ÇİN’İN DEVLET TEKNOLOJİK DEVİ HUAWEİ VE TÜRKİYE’DEKİ YATIRIM VE FAALİYETLERİ

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Çin’in devlet Teknoloji ve Telekominikasyon devi Huawei  Türkiye’deki yatırımlarında   zararına da  olsa hizmet vermede ısrar etmesi dikkat çekiyor.

Bu şirket Ankara’da yerel mobil iletişim Firmaları ile yoğun müzakereler içinde olmasına rağmen,  perde arkasından yürüttüğü gizli ilişkileri ile ülkemizde şimdiye kadar  oluşturduğu iyi niyetli ilişkilerinde  kafaları karıştırıyor ve olumlu imajini  gün geçtikçe zedeleyerek güven ortamını sarsıyor.

Çin’in devlet kontrolündeki Telekomünikasyon devi Huawei’nin zararına da olsa  Türk Silahlı Kuvvetlerine  yönelik (TSK)  hizmet sunma ısrar ve dayatmaları  dikkat çekici bulunuyor.

ABD merkezli Cisco firması tarafından TSK’ya sağlanan veri ağı hizmetleri için yeniden  açılan  ihaleye katılan Huawei, bu ihaleyi kazanamadı. TSK’nın açtığı ihaleyi kazanmak için oynadığı agresif oyunlar ise Çin’in Türkiye’de oluşturduğu iyi ilişkiler üzerinde olumsuz  bir durum yarattığı öne sürülüyor.

 İhaleler ve Huawei’in Tavrı
Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından açılan İhaleye Türk ortağı ile  birlikte   olarak katılan  Huawei  2022’nin Mayıs ayında yapılan ihalede  ilk turda listeye girmeyi başarmış , ancak  ihaleye ortak olarak girdiği  Türk şirketin kendilerine bilgi verilmeden ve danışılmadan  kendi başına tutum sergileyen   bu tavrı Türk Ortaklar tarafından ihaleyi açan  Savunma Sanayii Başkanlığı’na (SSB) iletilince yetkililer  ihaleyi iptal ederek yeni ihale sürecini yeniden  başlattı.

Geçtiğimiz yılın Kasım ayındaki  açılan 2.ihaleye Huawei  teklif üzerine yeniden katıldı . Ancak, bu dev Çin Şirketi bu kez daha  olumlu bir tavır sergilediği görüldü.  İhaleye Çinli Huawei ve  ABD’li Cisco’nun yanı sıra ABD merkezli  diğer bilişim  Şirketi  Arista Networks ile  Türk entegratör SBİ Bilişim de ihale sürecine dahil edildiler.

2.ihaleye katılan Huawei  ihale  müzakereleri  esnasında   Türk Ortağı  Turkcell’in maliyet konusundaki  itiraz ve çekincelerine rağmen  tekrar fiyat kırarak  bu konudaki ısrarını sürdürdüğü görüldü.  Turkcell’in bu duruma tekrar itirazı üzerine Huawei, Turkcell ile olan tüm aktif sözleşmelerdeki bakım operasyonlarını dondurmakla tehdit etti. Bu konudaki anlaşmazlık ve sonrasında ortaya çıkan sorunlar, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’a  kadar ulaştı. Ayrıca, bu anlaşmazlığa  Çin’in Türkiye Büyükelçisi Liu Shaobin müdahil olmaya çalıştığı ileri sürüldü.

 Çin’in Gizli Planı Olduğu  İddiası
Huawei, Türkiye’deki  Türk ortaklarıyla   normal ve  iyi ilişkiler içindeydi. Ancak Çinli devlet Şirketinin bu ve  benzer sözüne sadık kalmayan ve  agresif taktikleri bu durumu  tersine değiştirdi. Ticari olarak  uygulanabilirliği  olmayan ve zarar etme pahasına Türkiye’deki  ihaleleri ne olursa olsun kazanma ısrarı Huawei  başta diğer  Çin Şirketlerinin  ve  en önemlisi özellikle  Türkiye’nin sivil ve askeri  iletişim ağlarında önemli bir aktör olmanın ne kadar önemli  olduğunu ortaya koydu. Ayrıca  Çin’in bu devlet Şirketinin ve Türkiye’deki  kurumsal iletişim   sistemleri hakkında bazı gizli  planları olduğu yolundaki  iddiaları güçlendirdi.

Çin Devlet Şirketi Huawei  ilk en büyük Ar-Ge  Labratuvarını  başkent Pekinde  kurmuştu.  Ancak bu Şirket 2. Ar-Ge  merkezini 2010 yılında   merkezini İstanbul’da kurma kararı almıştı.

Türkiye’nin en büyük devlet hisseli Telekominikasyon Şirketi Turkcell,  Çin’in Huawei Şirketi  ile  ortaklığı ve faaliyetlerine  ek olarak 2020’den beri Çin Kalkınma Bankası’ndan (CDB)  kredi alarak yatırımlar yaptığı önü sürülüyor.

TSKGV Ve NETAŞ’IN HİSSEDARI
Çin’in bir başka devlet Şirketi  Telekominikasyon  devi ZTE, Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV)  hisselerinin %15’ne sahip olduğu, bir diğer Türk iletişim Şirketi  Netaş’ın  ise,  %48’ine sahip olduğu biliniyor.

Huawei,  Türk Silahlı Kuvvetleri(TSK) ile  birlikte çalışmak için hala ısrar ediyor ve bu yoldaki dayatmalarını çeşitli şekilde ortaya koyduğu öne sürülüyor.  ısrar Çin devlet Şirketi Huawei  ortağı Turkcell yerine Turkcell’in entegratörü Innova ile  ilişkilerini geliştirmeye ve bozulan  imajini bu şirket ile olan  işbirliğini kullanarak işlerini tersine çevirmeye çalışıyor. Bu arada  Huawei,Türk Silahlı Kuvvetleri(TSK) için yeni  sunucu sağlamayı amaçlayan bir başka ihale için şu an diğer  Firmalarla rekabet halinde olduğu öne sürülüyor.

 Huawei,Her Ülkede Ulusal Güvenlik Tehdidi olarak Algılanıyor
Geçmişte bir çok  Firma  Huawei şirketine aleyhine , Avrupa’da kurduğu  iletişim ve haberleşme  teknolojileri üzerinden casusluk faaliyeti yürüttüğü iddiası ile davalar açımıştı. Ayrıca  bu Çin Şirketi “Ulusal güvenlik Tehlikesi”  nedeniyle ABD yönetimince  ambargo listesine alınmıştı.

ABD hükumeti daha önce, Huawei’nin mobil internette 5G şebekesine erişmesine izin veren tüm müttefikleriyle istihbarat paylaşımını gözden geçireceğini açıklamıştı.

Türk Şirketi ULAK’in Başarıları Açığı Kapatıyor 

Türkiye ise  haberleşme ve iletişim teknolojisi  alanında önemli  ilerlemeler kaydettiği ve  kendi  teknik imkanları ile ulusal   iletişim konusunda önemli çalışmalar gerçekleştirdiği ifade ediliyor.  Bu doğrultuda devlet desteğiyle kurulan ULAK Haberleşme Şirketi’nin bu konudaki boşlukları  önemli  ölçüde kapattığı ve ilerlemeler  sağladığı bildiriliyor.

Kaynak : https://www.tum1haber.com/huaweinin-turkiye-plani-sekteye-ugradi-49848h.html