UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’da yaşayan Türklere yönelik baskı, zulüm ve etnik ayırımcılık uygulamalarından kaçarak 2014 yılında Tayland’a sığınan ve o tarihten beri bu ülkede hapiste tutulan 48 Uygur Türkünün dramatik durumu dünya gündemini sarsmaya devam ediyor. 48 Uygur Türkü tutuklunun sözde Geçici Gözaltı Merkezlerinin kötü durumu, tutuklulara yapılan kötü muamele ve her türlü işkenceler tutukluların bazılarının hayatlarını kaybetmelerine yol açıyor. Batılı ülkeler ve uluslararası İnsan hakları Kuruluşlarından sonra bu kez BM. harekete geçmiş bulunuyor. Birleşmiş Milletler Örgütü tutuklu bu Uygurlarının durumları hakkında Tayland yönetimine bir çağrı yaptı. BM. çağrısında :” Uygur Türklerinin tutuldukları Geçici Gözaltı merkezinin sağlıksız ve kötü yaşam şartlarının iyileştirilmesi, Uygur tutuklulara baskı, zulüm ve işkence yapılmaması, onların sağlıklarının korunması ve hasta olanların tedavilerinin yapılması, en önemlisi ise Tayland’da tutuklu 48 Uygur Türkü’nün Çin’e teslim edilmesi planından derhal vazgeçmesi ” çağrısında bulunduğu bildirildi.
Birleşmiş Milletler(BM) Örgütü Tayland’ı gözaltında tutulan 48 Uygur Türkü’nü Çin’e sınır dışı etme planından vazgeçmeye çağırdı. Çağrıda Uygur Türklerinin Çin’e gönderilmeleri durumunda işkence, insanlık dışı muamele ve zorla kaybolma riskiyle karşı karşıya kalacaklarını vurguladı.BM, Tayland’ın Uygur Türklerini Çin’e göndermemesi ve güvenli şekilde 3. bir ülkeye transfer edilmesi gerektiğini vurguluyor.
BM İnsan Hakları Özel Raportörleri tarafından yapılan açıklamada, uluslararası hukukun “geri gönderme yasağı” ilkesine atıfta bulunularak Tayland’ın bu kişilerin güvenliğini garanti altına alması gerektiği belirtildi.
Uygur Tutuklular Açlık Grevine Başladı
Bangkok’taki göçmen gözaltı merkezinde tutulan Uygur Türkleri, “Kendilerine gönüllü geri dönüş” adı altında bir belge imzalamaya zorlanması ve kaçtıkları Çin’e teslim edilmesi tehdidi karşısında 10 Ocak’tan itibaren açlık grevine başladı. ABD’de yaşayan Uygur Aktivist Arslan Hidayet sosyal medya üzerinden paylaştığı bir sesli mesaj ile tutuklu bir Uygur’un ses kaydını yayınladı. Uygur tutuklu sesli mesajinda uluslararası topluma yardım kendilerinin Çin’e teslim edilmemesi için yardım çağrısında bulunuyor ve “Bizi bu trajik kaderden Lütfen kurtarın” dedi.
2025’te Tayland 109 Uygur’u Çin’e Teslim Etmişti
Tayland Yönetimi, 08 Temmuz/ 2015’te kendisine sığınan 109 Uygur Türkünü Çin’e teslim etmişti. Tayland’a gelen Çin Polisleri Bangkok’ta tutuklu 109 Uygur’un başlarına torba ve ellerine kelepçe ve ayaklarına pranga ve üzerlerine Numaralı Ceket giydirerek Çin uçaklarını bindirerek Çin’e götürmüştü. Bu insanlık dışı ve Hitler Faşizminin insanlık dışı zulmünü hatırlatan bu görüntüler küresel düzeyde sert tepkilere sebep olmuştu. Bunun üzerine diğer Uygur Tutuklular T. C. Devletimizin girişimi ile kurtarılarak Türkiye’ye getirilmişti. Tayland’ta bugün hâlâ parçalanmış ailelerin olduğu ve 2015’te geri gönderilenlerin feci akıbetleri tartışılmaya devam ediyor.
