UYGUR HUKUKÇU Dr. TÜRKEL : ÇİN, Dr.TOHTİ’Yİ SIRF MÜSLÜMAN VE UYGUR OLDUĞU İÇİN BU KADAR AĞIR BİR CEZAYA ÇARPTIRMIŞTIR.

Hamit Göktürk / Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)
Çin yönetiminin, Uygur bilim adamı, Uygur Demokrasi ve Hukuk Hareketi Lideri ve Müslüman Uygurların vicdani olarak anılan Doç.Dr.İlham Tohti’yi hukuksuz olarak ömür boyu hapis cezasına çarptırmasına karşı uluslar arası düzeyde tepkiler sürüyor.

       ABD.’de yaşayan Uygur Hukukçu ve uluslar arası ilişkiler ve siyaset uzmanı Dr.Nuri Abdulhekim Türkel de Çin’in,  Dr.Tohti’nın haksız cezalandırılmasını eleştirdi  ve   kınadığını  açıkladı.
Dr.Türkel, Çin’in İlham Tohti’ye  uyguladığı yargı  sürecini  uluslar arası hukuk normları ile Çin’in kendi yasalarından  değerlendirdi. Çin’in tutumunun Çin yasalarına ve  yargı usullerine  tamamen aykırı  ve  hukuki temeli olmayan  ve kabul edilemez bir karar olduğunu bildirdi.
Dr.Türkel, Hür Asya Radyosuna  görüşlerini şöyle ifade etti ; “ Dr.Tohti’nin bu yılın Ocak ayında yaşadığı Pekin’de tutuklanmasından, 8 ay sonra  Urumçi’de dava açılmasına kadar geçen sürede, kendisine uygulanan yargı süreci uluslar arası hukuk kuralları ve teamüllere tamamen aykırıdır. Bu süreç sadece uluslar arası hukuk kaidelerine değil,aynı zamanda Çin’in kendi yaptığı ve kabul ettiği yürürlükteki yasalar ve kararlara de  uygun değildir. Onun yaşadığı ve çalıştığı Pekin şehrinde tutuklanması ve ardından Urumçi’de yargılanması Dr. Tohtı davasının yasal prensiplere göre değil, siyasi emir ve talimatlar doğrultusunda yapıldığının bir kanıtıdır. Uluslar arası ortak teamül ve hukuk kuralına göre,şahıs,suç işlediğinden şüphelenildiği yerde yargılanır.Bu genel bir yargılama usuludur.Dr.Tohtı Pekin’de  tutuklanmış,ancak Urumçi’ye getirilerek yargılanıp mahkum edilmiştir.  Dr.Tohti’ye verilen adil olmayan aşırı ceza , yargının yasalara göre değil, Çinli Politikacıların iradesine göre verildiğinin net ve açık bir ifadesi olmuştur.

            Çin 5 Şubat 1997 Gulca olaylarından sonra terörle mücadele kanununa yeni eklemeler yaptı. Bu kanunun 102 ve 102.maddelerine göre bir şahsın tutuklanabilmesi için güvenlik güçlerinin o şahıstan şüphelenmesi yeterlidir. Burada kanıt değil,şüphe söz konusudur. Uygurların  Çin’in genel  nüfusuna göre oranı % 2 mertebesindedir.Ancak,Çin’de  Çin’in Terörle Mücadele kanununda tutuklanan Uygurların oranı ise,%50 civarındadır.”

          Dr. İlham Tohti’ye verilen ağır cezanın Doğu Türkistan’da Uygur aydın ve serhillere (Toplum ve kanaat önderlerine) verilen bir ikaz ve tehdit olduğunu belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü ; “ Dr.Tohti’nin  duruşmasına medya , müdahil ve katılımcı kabul edilmedi. Ancak,Çin yönetimi kendilerini destekleyen bazı yönetim yanlısı kişileri özel olarak davet etti ve onların duruşmaya katılmalarını sağladı. Bu durum ise,  mahkemeden sonra onları Hükümetin propagandası için sermaye yapmak içindi. Nitekim karardan sonra da sadece ismi Uygur ve Müslümanca olan bu seçilmiş Çin propagandacıları ağzı bağlanarak konuşması engellenen ve savunmasız bırakılan Dr. Tohti’yi utanmaz ve sıkılmaz bir tavırla ve insafsızca eleştirip  suçladılar. Dr.Tohti’ye verilen bu adaletsiz ve aşırı ceza, esasında Uygur bilim insanlarına,aydınlarına ve kalbinde insani ve milli vicdan duygusu taşıyan Uygur Toplum ve Kanaat önderlerine verilen  bir cezadır. Dr.Tohti davası,Çin’de siyasi olarak  rengi en koyu olan bir davadır.Çin bu davayı “Kanun” örtüsününün içine gizleyerek uluslar arası topluma karanlık oyun perdesinin önünde “ aşırı şeffaf  bir sahne=görüntü” sergilemek istemiştir.” Dedi.
Hukukçu Dr.Nuri Türkel, Dr.Tohti’ye verilen ceza ile Nobel ödüllü Çinli muhalif yazar Liu Şav Bu’ye verilen cezayı karşılaştırıdi ve sözlerini söyle sonlardırdı, “ Dr.Tohti’nin Çinli muhalif yazar Liu Şav Bo’dan da daha ağır cezaya çarptırılması,onun Müslüman bir Uygur olmasındandır. Çin yönetiminin Dr.Tohti ile Çinli muhalif Liu’ye Uygun gördüğü cezalandırmanın farklı olması, gerçekte, Çin’in idaresinde yaşayan Halkların etnik Kimliklerine karşı tutumunun her sahada olduğu gibi,hukuk ve adalet sahasında da  farklı uygulandığının açıklanması bakımından önemlidir. Dr.Tohti’nın müebbed hapisle cezalandırmasının en büyük sebebi onun Müslüman bir Uygur olmasından kaynaklanmaktadır. Esasında Dr.Tohti’nın dile getirdiği konuları Çinli muhalif yazar Liu de dafalarca dile getirmiştir. Günümüzde ise bu konuları Çinli Demokrat muhalif aydınlar, Hou Ciya Mo,Vang Li Şung ve Ting Biyav ve diğerleri de sürekli ifade etmektedirler. Çin’in Dr.Tohti’yi bu kadar ağır şekilde cezalandırması, aslında Uygurlara verilen açık bir uyarı ve ağır bir tehdittir.” Şeklinde konuştu.

KAYNAK  :  rfa.org.uighurMülahize/Kutlan- 30.9.2014

Etiketler: Çin » Görüş Yorum » Gündem » Haber » İlham Tohti