ÇİN İŞGAL YÖNETİMİ, YARKENT – İLİŞKU’DAKİ KUŞATMA VE KATLİAMLARINI SÜRDÜRÜYOR.

Hamit Göktürk / Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)

Doğu Türkistan’in kadim yerleşim ve önemli kültür- medeniyet merkez’lerinden Yarkent şehri’nin  İlişku kentinde 28 Temmuz’da meydana gelen halk ayaklanması ve ardından Çin işgal Ordusu’nun başlattığı operasyonların ve toplu tutuklama ve katliamlarının sürdüğü bildiriliyor.
Katı  ve aşılması imkansız Çin sansürü yüzünden Bölge’den olaylara ait, hiçbir haber,bilgi ve belge alınamıyor.Çin yönetimi de şu ana kadar bu olaylar ile ilgili resmi her hangi bir açıklama ve bilgi vermiş değil. Bu durum ise,bölge’deki Çin katliamlarının büyük olması ihtimalini akıllara getiriyor ve şüpheleri de  beraberinde getiriyor.
Geçenlerde Yarkent-İlişku olaylarınını ve sonrasındaki gelişmeleri Haber Sitemize değerlendiren Ankara Ün.Tarih bölümü öğretim üyesi ve strateji uzmanı Doç.Dr.Erkin Ekrem de “ Çin’in bugüne kadar Yarkent-İlişku olayları hakkında her hangi bir açıklama yapmamasını şüphe ile karşılıyorum ve tuhaf buluyorum” açıklamasında bulunmuştu.
Bu olay ile ilgili yurt dışına iletilebilen tek kanıt ve haber de Ağustos ayının başlarında Çin’in sansür duvarını aşarak yurt dışına iletilen bir mektup olmuştu. Mektubu yazan ve yurt dışına iletmeyi başaran Ebubekir Rahim(22) de 2 gün sonra Urumçi’de yakalanmış ve terör suçu ile tutuklanmıştı. Rahim daha sonra Çin Tv.larına çıkarılarak konuşturulmuş ve yazdıklarının yalan olduğunu “İtiraf Eden” açıklamalarda bulunmuştu. Çin’in bu konudaki uygulama ve davranışını iyi bilen uzman kişiler Ebubekir Rahim’ın şimdiye kadar benzerleri gibi işkence edilerek öldürülmüş olabileceğini belirtiyorlar.
Olay bölgesinden olduğunu söyleyen ve güvenliği açısından adının açıklanmasını istemeyen bir kişi’nin anlattıkları şöyle ; “ 28 Temmuz’dan beri Yarkent şehir Merkezine uzaklığı 15 km.olan İlişku ve çevre yerleşim bölgeleri halen Çin İşgal Ordusu’nun kuşatması altında,Bölge’den giriş çıkışlar tamamen yasaklanmış durumda. Nüfus kayıtları Olayın meydana geldiği İlişku bölgesinden olan herkesin tesbit edildiği yerde tutuklandığı ve İlişku’ya getirildiği söyleniyor.İlişku olayları hakkında konuşmak yasak Buna rağmen, konuşanlar tesbit edilmeleri halinde derhal tutukluyorlar. Bölge’den gelenlere de rastlanmıyor. Çünkü, bölge sakini Uygurların bölge’den çıkmalarına de izin verilmiyor. Burada yaşayanlar adeta toptan esir alınmış ve mahkum durumda. Yarkent şehir merkezi’ndeki bütün evler gece gündüz hiç durmadan dafalarca aranıyor.Çin Askerlerinin insanlık dışı ve dahşet verici tutum ve davranışları insanları hayatlarından bezdirmiş durumda. Sokaklarda hiç genç insan görünmüyor.Her evden en az bir kişinin tutuklandığı söyleniyor. Bu konuda de konuşma yasağı konulmuş ”
Olayın nedenleri ve nasıl olduğu hakkındaki sorularımızı cevaplayan bölge sakini şunları ifade etti ; “ Anlatacağım bilginin, Olay öncesi veya olay sonrasında mi olduğunu pek tesbit edemedim.Ama bu olayın olduğu kesin diye düşünüyorum. Çin İşgal Ordusu’na ait askeri araçlar ve zırhlılar bölge’de devriye gezerken,Müslüman Uygurların Fedai(Dini ve vatanı için kendini feda edenler anlamına geliyor.) olarak adlandırdıkları eylemciler askeri konvoy’un geçeceği yola pusu kuruyorlar.Getirdikleri bol miktardaki benzini kum ve taşların üzerine döküyor ve kokunun yayılmaması için üzerlerini kumla kapatıyorlar.Askeri konvoy geçerken benzini ateşe veriyor ve çıkan yangın ve patlayan taş parçalarından askerler yaralanıyor.Bu arada karışıklıktan yararlanan Fedailer araçları ateşe veriyorlar.Kulaktan kulağa dolaşan bu haberi duydum.” Şeklinde konuştu.
