa ve ABD’de bir çok kuruluşlar tarafından çeşitli ödüller de bulunmaktadır.
Kendisinin fikir ve yazılarından oluşan bir derleme 2015’de “Yolum ve Gayem ” adı ile İstanbul’da Türkçe olarak yayınlanmıştır.
BENZER HABERLER