logo

trugen jacn

ÇİN, DOĞU TÜRKİSTAN’İN ZENGİN SU KAYNAKLARI İLE UYGULARI KONTROL ETMEK İSTİYOR

Tarih ve Dünya: 20. Yüzyılda Doğu Türkistan

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM) 

Çin yönetimi  işgalindeki Doğu Türkistan’in Tarım bölgesinde  çoğunluk olarak yaşayan Uygurları  zengin su kaynaklarını  kullanarak  kontrol altına almak istediği açıklandı.

Özgür Asya radyosu muhaberi Erkin’in haberine göre   akar suların kontrolünün Barajlar yapmak ve suları bu barajlarda toplamak  suretiyle   Tarım bölgesinde yaşayan ve genellikle tarımla uğraşan Uygurları ekonomik olarak bu şekilde kontrol altında tutmak ve ekonomik yönden gelişmelerini engellemek istediği açıklandı.  ÇKP’nun güdümlü medyasına göre ; “Uygur Bölgesindeki  bu barajlara İşgalcıların ” Akarsuların Üç  Kademeli Boğaz  Seti ile Kontrolü” adını verdiği bu sistem  Yarkent ırmağının  Karakurum dağlarından beslenen Koşrap bölgesi ile Kaşgar’in Aktu(Aktağ) İlçesi sınırlarında yer alan bir Barajin  elektrik üretimi için 6 adet generatörün çalıştırıldığını  2022 yılında bu baraj suyu ile üretiilen toplam elektrik miktarının  3 milyar 660 milyon Kw2 olduğu bildirildi.

Çin işgal yönetiminin Çin Haberleri(China News) resmi internet sitesindeki haberlere göre  bu barajlar ağı sisteminin sadece  Uygur bölgesinin   güney batısındaki Kaşgar, Yarkent ve Hoten bölgesi ve ilçelerinde yaşayan  yaklaşık 5 milyon insanın  aşırı su baskınlarından da koruduğunu  ileri sürdü.

Ancak, bölge uzmanları,  bu barajların büyük  güvenlik riskleri  taşıdığını ve nehrin alt kesimlerindeki  bostanlıklar(Tarım arazilerinin) üzerinde ekolojik dengeleri bozarak tahrip edeceğini  bunun ise  ileride büyük bir çevre felaketine sebep olabileceğini bildirdiler

Yarkant Nehri Taşkınlarını Önleme projesi halkı sevindirdi - china radio  international

Amaç, Su Kaynakları ile Uygurları kontrol ve  Gelişimini Engellemek

Ayrıca, Çinli işgalcıların esas amacının    bu Barajları kullanarak Yarkent ırmağının aşağı  bölgesinde yoğun olarak yaşayan  Uygur nüfusunun içme  ve tarımda kullanacakları  suların  tedarikini kontrol etmek  olduğunu bildiriyorlar.  Bu durumun ise, Yarkent Irmağı bölgesinde  çoğunluk olarak yaşayan Uygurlar için  daha  büyük bir potansiyel risk ve tehdit  teşkil edeceğini ifade ediyorlar.

ABD’lı bölge  Uzmanlardan  Prof.Dr. Stanley Bullis, Doğu Türkistan’daki akar suların özeellikle Tarım bölgesi için hayatı bir öneme sahip olduğunu  belirterek : “Ancak, işgal yönetimi  bu ve benzeri akar su kaynaklarını  Barajlar Zinciri sistemi ile kontrol altına alarak bölgedeki Uygurları daha etkin bir şekilde kontrol etmeyi amaçladığını ve bunun gibi  diğer su rezervleri kullanarak  daha etnik Çinli nüfusun bölgeye yerleştirmeyi hedefliyor.

Ancak, ÇKP’nin resmi Çin Haberleri (China News) internet sitesinde, “Karakurum Dağlarından  beslenerek gelen Yarkent  ırmağının  en çok taşkın meydana gelen bir akar su  ve  bu taşkınların önlenmesinde  en zor ırmaklardan biri olduğunu” öne sürdü. Haberde ayrıca,  su taşkınlarının ” Bu bölgedeki tüm etnik grupların üretimini ve geçimini ciddi şekilde tehdit ettiğini ” iddia etti.

ÇKP Sitesi ayrıca Yarkent ırmağının  sularının % 60’nin  Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında geldiğini de  bildirdi.

Share
8273 Kez Görüntülendi.