STALİN’İN AYDIN SOYKIRIMINA UĞRAYAN BÜYÜK TÜRKİSTAN ŞAİRİ: SÜLEYMAN ÇOLPAN

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Bugün, hiçbir zaman vazgeçmediği Türkiye ve Türklük sevdası için canını veren Abdülhamid Süleyman Çolpan’ın şehit edilişinin 81. yıl dönümü.

Tam adı Abdülhamid Süleyman Çolpan, 1893 yılında Türkistan’ın Fergana vilayetine bağlı olan Andican kentinde doğdu.

Takma ad olarak Çolpan’ı (Tan Yıldızı) kullanan Özbek şair, Hem medresede hem Rus okullarında öğrenim görmüş; Arapça, Farsça, Rusça ve Ingilizce öğrendi. Mevlana, Sadi, Hafız, Hayyam, Nevayî, Fuzulî gibi Türk ve İslam klasiklerini okudu.

Çolpan’ın, akıllara kazınan eseri “Güzel Türkistan” şiiri, bugün bestelenerek dilden dile yayılmış vaziyette.

Devrin diğer ceditçileri gibi Osmanlı, Kazan, Azerbaycan Türk edebiyatlarını yakından takip etti. Türkiye’den Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin, Mehmet Emin, Ziya Gökalp, Mehmet Akif gibi şair ve yazarları yakından tanıdı.

SOVYETLERİN VAAT ETTİĞİ “SÖZDE HÜRRİYETİ” İLK SEZENLERDEN OLDU

Abdülhamid Süleyman Çolpan, 1917-1918 yıllarında Kazan Orenburg’da “Vakit” Gazetesi’nde çalışırken Başkurt Millî Hükumeti Sekreterliği görevini de yürüttü.

Sovyetler Birliğinin vaat ettiği sözde hürriyetin hiçbir zaman gerçekleşmeyeceğini ilk sezenlerden oldu. Çolpan, yaklaşmakta olan felaketi ilk sezenlerden biri oldu.

SOVYETLERİN AYDIN KATLİAMINA KURBAN GİDENLERDEN SADECE BİR TANESİYDİ

Stalin devrinde yazdığı şiirler doğrultusunda sekiz defa tutuklanan Çolpan, 4 Ekim 1938’de kurşuna dizildi. Cesedi yok edildi.

Eli kanlı Sovyet Rejimi tarafından “Ziyalılar Katliamı” adı verilen olayda, katledilen büyük aydınlardan sadece bir tanesiydi Çolpan. 4 Ekim 1938 günü; Abdulla Kadiri, Fıtrat, Pulat Saliyev, Gazi Alim Yunusov, Abdulla Taciyev, Akbar İslamov, Ankabay Hudaybahtov, Sancar Sıddık, Kurban Beregin, Azam Eyüb, Atacan Haşimov ile birlikte büyük Türkistan şairi, yazar ve mütefekkir Abdülhamit Çolpan da şehadete yürümüştü.

Eserlerinde bağımsızlık, kadın hakları, eğitim gibi çeşitli konulara yer veren Çolpan, Toplumunu aydınlatmak için, dünya edebiyatlarından Özbekçeye çeviriler de yaptı.

Kaynak : qha.com.tr/haberler/turkistan-da-aydin-soykirimina-kurban-giden-buyuk-sair-suleyman-colpan/93883/?fbclid=Iw

Etiketler: Dünya » Edebiyat » etnik Çatışma » Genel » insan hakları » Kültür Sanat » Orta Asya » Röportajlar » Sanat » Soykırım