GUANTANAMO’DAN ARNAVUTLUK’A SERBEST BIRAKILAN UYGURLARIN BİTMEYEN DRAMI

2002 yılında ABD’ce   Guantanamo Esir kampından  Arnavutluk’a sınır dışı edilen  ve halen bu ülkede yaşayan Uygur Türklerinin dramı  sürüyor. Bu ülkede yaşamlarını sürdüren 4 Uygur Türkü’nün   şimdiye kadar  hiç bir hukuki statüsü hala  Çözüme Kavuşturulmuş Değil. 

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Uygurlar 15 yıldır Arnavutluk’ta.  Ancak  Hiç Bir yasal statüleri henüz  Yok  

15 yıl önce ABD hükümeti tarafından tutuldukları Guantanamo’daki Esir Kampından  ”  Yanlış zamanda  tutuklanan masum insanlar”  tanımı ile    Arnavutluk’a sınır dışı edilen  4 Uygur Türkü’nün aradan 15 yıl geçmiş olmasına rağmen  yaşadıkları  Arnavutluk’ta  hiç bir hukuki statülerinin çözüme kavuşturulmadığı,vatandaşlık verilmediği için çalışma, eğitim  ve sağlık hizmetlerinden yararlanamadıkları ve başka ülkelere seyahat edemedikleri açıklandı.

Arnavutluk yönetiminin kendilerine  sığınma hakkı tanıdığı  ve Çin’in bütün ısrarlarına rağmen kendilerini Çin’e teslim etmedikleri için  bu ülkeye  minnettar oldukları belirten Uygur Türkü sığınmacılar Özgür Asya radyosuna şöyle konuştu : ” Arnavutluk yönetimi aradan 15 yıl geçmesine rağmen  bizlere vatandaşlık hakkı tanımadı. pasaport, seyahat belgesi veya başka herhangi bir yasal  belge  vermeyi reddediyor. Hepimiz   aile ve çocuklarımız olduğu için   birçok sorun ve zorluklarla karşılaşıyoruz.” dediler.

Ebubekri Kasım : İçişleri Bakanlığından Dilekçemeze  Hiç Bir Cevap Gelmedi

Eski bir Guantanamo tutuklusu olan  Ebubekir Kasım kendisinin  vatandaşlık talebi ile  Arnavutluk İçişleri Bakanlığı’na başvurduğunu, ancak herhangi bir resmi yanıt alamadığını söyledi. Arnavut istihbarat servisi elemanlarının Avukatlarına  “Bu insanlar tehlikeli insanlar ve onlara vatandaşlık verilmeyecektir.” dediğini bildirdi.

Bize Verilen Hiç Bir Vaad Yerine Getirilmedi

“Guantanamo’dan serbest bırakıldığımızda size bir ev, iş, geçim yardımı ve daha iyi bir gelecek için gerekli her türlü destek  verilecektir. Beş yıl sonra  vatandaşlık alacaksınız.” şeklinde güzel vaatlar verilmesine rağmen bunların hiç birisi gerçekleştirilemedi. Şimdi ise 15 yıl sonra  size artık vatandaşlık vermeyeceğiz, diyor. “Sizi umursamıyoruz” demiyorlar. Ama ne yazık ki,  gerçek durum böyle .Biz kendimizi adeta aldatılmış hissediyoruz. Avukatımıza  Arnavutluk istihbaratı onlara vatandaşlık verilmez, Çünkü  onlar tehlikeli insanlardır. şeklinde cevap vermiş. Yasal statülerimizdeki bu  belirsizlik nedeniyle  bu durum  hayatlarımızı  derinden etkiliyor. Resmi hiç bir işlemimiz  yapılmıyor ve zorluklarla karşılaşıyoruz. Elimizde  oturma izinlerimiz  var. Ama bu belge ile   ne bankalarda bir işlem yaptırabiliyoruz hatta bir telefon kartı  dahi alamıyoruz. Bu Oturma belgesini hiç bir kurum tanımıyor ve kabul etmiyor. ” şeklinde konuştu.

