DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ GERÇEKLER

Tamamen Çin’in kontrolü   altında ve sadece onların ziyaret ettirdikleri veya  izin verdiği yerleri ziyaret eden ABC ekibi, Çin Komünist Partisinin (ÇKP) yıllar süren acımasız baskısının ardından Doğu Türkistan’ı bir turizm  bölgesine   dönüştürmeye çalıştığını  bildirdi.

ABC.’nin 30 Eylül 2023 tarihinde yayımladığı özel raporunda, Çin’in baskıları neticesinde Doğu Türkistan’ın dünyadan izole edildiği bildirildi. Şi Cinping’in 2014 tarihinde Doğu Türkistan’a yaptığı ziyaretinde verdiği sözde terörizme karşı “sert saldırı” emrinden bu yana Doğu Türkistan’daki baskıların belgelendiğini vurguladı.

ÇİN HÜKUMETİ TARAFINDAN ÖZENLE ORGANİZE EDİLEN TUR

ABC ayrıca Çin’in Uygur soykırım politikasına değinerek ABD’nin bu baskıyı “soykırım” olarak nitelendirdiğini, ancak Avustralya’nın “soykırım”  kelimesini kullanmadığını bildirdi. Öte yandan ABC ekinin Çin hükumeti tarafından özenle organize edilen bir medya turuna katıldığını ancak  gezi sırasında hiçbir Çinli  yetkilinin kayıtlara geçmek istemediğini kaydetti.

“ÇİNLİ EV SAHİPLERİMİZ TARAFINDAN REDDEDİLDİ”

ABC muhabiri Çinli yetkililerin sıkı denetiminde bir hafta geçirdiğini aktararak, “Bir hafta süren ve dünyanın dört bir yanından yaklaşık 20 gazetecinin katıldığı tur sıkı bir şekilde kontrol edildi ve yoğun program içinde bize yerel halkla konuşmamız için çok az zaman bırakıldı. 1 milyondan fazla insanın aylarca, hatta yıllarca kilit altında tutulduğuna inanılan eski toplama kamplarından birini görme talebimiz Çinli ev sahiplerimiz tarafından reddedildi” ifadelerini kullandı.

“YANIMIZDA DURDU VE HER CEVABINI FİLME ALDI”

Öte yandan tur sırasında bölgedeki hediyelik eşya satıcısıyla röportaj yaptığını aktaran ABC muhabiri, “Bu tur rehberleri tarafından sağlanmadı. Onunla röportaj yapmaya başladığımızda, hiç tanımadığımız başka bir adam elinde kamerayla belirdi, yanımızda durdu ve her cevabını filme aldı” değerlendirmesini yaptı.

“KUR’AN-I KERİM’İN NEREDEN ALINACAĞINI BİLEN KİMSEYİ BULAMADIK”

ABC ekibi, Kaşgar Heytgah Camisine gittiklerini aktararak, “Çin bayrağı, ufalanan cami kubbelerinin üzerinde rüzgarda dalgalanıyor. Ezan sesi susturuldu. Uzun sakalları ve peçeleri fark etmek zordu. Kuran’ın nereden alınacağını bilen kimseyi bulamadık. 5 bin kişilik ibadet etme kapasitesine sahip olan 600 yıllık Heytgah Camii, artık öncelikli olarak turistik bir çekim merkezidir. Rehberlerimiz başlangıçta içeri girmemizi istemediler ama sonunda izin verdiler. Ziyaret ettiğimiz gün birkaç düzine insan dua etmeye gelmişti. Çoğu yaşlı ve hiçbiri 50 yaşın altında değil” ifadeleri ile Kaşgar’daki Çin baskısını gözler önüne serdi.

“DİNİ ÖZGÜRLÜK HİÇBİR ŞEKİLDE MEVCUT DEĞİL”

Çin’in Doğu Türkistan’daki dini özgürlükleri kısıtladığını ve imamları gözaltına aldığını bildiren Uygur İnsan Hakları Projesi (UHRP) araştırma ve savunuculuk Direktör Yardımcısı Peter Irwin ise UHRP’nin binlerce caminin yıkıldığını ve gözaltına alınan veya kaybolan 2 bine yakın Uygur imamı ve diğer dini şahsiyet vakasını belgelediğini kaydederek, “İmamlar ya görevden alındı ​​ya da gözaltına alındı ​​ve ya hapsedildi. Kalan imamların yalnızca Çin hükumetinin söyledikleriyle doğrudan uyumlu bir vaaz vermelerine izin veriliyor. Yani dini özgürlük hiçbir şekilde mevcut değil ve bunun yerini büyük ölçüde turist tüketim tutumu aldı” dedi.

Kaynak : https://www.qha.com.tr/turk-dunyasi/dogu-turkistan-i-ziyaret-eden-abc-televizyonu-dini-ozgurlukler-hicbir-sekilde-yok-479286