Tayland Yönetimine Uluslararası Baskılar Artıyor
ABD yönetiminin açıklamaları ve BM uzmanlarının çağrılarından sonra Tayland hükümetine yönelik uluslararası baskılar gün geçtikçe artırıyor. Trump yönetiminin Dışişleri Bakanı Marco Rubio yaptığı açıklamada : ” Tayland’ın ABD için önemli bir müttefik olduğunu hatırlattı ve tutuklu 48 Uygur konusunun diplomatik çözüm iler çözülmesi “‘ne vurgu yaptı. BM Örgütü ise Tayland’ı, Uygur Türklerinin güvenli bir ülkeye gönderilmesi için uluslararası hukuk çerçevesindeki sorumluluklarını yerine getirmeye çağırdı.
Uygur Tutuklular kötü yaşam Şartları Sebebiyle Ciddi Sağlık Sorunları Yaşıyorlar 11 yıldır bir Geçici Gözaltı Merkezi’nde tutulan 48 Uygur kötü hijyen ve yaşam şartları yetersiz beslenme ve yetersiz tıbbi bakım ve diğer olumsuz şartlar dolayisiyle ciddi sağlık sorunları yaşıyor. Tutuklu 48 Uygur Türklerinden yarısının yani 23’ünün ciddi sağlık sorunları yaşadığı rapor edildi.
Tayland’ın başkenti Bangkok’taki bir Göçmenlik Geçici Gözaltı Merkezi’nde 43’ü Uygur olmak üzere yaklaşık 900 kişi tutuluyor. Merkezdeki kötü ve hijyensiz hayat koşulları ve kötü muamele baskı, zulüm ve işkence dikkat çekiyor. Bu kötü şartlar altında tutulan 5 Uygur tutuklunun hayatını kaybettiği belirtilirken, başka bir hapishanede 5 Uygur göçmenin daha tecritte (tek kişilik Hücrede )tutulduğu bildiriliyor.
Taylan Yönetimi Güvensiz ve Gelecekte Vereceği Karar İse Kritik
BM. başta olmak üzere batılı ülkeler ve uluslararası toplumun tepkisi ve baskısı ile Tayland yetkilileri tutuklu 48 Uygur’u Çin’e teslim etmek gibi bir palanlarını olmadığını belirterek kendisine yönelik tepki ve eleştirileri reddediyorsa Tayland’ın bu konudaki vaatlarının geçmişteki uygulamalarını göz önünde bulundurulduğunda “Güvensiz” olarak niteliyor. Gözaltında tutulan Uygurlar Tayland yönetiminin kendilerine yönelik tahdit ve baskılarından dolayı derin endişe duyduklarını ifade ediyorlar.
Aktivist Calida : Uygurları Yer Yüzünün Cehenneminde Tutuluyor
Taylandlı İnsan hakları Aktivisti Chalida Tajaroensuk, Uygurların tutulduğu Bangkok yakınlarındaki bir Geçici Gözaltı merkezinini “Yer Yüzündeki Cehennem ” olarak nitelendirerek genel durumu şöyle açıklıyor : ” Uygurlar işte bu yer yüzün en kötü cehenneminde tutuluyor. gözaltı merkezindeki yaşam şartları çok kötü ve insanlık dışı. Onlara yeterli yiyecek sağlanmıyor. Beslenmeleri için ise, salata ve tavuk kemiği çorbası veriliyor. Verilen sular çok kirli .Tutuklular bu suları hem içiyor hem de temizlik ve yıkanmak için kullanıyorlar.” eiçin Su hem içmek hem yıkanmak için kullanılıyor ve oldukça kirli.”
Eski Uygur Tutuklu Nilufer : Tayland Ailemizi Zorla Parçaladı
Tayland’da 48 Uygur tutuklunun Türkiye’de yaşayan eşi gibi göz altında tutulan Nilüfer adlı bir kadın şunları açıklıyor : ” Ailem ile birlikte 2014’te Çin’den Tayland’a kaçtım. Bizi tutukladılar. Ancak, bana çocuklarım ile birlikte Türkiye’ye gitmeme izin verdiler. Eşimi ise bırakmadılar. Eşim, 11 yıldır Bangkok’taki bir gözaltı merkezinde tutuluyor ve bizlerden uzakta. Tayland bizim ailemizi parçaladı ve çocuklarımı öksüz ve babasız bıraktı. Tayland makamları eşime kendisinin gönüllü olarak Çin’e gitmeyi kabul ettiğini belirten bir belge imzalamaya zorlamış. Fakat, eşim bu dayatmayı kabul etmemiş.” şeklinde konuştu.
KAYNAK : https://www.turkiyegazetesi.com.tr/dunya/bm-uygur-turkleri-icin-taylanda-seslendi-iskence-yapiyorlar-1088657?fb