Sığınmacı Uygurlara İnsan Hakları Örgütleri Sahip Çıkıyor

Arnavutluk’taki  sığınmacı Uygur Türklerinin bu dramatik ve zor durumu Avrupa’daki bazı insan hakları örgütlerinin dikkatini çekti. Almanya’daki Tehlike Altındaki Halklar Derneği, Arnavutluk’un Uygurlara kimlik kartı vermesini  ve  bu duruma AB’nin müdahale etmesi gerektiğini söyledi. Derneğin danışmanlarından Hano Shedler, Arnavutluk’un eylemlerinin “insanlık  Onurunu koruma” ilkesiyle bağdaşmadığına inandığını belirterek şunları ifade etti : “Arnavutluk  yönetimi 15 yıl önce  ülkesine sığınmacı olarak kabul ettiği bu Uygurlara  resmi bir kimlik kartı sağlamalıdır. Arnavutluk aynı zamanda bir Avrupa Birliği adayıdır ve coğrafi olarak Avrupa’nın bir parçasıdır.  Çin zindanlarındaki Uygurların vicdanı İlham  Tohti’ye Sakharov Ödülü’nü veren AB, Arnavutluk’a bu insanlara karşı  insani bir sorumluluğu olduğunu da hatırlatmalıdır. Bu kişilerin masum olduğu da Arnavut makamları tarafından biliniyor. Bu nedenle, Arnavutluk onlara resmi bir kimlik  vermelidir. AB Arnavutluk’tan  bu sığınmacı Uygurlara  resmi bir sertifika/belge (Vatandaşlık) vermesini istemeli ve telkinde bulunmalıdır. dedi. .

Uygur Sığınmacılar Konusunda Asıl Sorumlu ABD Yönetimi 

Bayan Shedler  Arnavutluk’ta sığınmacı olarak yaşayan ve hiç bir yasal statüsü bulunmayan Uygurlar konusunda esas sorumlu ABD.yönetimidir. Onları “Yanlış Zamanda Tutuklanan Masum Tutuklular” tanımı ile onların suçsuz olduklarını de itiraf etmektedir. , Amerika Birleşik Devletleri bu konuyu ele alarak   sorumluluğunu   yerine getirmelidir.  ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Arnavutluk ile görüşmesi ve sorunlarını çözmelerine yardımcı olması gerekir. ABD’nin Arnavut hükümetiyle çok yakın bir ilişkisi var. Arnavutluk ile  İstihbarat alanında da çok  yakınlar. Tabii ki ABD hükümeti, Arnavutluk’tan bu insanların herhangi bir suçlamada bulunmadığını ve bu insanlara bu şekilde davranmak için hiçbir neden olmadığını açıkça belirtmesini talep etmelidir. Bu nedenle ABD Dışişleri Bakanlığı’nı, bu kişilerin resmi hükümet sertifikaları(Vatandaşlık)  almaya uygun olduklarından, masum olduklarından, sertifikalandırıldıklarından, toplum için tehdit oluşturmadıklarından emin olmak için Arnavutluk ile görüşmeye çağırıyoruz.” şeklinde konuştu

Arnavutluk’taki Uygurlar 

11 Eylül 2001 New York’taki ikiz kuleler yapılan saldırılardan sonda ABD.Afganistan’da karşı  “Terörle Mücadele “adı ile büyük  askeri harekat başlattı. Pakistan yönetimi bu ülkede yaşayan ve hiç bir siyasi eylem veya terörle ilişkisi olmayan 22 Uygur Türkü’nü  ” Taliban  ve El-Kaide  bağlantılı olduğu” olduğu suçlaması ile Para karşılığı ABD.Ordusuna teslim etti. ABD. Ordusu bu Uygurları Küba’daki  Guantanamo Esir Kampına götürerek hapsetti.  Guantanamo Körfezi’nde gözaltına alınan 22 Uygur’u ABD hükümeti, Çin’in güçlü ve ısrarlı  iade talebine rağmen bu insanları “Yanlış zamanda Tutuklanan Masum İnsanlar” olduğunu karar vererek Çin’e teslim etmedi. Bunlardan bir kısmını   Pasifik adası  Paulu ve Bermoda’ya  bır bölümünü ise  Güney Amerika ülkesi  EL – Salvador ve  5 kişiyi ise Arnavutluknuvutluk’e sığınmacı olarak  yerleştirdi. Ebubekir Kasım’in de  içinde bulunduğu  Guantanamo tutuklusu 5 Uygur’u ise  Arnavutluk’a  teslim etti. Bunlardan bir kişi daha sonraki yıllarda İsviçre’ye gitmeyi başardı. Diğer 4 Uygur sığınmacı ise 2006 yılından beri bu ülkede sığınmacı olarak yaşamaktadır.