TÜRKİYE’YE SIĞINAN DOĞU TÜRKİSTAN TÜRKLERİ GELECEKLERİNDEN ENDİŞE DUYUYORLAR

Dünyanın önde gelen gazetelerinden The Fenancial Times yayınladığı bir haber yorumunda soy yıllarda Türkiye’ye sığınan Doğu Türkistan Türklerinin geleceklerinden endişeli olduklarını ileri sürüyor.Gazetenin İstanbul muhabiri Ayla Jean Yackley ve Pekin Temsilcisi Christian Shepherd tarafından kaleme alınan haber analizde Türkiye’de yaşayan ve sayılarının 10 bin civarında olduğu tahmin edilen Uygur Türklerinin sorunları çeşitli yönleri ile inceleniyor.

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Jennetgul Tursun, bir Türk gözaltı merkezinde tutulan etnik bir Uygur olan kız kardeşi Zinnetgul ile en son konuştuğunda, Zinnetgul, iki genç kızı ile birlikte Çin’e gönderileceği korkusunu dile getirdi. İki hafta içinde aile, Çin yetkililerine teslim edildi, Jennetgul, Türkiye’nin uzun yıllar boyunca cenneti olmadığı için, ülkedeki Uygur diasporası arasında alarm yarattığını söyledi. “Türkiye çok sayıda zulme karşı kişiyi savundu. Neden ablamı teslim ettiklerini anlayamıyorum. . . Bizi neden korumadılar? ”Dedi. Suudi Arabistan’daki evinden bir röportajda. Türkiye, Sincan eyaletinde ciddi bir güvenlik kısıtlaması yaşayan Müslüman bir etnik grup olan Uygur Çin dışındaki en büyük nüfustan birine ev sahipliği yapıyor . Tahmini 1.5m Uygurlar ve diğer çoğu Müslüman azınlıklar, insan hakları gruplarının inançlarından vazgeçmek zorunda kaldıklarını söyledikleri ve puanların kaybolduğunu söylediği Çin kamplarına kapatıldı. Pekin, “aşırılıkçılık” ile mücadele etmek için gerekli sert önlemleri savunuyor.

Pekin politikasını sessiz ya da destek veren Müslüman ülkelerin çoğunun aksine, Türkler, ilgili dili paylaştığı Uygurların sebebi etrafında toplandılar. Şubat ayındaki Türk hükümeti Çin’i kampları kapatmaya çağırdı ve onları “insanlık için utanç” olarak nitelendirdi. Ancak Türkiye’nin 30.000 kişilik Uygur topluluğunun arasında, bu taahhüdün zayıfladığına ve Ankara’nın ekonomik ilişkileri genişletmek için Çin’le olan farklılıklarını bir kenara bırakmaya istekli olduğu yönünde endişeler var. Eylemciler, Pekin’in Çin’den kaçan Uygurları geri göndermesi için diğer ulusları zorlayarak Pekin’in Xianjiang kampanyasını ihraç ettiğini söylüyor. Bir Uygur hakları grubu o “Çin’in Türkiye’ye baskı yaptığını biliyoruz” dedi. “Türkiye’de Uygurlar bir bıçağın kenarında.” Türkiye, ekonomisi 2018 yılında devlet tarafından işletilen bir Çinli bankanın 3.6 milyar dolarlık kredisi dahil olmak üzere geçtiğimiz yıl boyunca yavaşladığı için Çin’e nakit yöneldi. Bloomberg, Çin’in merkez bankasının Haziran ayında Türkiye’nin döviz rezervlerini artırmak için 1 milyar dolar transfer ettiğini bildirdi.

