YENİ ZELANDA BAŞBAKANI’NDAN ÇİN’E ;HONG KONG VE UYGURLARA BASKIYA SON VERİN !

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

Yeni Zelanda Başbakanı Jecinda Ardern, hükümetinin Uygurlar ve Hong Kong meselesinde Çin yönetimi ile “Usta-Hizmetçi arasındakine benzer bir ilişki” kurmak istemediğini belirterek ” Çin’in bu bölgelerdeki insan hakları ihlallerine karşı Yeni Zelanda’nın Çin ile aynı şekilde düşünmediğini ve bağımsız Yeni Zelanda’nın bu konularda aykırı düşünmek ve karar almak hakkına sahip olduğunu açıkladı.

Başkent Auckland’da düzenlenen Yeni Zelanda- Çin İş Zirvesi’nde 500 delegeye hitap eden Jacinda Ardern, Çin’in Uygur Müslümanlarına yaptığı muameleye, tartışmalı Hong Kong güvenlik yasasına ve Tayvan’ın Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) katılması gibi gibi bölgesel ve küresel konular hakkında görüşlerini ifade etti. İki ülkenin ekonomik ilişkisinin “iyi durumda” olduğunu, ancak “bazı konulara farklı perspektiflerle baktıklarını ve bunun da normal olduğunu bildirdi.

Yeni Zelanda Başbakanı Yeni Zelanda halkının Uygurlar,Hong Kong ve diğer meselelere doğrudan ve derin bir ilgisi olduğunu belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü ; Bildiğiniz gibi, bu son zamanlarda Hong Kong’un yeni güvenlik yasası, Çin’in Uygur eyaletindeki Uygur halkının durumu ve Tayvan’ın DSÖ’ye katılımı gibi gelişmelerle ön plana çıktı. Yeni Zelandalılar olarak bu konulara ilgi duymamız doğal ve aynı zamanda önemlidir. Bir sorun konusunda farklı ülkelerin farklı düşünmelerinin hayret uyandıracak bir durum olmadığını ve bunun gayet normal olduğunu düşünüyorum. Çünkü, Uygurların sorunu,Hong Kong’a yönelik güvenlik yasası ile yakın komşumuz Tayvan meselesi bizim bu konular farkla düşünmemizi gerektirmektedir. ” şeklinde konuştu.

Çin Büyükelçisinden İçişlerine Müdahale İddiası

Başbakan Arden’den sonra konuşan Çin’in Yeni Zelanda Büyükelçisi Wu Xi, Yeni Zelanda Başbakanı’nın bu konuşmasının Çin’in iç işlerine müdahale anlamı taşıdığını ima ederek ” Biz ülkeler olarak bir birimizi değiştirmeye veya yeniden modellemeye çalışmak yerine birbirimize saygı duymalıyız .

“Çin her zaman başkalarının içişlerine karışmama ilkesini izlemiştir … Tayvan, Hong Kong, Sincan ve Tibet ile ilgili meselelerin tümü Çin’in egemenliğine ve güvenliğine dokunmaktadır ve bunların hepsi Çin’in iç meselesidir.” iddiasında bulundu.

Çin Bölgesinde politik olarak Zor Durumda

Çin’in bölgedeki komşuları ile insani meseleler yüzünden ilişkileri günden güne olumsuzluğa ve dolayisiyle politik olarak zor durumda bulunuyor. ABD, İngiltere, Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada’dan oluşan Beş Göz istihbarat ittifakının üyeleri, Çin’in insan hakları başta olmak olmak üzere bölgesel konularda en dikkat etmesi gereken ülkeler olarak öne çıkıyor.

Uygurlara yönelik kötü muamele ve Hong Kong’daki güvenlik yasaları ve Tayvan meselesi Çin ile bu Beşli Müttefik Ülkeler arasında ana mesele ve tartışma konusu olarak öne çıkıyor. Beşli Müttefik Ülkeler(Five Eyes) son aylarda Çin’in teknoloji Şirketi Huawei ile ilişkilerini askıya almış olup, TikTok ve WeChat gibi Çin’e ait popüler sosyal platform uygulamalarını yasaklamakla Çin’i tehdit ediyor.

ABD ayrıca Çin’i koronavirüs salgınını yaymak ve bu salgını saklamakla suçluyor ve zararlarının karşılanması gerektiğini her fırsatta Çin’den talep ediyor.

KAYNAK : https://www.newshub.co.nz/home/politics/2020/07/jacinda-ardern-s-calling-out-of-china-over-uighur-muslims-shows-new-zealand-won-t-engage-in-m-rfa.org/Uyghur