TUTUKLU Dr. TOHTI’NİN EŞİ, ULUSLAR ARASI TOPLUMDAN AİLECE KARŞILAŞTIKLARI ACİL DURUMA MÜDAHİL OLMASINI TALEP ETTİ.

Hamit Göktürk / Uygur Haber Ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

15 Ocak’tan beri Çin’de tutuklu bulunan Uygur bilim adamı ve insan hakları aktivisti Do.,Dr,İlham Tohtı’nın eşi Güzelnur Hanım’ın , Çin yönetiminin, gün geçtikçe ağırlaşan dışlama, tehdit ve baskılarına karşı İnsan hakları örgütleri,Demokrasi yanlısı ve bu değerleri savunan ve koruyan Teşkilatlar ile uluslar arası toplum’dan kendisini,ailesini ve çocuklarını korumasını ve Çin’in bu yasal olmayan bu uygulamalarına müdahil olmasını talep ettiği bildiriliyor.
Güzelnur Hanım açık Müracaatname niteliğindeki bu talebinin Washington merkezli Hür Asya Radyosu’na 18 Temmuz’da verdiği bir raportaj’da dile getirdi. Güzelnur Hanım, radyo’ya yaptığı açıklama’da kendisini ve evini sürekli izleyen,gözeten ve toplum’dan adeta dışlayan Çin polisinin son günlerde bu uygulamalarının şiddetini birkaç kat arttırdığını ve bunları tehdit sınırlarıına vardırdığını, evine gelen ziyaretçiler çeşitli engeller çıkararak tehdit ettiklerini , hatta kendisinin bile tehdit edildiğini ifade ederek,” Bu durumu Avukatı aracılığı ile yasal haklarını kullanarak, Çin Yönetimine bir Dilekçe ile bildirmek ve bu durumun düzeltilmesini talep etmek ” niyet, düşünce ve hazırlığında olduğunu de belirtti. Geçen hafta aile dostları olan Tibet’lı yazar Vuiseer Hanım’ın rahatsız olan küçük oğlu ile kendilerini ziyaret amacı ile evine geldiğinde, eve girmesinin engellendiğini belirtti. Bu durumun Vuiseer Hanım’ın Çinli yazar ve muhalif olan eşi Hou Ciya tarafından twitter hesabından kamu oyuna duyurulduğunu uluslar arası toplum ve insan hakları örgütlerinin bu duruma müdahil olmasını talep ettiğini anlatan Güzelnur Hanım, onların ziyaretini izlemek için evine gelen ABD. ve batılı medya Temsilcilerinin evine girmelerine müsaade edilmediğini ve bölge’den zorla uzaklaştırıldıklarını ifade etti. Bu durumun ise,zaten kalp hastalığı ve psikolojik sorunlar ile boğuşan küçük oğlu için büyük bir darbe ve psikolojik baskı olduğunu de sözlerine ekledi.
Çinli Muhalif yazar Hou Ciya 17 Temmuz’da Almanya’nın Sesi Radyosu ile yaptığı söyleşi’de kendisinin geçen Perşembe günü Pekin’de bir otopark’a otomobilinin park etmeye çalışırken, tanımadığı ve meçhul kişilerin saldırısına uğradığını,kendisinin şiddetli dayak ve tecize maruz kaldığını ifade ederek, “ bunun sebebinin büyük bir ihtimalle ,kendisinin yürüttüğü demokratik temelli çalışmaları ve özellikle hapis’te bulunan Dr.Tohtı ve ailesi ile ilgilenmesi ve onu desteklemesi” olabileceğini bildirdi.
Güzelnur Hanım ,Çinli muhalif yazar Hou Ciya’nın maruz kaldığı saldırı dolayisiyle bir açıklama yaptı. Dr.Tohtı’nin eşi bu saldırı olayından dolayı büyük üzüntü duyduğunu belirtti ve Dostlarının,hemşehrilerinin ve eşinin öğrencilerinin tehdit ve baskılar nedeniyle gün geçtikçe kendilerinden uzaklaştıklarını,küçük oğlu ile yalnız ve izole edilmiş bir hayat yaşamak zorunda bırakıldığını ifade etti. Evinin ve kendilerinin 24 saat kesintisiz gözetim ve kontrol altında bulundukları için normal yaşam şart ve özgürlüğü’nden mahrum edildiklerini belirterek uluslar arası toplum’un bu duruma öncelikli olarak dikkatini çekti.
