ÇKP.İKTİDARININ ZARBALIĞI İSVEÇ -ÇİN İLİŞKİLERİNİ NASIL MAHVETTİ ?

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

Çin Komünist Partisi (ÇKP) iktidarının zorba ve tepeden bakan politikalarının İsveç -Çin ilişkilerinin mahvolmasına yol açtığı açıklandı.

İsveç merkezli Axios haber sitesinde yayınlanan bir haber analizde uzun tarihe sahip İsveç – Çin ilişkilerinin Çin’in zorbalıklarla dolu tutumu sebebiyle derin şekilde yara aldığını ve bunun düzeltilmesinin bir dizi diplomatik ginişimler ile yeniden düzeltilmesi için belki onlarca yıl süerecek çalışmalar gerektirdiği belirtildi.

 Pekin’in zorbalıklarla dolu nezaketten uzak ve kaba tutum ve davranışları İsveç-Çin ilişikilerinin mahvolmasındaki en büyük sebep olarak kabul ediliyor.Ayrıca, buu durum Çin’in taleplerine boyun eğmeyi reddeden İsveç Krallığının bu dik ve onurlu davranışı ÇKP.’nin mutlak hakim olduğu tek parti iktidarının kendisinden daha küçük ve daha az güçlü ülkelere nasıl davrandığına dair bir test örneği olmştur.

Çin’in Zorbalığı İlişkileri Nasıl Olumsuz Etkiledi ve Neler oldu ? 

1- Çin yönetimine yönelik olarak günden güne artan güvensizlik İsveç’i Çin ile karşılıklı kültürel temas ve ilişkiler ile diğer uzun vadeli anlaşmaları dondurmasına yol açtmışır .

2- İsveç’in en büyük ikinci şehri olan Göteborg ile  ilk kez 34 yıl önce(1986 yılında) imzalanan Şanghay ile dostluk şehri anlaşması başta Västerås, Luleå ve Linköping gibi diğer birçok İsveç kentlerinin diğer Çin şehirleriyle olan dostluk anlaşmaları iptal edildi ve ilişkilere son verildi.

3- İsveç, Çin’in ülkedeki üniversitelerde kurduğu Çin dil bölümleri ve kültür merkezleri ile Pekin’in çok hassas olduğunu düşündüğü Konfüçyos Enstitülerinin tamamının çalışmalarını sona erdirdi ve bunları kapattı. Ayrıca, Çin yönetiminin finanse ettiği bu kurumların çalışmalarının sansürlenmesi ve haklarında inceleme başlatılması kararı alındı.

Tarihsel İlişkilerin Bozulması :

1- Tarihi İsveç-Çin ilişkilerinin   bozulması, Çinli yetkililerin Çin konusunda hassas ve siyasi konularında kitaplar yayınladığı bilinen İsveç vatandaşı Çin asıllı Gui Minhai’yi 2015 yılında kaçırması ve onu yıllarca yargılamadan hapiste tutması olayı ile bozulmaya başlamıştır.

2- İsveç hükümeti, bir Çin mahkemesinin Gui’nin İsveç vatandaşlığını sözde gönüllü olarak terk ettiğini ileri sürerek kendi Vatandaşı olduğunu iddia etmesi ve ardından onu Şubat ayında 10 yıl hapse mahkum etmesi üzerine Çin’e protesto notası vermesi ve kızgınlıgını açıklaması ile ilişkiler daha da gerildi.

3- Bu dava, uluslararası vatandaşlık normlarına ve yabancı hükümetlerin vatandaşlarını koruma haklarına karşı Çin’in büyük bir ihlal olduğunu gösterdi.

4- İsveç’teki Çin büyükelçisi açıklama yaparak Pekin’i kimsenin tehdit edemeyeciğini iddia etti. Bu konuda Çin’e karşı eleştirel rapor ve yazılar yayınlayan İsveç medyasını örtülü şekilde tehdit etti.

5- İsveç kamu radyosuna Kasım 2019’da konuşan Çin büyükelçisi  “ Dost ve Arkadaşlarımıza iyi şaraplar ikram ederek karşılarız. Ancak düşmanlarımız için yanımızda her zaman av tüfeğimiz vardır ” sözleri Çin’in bardağı taşıran son hadsız ifadeler olmuştur.

Sonuç olarak: Çin Komünist Partisi, Çin’in yükselişini ve saygın bir dost olarak kalmasını ve kabul görmesini istiyorsa İsveç başta diğer tüm ülkelere daha nazik ve dehe bur tarzda davranmalı ve kendisinin daha nazik ve yumuşak bir dünya gücü olduğunu göstermeli ve onları selamlamalıdır. Ancak şu ana kadar, Çin, kendisinden daha küçük olduğunu düşündüğü İsveç Krallığı başta diğer ülkelere yaptığı muamele güven verici olmamııştır.

Etiketler: Çin » Dünya » Genel » Görüş Yorum » Gündem » insan hakları » Makale Analiz » Siyaset