Fedai’lerin Çin işgal Ordusu’na benzin ve diğer yanıcı maddelerle saldırdıkları ihtimalı akla daha uygun gelmekte. Nitekim , bölge’deki benzin İstasyonlarında benzin ve diğer araç yakıtlarının polis izni ve denetimi altında satılması bu ihtimalı kuvvetlendiren bir kanıt.
Nitekim Hür Asya Radyosu muhabiri’nin İlişku’daki benzin İstasyonları ile yaptığı telefon konuşmaları bu bilgileri doğrular nitelikte. İlişku’daki bir benzin istasyonu İşletmecisinin Radyo’ya söyledikleri şöyle, “ Benzin istasyonları tek girişli hale getirildi.Diğer kapıları talimat üzerine iptal ettik ve kapattık.Araçlara Polis Merkezi’nin verdiği belge doğrultusunda benzin satabiliyoruz.Traktör ve Motosikletlere her hangi bir kısıtlama söz konusu değil. Ancak araçların alacağı benzin miktarı Polis iznine tabi. Taşınabilir kaplarda en fazla 10 Litre’ye kadar yakıt satabiliyoruz.Buna gaz yağı de dahildir. “ ifadesinde bulundu.
Muhabirin olay hakkındaki bildiklerini anlatması hakkındaki talebini de ise, şöyle cevaplandırdı ; “ Benzin İstasyonu olayın meydana geldiği yere 500m.mesafe’de. Ancak bizim  ne olup bittiği hakkında bir bilgimiz yok.Bize bilgi verilmiyor.Görmedik ve duymadık.Bu konuda konuşmak de yasak.” Şeklinde konuştu.
Bir diğer bölge sakini’nin verdiği bilgiler şöyle “ Olay, Fedai’lerin Çin Karakolu basması ile başlamış. Çin Ordusu olay bölgesine ertesi gün ancak ulaşabilmış.Olayı merak eden ve görmek için toplanan yaşlılar ve çocuklara bu sırada olay bölgesine gelen sözde “Çin Kurtuluş Ordusu”birliklerince rastgele ateş açılmış. Toplananların ayrıt edilmeksizin katliama tabi tutuldukları söyleniyor. Olay’dan iki gün sonra İlişku’ya Pekin’den gelen yüksek düzeyli bir Bakanlık yetkilisi Çinli General’ın bölge’deki Askerlerine bir konuşma yaptığı ve konuşmasında olayın bastırılıması için ne gerekiyorsa yapmalarını söylemiş.  General’in ülke bütünlüğü ve istıkrar için gerekirse,bu bölgenin haritadan silinebileceği yolunda talimatlar verdiği  bildiriliyor. ” İfadesinde bulundu.
Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Rabia Kadir de geçen hafta Washington’da düzenlediği bir basın toplantısında Yarkent-İlişku olaylarında Çin Ordusunca öldürülenlerin sayısının binlerce olabileceğini belirtmiş ve Çin’in Yarkent-İlişku’da masum insanları katliam yaparak  toplu şekilde öldürdüğünü bunun ise, insanlığa Karşı işlenmiş bir  Suç  olduğunu   ifade etmişti.