UYGURLAR TOPLAMA KAMPLARINDAKİ AİLELERİNE ÇİN VİRÜSÜ BULAŞMASINDAN ENDİŞELİ

Muslim men of the Uighur ethnic group leaving the Id Kah Mosque after Friday prayers in Kashgar, Xinjiang Uighur Autonomous Region, China [File: Hwee Young/EPA]

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

Doğu Türkistan’ın kuzeydoğu bölgesindeKİ Müslüman azınlığın yaşadığı Doğu Türkistan bölgesinde Çin zulmü altında yaşayan Müslüman Türkler arasında Corona virüsü taşıyanların sayısının 50 civarında olduğu bildirildi.

Bu durum dünyanın çeşitli bölgelerinde Sürgünde yaşayan Müslüman Türk azınlığı mensupları ile onların kurduğu STK’ları büyük bir endişeye sevkediyor. Çin yönetiminin bölgede kurduğu yüzlerce Toplama kampında 1-3 milyor arasında olduğu tahmin edilen Müslüman azınlığın tutulduğu bu kamplardaki Müslüman tutuklalarına koronavirüs bulaşma ve yayılma riski konusunda büyük alarm veriyor.

Şimdiye kadar, Çin devlet medyası tarafından yayınlanan resmi rakamlar, Türk dili konuşan Müslüman bir azınlık olan Uygurlara ev sahipliği yapan Doğu Türkistan’ın kuzeydoğu bölgesindeki COVID-19 salgını konusunda endişe duymak için önemli bir sebep ortaya koymuyor.

Doğu Türkistan bölgesi Salgının merkez üssü olan Wuhen kentinden oldukça uzaktır ve bölgede şimdiye kadar sadece 55 vakanın ortaya çıktığı bildirilmiştir. Resmi basında çıkan haberlere göre, bölgede tamamen iyileşen ilk hastalar hastaneden ayrıldığı bildiriliyor.

Ölüm ve enfeksiyonların çoğu başkent Wuhan’ın salgının merkez üssü olan merkezi Hubei eyaletinde olmasına rağmen, Çin’de koronavirüs salgını nedeniyle şimdiye kadar 2 binden faazla insanın hayatını kaybettiği biliniyor.

Ancak Uygur diasporası temsilcileri, tartışmalı Çin kamplarında koronavirüsün hızla yayılmasından korkmak için gerçek bir neden olduğu konusunda uyarıyorlar.

Virüs, hapşırma veya öksürme ile yayılan damlacıklar yoluyla insandan insana yayılır ve muhtemelen mikrop öldüren sabun ve suya yeterli erişim olmadan büyük insan gruplarını bir arada tutmak, salgın olasılığını artıracaktır.

STK’lar ve uzmanlar, Çin’in tahmin edilen bir milyon Uyguru ve diğer Müslüman Müslüman azınlıkları toplama kamplarında, STK’larda ve uzmanlarda topladığını ve bunların içindeki koşullar hakkında çok az şey bildiğini söylüyor.

Pekin, kampların “terörizmle” mücadele için gerekli olan “mesleki eğitim merkezleri” olduğu konusunda ısrar ediyor.

Uygur kökenli bir Fransız sosyoloğu olan Dilnur Reyhan, “İnsanlar paniklemeye başlıyor. Ailelerimiz orada, kamplar ve virüsle uğraşıyorlar ve yemek için yeterli paraları veya bu virüsten koranmak için maskeleri olup olmadığını bilmiyoruz” dedi.

Change.org’da yayınlanan ve 3.000’den fazla kişi tarafından imzalanan bir dilekçede , Kamplarda tutulanların Corona virüsü tehdidini azaltmak için kampların kapatılmasını istiyor.

Ayrıca #VirusThreatInThecamps ve # WHO2Urumqi gibi sosyal medya hashtag kampanyaları, Dünya Sağlık Örgütü’nü (WHO) Uygurların yaşadığı bölge olan Sincan’a bir delegasyon göndermesi için çağrıda bulundu.

Dilekçede ayrıca şu çarpıcı ifadeler dikkat çekiyor ; “Tepki vermeden önce kamplarda yüzlerce koronavirüsle ilgili ölüm haberini beklememeliyiz. Wuhan’da virüsün yayılması ve bulaşmasını önlemek ve kontrol etmek için mücadele etmeye devam ettikçe, virüsün hızla kamplara yayılacağını ve alarmı yükseltmezsek milyonları etkileyeceğini kolayca varsayabiliriz.” sözleri yer alıyor.

Urumçi’deki Bölgesel yetkililer, virüsün kamplarda yayılmasını önlemek için alınan önlemler hakkında AFP’den gelen bir soruyu yanıtlamadı.

Çin dışındaki Uygurları temsil eden birkaç gruptan biri olan Dünya Uygur Kongresi (WUC), “bu virüsün yayılmasını daha da sınırlandırmak için önlemler alınmazsa, çok sayıda insana hızla bulaşabileceğinden” çok endişe duyduğunu açıkladı.DUK Başkanı Dolkun İsa, “Bu Kamplarda tutulan insanlar Çin hükümetinin suistimali ve kötü muamelesi nedeniyle savunmasız ve zayıf bir durumdalar. Bu, durum halkının acılarını daha da artırdı, çünkü arkadaşlarımız ve ailemiz artık daha büyük tehlikede.” dedi.

Fransız immünolog Norbert Gualde “Uygurların ve diğer tutukluların tam olarak Çin kamplarında yaşadıklarını söylemenin imkansız olduğunu” söyledi.

Yetkili, “Gözaltında tutulmalarının dayatılan karmaşa, stres ve korku ile eşanlamlı olduğunu düşünmek için iyi nedenler var – hapsedilmek zorunda kalanlar arasında bir virüsün bulaşmasını destekleyen tüm durumlar” dedi.

KAYNAK: https://www.aljazeera.com/news/2020/02/exiled-uighurs-fear-spread-coronavirus-china-camps-200213081556968.html (AFP HABER AJANSI)