ÇİN ’DEN SIRF DOĞU TÜRKİSTAN’DA UYGULANACAK SUÇLULARI “ANINDA VE SURATLE CEZALANDIRMA” KARARI

Hamit Göktürk / Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)
Çin Yüksek Teftiş Mahkemesi( Çin Yargıtayı)’nın sırf Doğu Türkistan’da uygulanmak üzere aldığı içtihat kararı Uluslar arası İnsan hakları Teşkilatlarınca tepki ile karşılandı ve protesto edildi.
Çin Yargıtayı,geçen hafta sadece Çin işgalı altındaki Doğu Türkistan’da uygulanmak üzere “Aşırı Dini Radikalizm,Silah, Patlayıcılar imal etmek ve Bölücülük” ve benzeri terör suçlularının bekletilmeden ve surartl yargılanarak cezalandırılması yolunda bir karar almıştı.
Hür Asya Radyosu’nun Çin medyasına dayanarak verdiği habere göre Çin Yüksek Teftiş Mahkemesi(Sav Çiyen Ming= Yargıtay muadili Çin Yüksek Mahkemesi ) 11 Eylül’de bir İçtihat kararı alarak Dini Radikalizm ,Terör ve Bölücülük olarak tanımlanan 3 çeşit suç kapsamına giren sanıkların “Anında ve Suratle Yargılanıp Cezalandırılmasının” Çin’in birliği ve toprak bütünlüğünün korunmasında en öncelikli bir görev olduğunu bildirdi .
Çin Yargıtayı’nın bu yasa dışı ve uluslar arası hukuk normlarına aykırı ve tamamen siyasi amaçla alınan bu kararı uluslar arası toplumun tepkisine sebep oldu ve kınandı.
ABD.merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün Hukuk İşlerinden Sorumlu Uzmanı Maya Vang, Çin’in aldığı bu son kararla ilgili olarak Rueters Ajansına yaptığı açıklamada ,örgütü’nün bu konuda çok endişeli olduğunu ve bu kararın kabul edilemez ve tamamen siyasi bir karar olduğunu ve derhal düzeltilmesini istediklerini açıkladı.
Uzman Vang açıklamasını söyle sürdürdü ; “ Örgüt olarak Çin’deki hukuk sistemini ve uygulamasını sürekli takip etmeye çalışıyoruz. Doğu Türkistan’da sayasal savunma haklarının tam olarak kullanmaları hususunda gizli ve açık bir endişelerimiz mevcut. Bu karar’dan sonra sanıklara ilk müdahale ve sorgulamaları yapan emniyet birimlerinin üzerindeki kontrölün kaldırılmış oldmasından endişe duyuyoruz.” Şeklinde konuştu.
Aynı örgüt,daha önceleri de Çin’in Doğu Türkistan’da aşırı güç ve şiddete dayanan uygulamalar yaptığı,sanıkılara silahla müdahele edildiği bununu sonucunda yargısız infaz ve işkenceden öldürme olaylarının meydana geldiğini tesbit etmiş ve Çin yönetimini kınamış ve tekrar edilmemesi için yasal tedbirler almasını talep etmişti.
Bize ulaşan bilgiler ve görgü tanıklarının ifadelerine göre de ,özellikle Urumçi ihtihar saldırılarından sonra Polis-Savcı – Hakim Üçlüsü’nden oluşan “Suratlı ve Mobil Yargılama” seyyar ekiplerinin oluşturulduğu, bu Hukuk dışı sözde Seyyar Mahkemelerin aynı gün ve saate yüzlerce sanığı suratle mahkekeme edip cezalandırdıkları biliniyor.Bu tür seyyar ve Statlarda yapılan açık yargılamalara ait haber ve görüntüler medya’da de yer  almıştı.