DOĞU TÜRKİSTANLI UYGURLAR, MANİSA- KARAAĞAÇ’TA TURFAN KAVUNU YETİŞTİRDİ.

     İstanbul’da yaşayan Doğu Türkistanlılar,Ülkelerinde yetişen Turfan Kavunlarını Manisa’da yetiştirerek “Uygur Karahanlı Kavunları” adı ile yeni bir marka ortaya koydular.

  Hamit Göktürk / Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)

Son yıllarda Türkiye’ye gelerek yerleşen Doğu Türkistanlı Uygur Türkleri’, kavunları ile ünlü ve meyva ve sebze ambarı olarak bilinen Turfan kavunlarını Manisa’nın Karağaç İlçesinde yetiştirdi. Kavun yetiştiricilerinden Abbas Kerimoğlu Türkiye’de kavun yetiştirme fikrini ve üretim serüvenini şöyle anlattı ; “ Türkiye’de de kendine özgü Lezzetli kavun çeşitleri olduğunu gördük.Ancak,Doğu Türkistan’da Kavun yetiştirilmesi,saklanması ve pazarlanması özel bir maharet isteyen bir zanaat ve ticaret şekli olarak önemlidir. Doğu Türkistan’da güz mevsiminde yetiştirilen özel cins kışlık tabir edilen kavunlar yeni kavun mahsulu çıkana kadar özel yöntemlerde bozulmadan saklanabiliyor ve halkın tüketimine sunulabiliyor. Atalarımız Tarım Vadisinde binlerce yıllık tecrübe ve birikimleri ile Kavunculuğu özel bir meslek haline getirmişlerdir.Soğuk hava Depoları ve soğutma sistemlerinin bulunmadığı çağlarda,ecdatlarımız yetiştirdiği kavunları kerpiç deporlarda tavanlara asarak ve özel raflarda özenle dizmek suretiyle muhafaza etme yöntemini bulmuşlardır.Çok şiddetli geçen kış aylarında Kavun depolarına koyunları koyarak,onların yaydıkları ısı kaynağını kullanmışlardır. Depo’nun sıcaklık derecelerini ayarlamak için koyunların sayılarını arttırıp eksiltmek suretiyle kavunları donmadan ve bozulmadan saklamayı başırmışlardır. Sıcaklık ölçer olarak de kaplara su koyarak, suyun buzlanması şekli ve kalınlığına göre ısıyı ayarlama yöntemini bulmuşlar. Kavun, Uygur Türklerinin beslenme kültüründe çok önemli yer tutmaktadır. Doğu Türkistan’da Kavun, aranan ve sevilerek yenen bir meyva çeşididir. Doğu Türkistan’in Turfan bölgesinin Piçan İlçesi kavunlarının lezzeti ve dolayisiyle yetiştiriliciği ile tanınmıştır. Piçan’da yetiştirilen kavunlar, kendine özgü tadı, lezzeti, şeker oranının yükseklığı,ince kabuklu oluşu ve uzun süre saklanabilen özellikleri ile tanınmıştır.Biz bir Gurup Arkadaş olarak Türkiye’mizde Uygur kavunları yetiştirmek için bir araya geldik. İlk olarak, İstanbul’un Silivir İlçesinde geçtiğimiz yıllarda denedik.Ancak,Silivri nemli ve sıcak iklime sahip olduğu için yetiştirdiğimiz kavunlar aynı büyüklüğe ulaşmasına rağmen, aynı lezzette olmadı. Daha sonra, Manisa İli’mizin Karaağaç İlçesinin Kavunları ile ünlü olduğunu öğrendik.Karaağaç’a gittik ve toprak ve iklim şartlarını inceledik. Karaağaç İlçemizin  Piçan  ile benzer ve çok yakın iklim şartlarına sahip olduğunu gördük. Piçan  kavunlarını burada yetiştirmeye karar verdik. Toprak kiralayarak kavunları ektik. Bu yıl deneme mahiyetinde olmasına rağmen,iyi sonuçlar elde ettik.Kavunların lezzeti Piçan’da yetiişen ile aynı idi.Bundan büyük mutluluk duyduk.Ürettiğimiz kavunların pazarlanması noktasında kendimize özgü ve Doğu Türkistan’i de hatırlatan bir marka ile tescil etmek istedik.Ürettiğimiz ürünleri “Uygur Karahanlı Kavunları “ adını verdik ve özel ambalajlarla pazarlıyoruz. İnşaallah ürettiğimiz Uygur Kavunları ülkemizde sevilir ve bizler de Halkımızın damak tadına yeni bir tat katmış oluruz. Ürettiğimiz kavunların pazarlanması noktasında şu anda bir çok Marketler zinciri ile temas halindeyiz İnşaallah olumlu sonuçlar elde edeceğimizi umuyoruz. “dedi     Türkiye’de Uygur Kavunlarının yetiştirilmesi  ile ilgili bir ABD.merkezli Hür Asya Radyosu’nca yapılan bir programa  konuşan ve  bu faaliyeti değerlendiren uyghurnet.org Türkçe editörü Hamit Göktürk şunları ifade etti ; “ Türkiye’mize yerleşerek başarılı olmuş bir çok esnaf,Tüccar, sanayici ve işadamlarımız vardır. Bunlar imalat ve üretim noktasında  çok başarılı çalışmalara imza atmışlardır. Ancak,Doğu Türkistan’ımızı hatırlatan ve kendilerine özgü bir marka şimdiye kadar ortaya konulamamıştır. Turfan-Piçan Kavunlarını yetiştiren Kardeşlerimiz çok güzel bir iş başarmışlardır. Öncelikle ikinci ana vatanları olan Türkiye’mizde Üretici olmuşlardır.Ekonomimize cüz’i de olsa katma değer katmışlardır. Bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum.  Doğu Türkistan’ı anımsatan ve  Ataları’mızın  kurduğu ilk Müslüman Türk devleti Karahanlıları öne çıkaran bir ismi marka olarak benimsemişler ve isim olarak vermişlerdir. En önemlisi kendilerine özgü yeni bir marka yaratmışlardır. Ekonomi’nin çok önemli olduğu günümüz dünyasında Marka’laşmak çok önemlidir. Milletler, Ülkeler ve hatta toplumlar icat ettikleri özgün Markalar ile tanınmakta ve öne çıkmaktadırlar.Bu nedenle bu Kardeşelerimiz her türlü övgüye layıktır. Kendilerine teşekkür ediyor ve  kutluyorum.” Şeklinde konuştu.