ÇİN, KAŞGAR’DA BULUNAN BÜYÜK TÜRK BİLGİNİ KAŞGARLI MAHMUT’UN HEYKELİNİ YIKTI

Prof.Dr.Ekrem Barak ARIKOĞLU

KAŞGARLI MAHMUT VE TÜRBESİ

Kaşgarlı Mahmut adından da anlaşılacağı gibi en az 3 bin yıllık Türk kültür ve medeniyetinin merkezlerinden biri olan Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehrinde doğdu. Türk illerinin tamamına yakınını gezerek Türk Lehçelerinin sözlüğünü yazdı.

Bugünden bakarak diyebiliriz ki gelmiş geçmiş en büyük bilim adamlarımızdan biri Kaşgarlıdır. On birinci asırda Türk dünyasından topladığı kelimelerden oluşturduğu sözlüğü Dîvânu Lugâti’t-Türk’le 9 binin üzerinde kelimenin günümüze ulaşmasını sağladı. Onun sayesinde kelimelerimizin etimolojilerini ve anlamlarını daha sağlıklı bir şekilde bilebiliyoruz.

Kaşgarlı eserini yazdıktan ve Abbasi Halifesi Müktedir Biemrullah’a takdim ettikten sonra doğum yeri olan Kaşgar’a geri dönmüş ve Kaşgar yakınındaki Opal/Oypal’da yerleşmiştir.Daha asonra kendi adına bir medrese açarak öğrenciler yetiştirmiş. 97 yaşında ölünce bu medresenin yanına defnedilmiş.

Türbesini ziyaret edip dua etmek nasip oldu bize de. Bu mezar külliyesinin girişinde kocaman ve heybetli bir heykeli dikilmişti Kaşgarlı’nın.

Gelen haberlere göre Faşist Çin idaresi bu heykeli yıktırmış. Külliyenin geri kalan eserlerine, türbeye ne yaptığını bilmiyoruz.

2013 yılının Ocak ayında Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesinde, sevgili kardeşim Prof. Dr. İsmail Doğan ile sunduğumuz bir projeyle Doğu Türkistan’ı köy köy mahalle mahalle gezme ve görme şansımız oldu. Çin Faşizmi ve zulmü de o yıldan hemen sonra katlanarak arttı. Bu araştırma gezimiz sırasında Mahmud Kaşgari’nin mezar külliyesini de iki kere ziyaret edip yüzlerce resim çektik, dualar okuduk, görevli Uygur kardeşimizden bilgiler aldık. Bu resimler halen arşivimizdedir.

Bizim çektiğimiz bu resimler ve çekilen diğer resimler ; Çin Kaşgarlı Mahmut’un görkemli heykelini yıksa da bundan sonraki tarihe tanık olarak kalacaktır.

Çin işgal yönetimi Kaşgarlı Mahmut’un türbesi,yanındaki Mescidi,görkemli heykelinin ve kendi diktiğine inanılan Kavak ağacı (Hayhay Tirek) yanı Kaşgarlı Mahmut Külliyesinin tamamını 2006 Yılında BM.UNESCO Teşkilatına müracaat ederek bu külliyeyi İnsanlığın Ortak Somut Kültür Mirası Listesine aldırdığını ilan etmiştir. Bunu da Kaşgarlı Mahmut Külliyesinin içinde diktiği bir Beton Bloğun üzerine Uygur Türkçesi,Çince ve İngilizce dillerinde yazarak bu külliyeyi Çin devletinin koruması altında olduğunu bildiren bir levha asarak bu külliyeyi koruyacağını taahhüt etmiş ve dünyaya söz vermiştir. Ama, Çin Külliyenin önemli bir öğesini yok ederek insanlığa verdiği bu sözüne ihanet etmiştir.

Bu levhanın ingilizcesi THE NATİONAL CULTURAL RELİCS SPOT THE TOMB OF MAHMUD KASHGARİ yazmaktadır. (Yukarıdaki benim resmimin sağındadir.)

Bir süre önce medyaya yansıyan haberlere göre Çin işgal yönetimi Kaşgar’in Opal bölgesinde bulunan bu Külliyenin avlusunda bulunan Mahmut Kaşgari Heykelini yıktırmıştır. Mezarı ile Külliyesinin diğer bölümlerine ve içindeki türbeye ne olduğunu şu anda bilemiyoruz.

Çin, Türk Milletinin bu çok önemli ve değerli tarihi mirası yok ederek, Türklere ve diğer insanlara zulmederek yeni bir medeniyet inşa edeceğini düşünüyorsa yanılıyor.

ZULM İLE ABAD OLANIN AHİRİ BERBAD OLUR. Kahrolsun zalimler!

Etrafımıza bakacak olursak, yüzyıllarca idare ederek medeniyet inşa ettiğimiz,sevgi şafkat ve insanlık götürdüğümüz,dinine,diline ve her şeyine saygı göstererek dokunmadığımız aksine,onları ihya ve imar ettiğimiz özellikle Balkan coğrafyasındaki ülkelerin de Çin ile aynı yol ve yöntemi izlediğine şahit oluyoruz. Belgrat’ta Osmanlının inşa ettiği 250 den fazla camiden bugün biri ayakta, Sofya’da inşa ettiğimiz 200 den fazla Mederese ve camilerden bugün sadece bir tanesi ayakta. Faşist yönetimler inşa edilen medeniyeti yok etmek için insanları toplu katliamlara tabii tutmakla yetinmeyip mezar taşlarından ibadethanelerine hatta köprülerine varıncaya kadar her şeyi yok ediyorlar. Çünkü faşizan bir anlayışla amaçları kültürleri tektipleştirmek, insanları tarih ve kültüründen kopararak mankurtlaştırmaktır.

Turan erleri tarafından bir gün özgürlüğüne kavuşacağına gönülden inandığım Doğu Türkistan’da yıkılan Kaşgarlı Külliyesinin, heykelinin yerine daha görkemlisi mutlaka dikilecektir. Buna inancım tamdır.

Doğu Türkistan en kısa zamanda bir gün mutlaka özgür olacak, gök bayrak özgürce dalgalanacaktır. Buna imanımız kamildir.

Tanrı Türk’e Yar Olsun Doğu Türkistan Var Olsun!

Kaynak : Sayın Prof.Dr.Ekrem Barak Arıkoğlu Hocamızın sosyal medya paylaşımı