Bilindiği üzere ; 15 Ocak’ta Pekin’deki evinde sıra dışı bir baskınla kaba ve aşırı güç kullanılarak Çin Polisin’ce gözetim altında alınan Pekin Merkezi Milletler Üniversitesi öğretim Üyesi Uygur Demokrasi ve Hukuk Hareketi Lideri Doç.Dr.İlham Tohti, halen Urumçi Tengritag bölgesi Polis Gözetim Merkezi’nde tutuklu bulunuyor.Geçen ay Avukatları ile görüştürülen  Dr.Tohti’ nin  eşi,Çocukları ve ailesi ile görüşmesine hala  izin verilmiyor.
Bu arada Diaspora’daki başta Dünya Uygur Kurultayı, Uygur Teşkilatları, Uygur Aydınları ile Türkiye’deki bazı İnsan hakları Örgütleri ile 2013 Eskişehir Türk Dünyası Kültür Başkenti Projesi kapsamında toplanan Türk Dünyası Gazeteciler Kurultayı ve geçen hafta Yalova’da yapılar 12.YAFEM Türk Dünyası Kültür etkinlikleri çerçevesinde toplanan Gazeteciler ve Yazarlar Platformu yayınladıkları ortak bildirilerinde Dr.Tohti’nin tutuklanmasını kınamış ve derhal serbest bırakılmasını istemişlerdir. Ayrıca, Türkiye Medyasında bazı   gazeteci ve  yazarlar Dr.Tohtı meselesini gündeme taşımış ve serbest bırakılmasını isteyen yazılar ve imza kampanyaları düzenleyerek kendisine desteklerini  ifade etmişlerdir.
Dr.Tohtı meselesi Uluslar arası toplum’da ve kamu oyunda Sürekli dile getirilmekte ve gündem oluşturmaktadır. İnsan hakları Örgütleri ve demokrasi ve insan hakları temelli değerleri savunan bazı Batılı Ülkeler ve ABD. yönetimi Çin işgal yönetimini bu konuda sürekli eleştirmekte ve serbest bırakılmasını talep etmektedirler.
ABD.Kongresi de Dr.,Tohti’nin ABD.’de okumakta olan Kızı Cevher İlham’ın de katıldığı bir özel oturum gerçekleştirirek Dr.Tohti konusunu yüksek düzey’de özel olarak ele almıştır. ABD.Kongresi yaptığı açıklama ile kendisinin haksız ve temelsiz gerekçelere dayalı ve yasa dışı olarak tutuklandığını ve derhal serbest bırakılmasını de Çin yönetiminden talep etmiştir
BM.Teşkilatı’na bağlı olarak çalışan Keyfi Tutuklamaları İnceleme ve Araştırma Hizmet Gurubu de geçen hafta yayınladığı bir bildiri ile, insan hakları,demokrasi ve barışçıl yöntemeler temelinde yaptığı çalışmalar ile Müslüman Uygur Türklerinin haklarını savunan ve Uygurların durumlarının iyileştirilmesini talep eden Dr.Tohtı’nın tutuklanmasının yasal hiçbir temele dayanmadığını,kendisine yöneltilen suçlamaların  evrensel hukuk normlarına göre onun tutuklanmasına gerekçe olamayacağını belirtmiş ve kendisinin derhal serbest bırakılmasını talep etmişti.
Adı geçen gurup ayrıca,Dr.Tohtı’nin maruz kaldığı haksızlıklar için Çin yönetiminin kendisine maddi ve manevi tazminat ödemesi gerektiğini de açıklamıştır. Gurup ayrıca  Dr.Tohti’nın durumunun BM.İnsan Hakları Komitesi tarafından sürekli izlenmesi  de tavsiye etmiştir.
Uluslar Arası Gazateciler Derneği(PEN) de hapis’te bulunan Dr.Tohti’ye          2014 Barbara Goldsmith Özgürlük Ödülünü vermiştir. Bu prestij ödül, 5 Mayıs’da ABD.’ Tarih Müzesi salonun’da yapılan görkemli bir tören ile Dr.Tohti’nın İndiana üniversitesinde öğrenim gören kızı Cevher’e tevdi edilmiştir.

Kayanak : rfa.org./Uygurca_kishilik hokuk_Mihriban