Bakan Soylu : Kimseyi Çin’e geri Göndermeyiz

İç İşleri Bakanı Süleyman Soylu Doğu Türkistanlıların bu endişeleri ile ilgili olarak ” Zulüm ile karşı karşıya kalması muhtemel hiç kimseyi Çin’e geri göndermeyiz.” sözleri ile güvence vermiş bulunuyor. Geçtiğimiz ay Pekin ziyareti sırasında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ofisinin çeviriyi reddetmesine rağmen, ev sahibinin Sincan’daki politikalarını desteklediği için Çin devlet medyasında yer aldı.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile görüşme, Türkiye’nin batı müttefikleri, Ankara’nın karmaşık Rus silahlarını satın alması da dahil olmak üzere ABD ile genişleyen bir yarığın ortasında, ülkenin kendisini Pekin ve Moskova ile daha yakından aynı hizaya sokmasından korktuğu için gerçekleşti .

George Washington Üniversitesi’ndeki Elliott Uluslararası İlişkiler Okulu Direktörü Sean Roberts, “Türkiye, ABD ile olan ilişkisinden daha az güveniyor ve Çinliler bir alternatif sunuyor” dedi. Aktivistlere göre, yüzlerce Uygur, Türkiye’deki geri gönderme merkezlerinde tutuluyor ve 40 kişi daha ikametlerini kaybetti. Türk makamları rakamları serbest bırakmadı. Göçmenlik politikasını denetleyen İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Çarşamba günü gazetecilere verdiği demeçte, “Zulümle karşı karşıya kalırlarsa kimseyi Çin’e geri göndermeyiz” dedi. Türkiye’nin 2018’den bu yana dünyanın en büyük mülteci alanını oluşturan liberal bir iltica politikasının bir parçası olan yaklaşık 11.000 Uygur’a uzun süredir ikamet ettiğini söyledi.

Zinnetgul Tursun davasında terörle suçlandığını ve yetkililerinin vatandaş olduğunu iddia ettikten sonra Tacikistan’a sürgün edildiğini belirten Soylu, söz konusu olayla ilgili soruşturma vaat ettiğini ve bir olayın Türk politikasındaki değişikliği yansıtmadığını belirtti.

Jennetgul Tursun’a göre, Haziran ayında başkent Duşanbe’ye uçakta olan Tacikliler sınırda onu gördü ve en az altı başka Uygur havaalanında Çinli yetkililere teslim edildi. Uluslararası yasalar, insanları zulüm gördükleri ülkelere göndermeyi yasaklamaktadır.

2013 yılında Türkiye’ye gelen etnik bir Uygur olan 42 yaşındaki Abuduani Abulaiti’ye, ikamet başvurusu reddedildikten sonra geçen ay ülkeden ayrılması emredildi. Göçmenlik yetkilileri, Bay Abulaiti’ye Çin’e sınır dışı edilmeyeceğinden emin olduklarını söyledi, ancak Pekin’in “gücünün ve parasının” Türkiye’yi mahvedeceğinden korktuğunu söyledi. Kardeşlerinden ikisi Çin kamplarında tutuluyor ve üçte biri, Türkiye’yi ziyaretten sonra eve döndükten sonra iki yıl boyunca kayıp. “Bütün hayatım Türkiye’de yaşamakla ilgili, ancak buradaki durum karmaşıklaştı. Endişeliyim çünkü yabancı karşıtı duygular artıyor ”dedi.

Tavsiye edilen Çin politikası ve politikası Sincan telefon uygulaması, Çin polisinin Uygur Müslümanlarını nasıl izlediğini açıkladı Batılı ülkelerin çoğu Uygurları sınır dışı etmeyeceklerini söyledi, ancak Çin’de bir avuç hala sona erdi. Almanya, yanlışlıkla bir Uygur sığınmacısını geçen yıl sınır dışı ettiğini itiraf etti. Geçtiğimiz ay BM’de uluslararası bir diplomatik bölünme gerçekleşti, 22 batı ülkesi Pekin’in kampanyasını eleştiren bir mektup imzaladı. Bu, Çin’i destekleyen Suudi Arabistan ve Pakistan da dahil olmak üzere 50 ulustan bir notla cevaplandı. Türkiye hiçbir mektubu imzalamadı.

Elliott School’dan Bay Roberts, Çin’in, Sincan’daki insan hakları ihlali konusundaki batı eleştirisi karşısında onu desteklemesi için ülkeleri hizaya koyma çabası, “değişen bir küresel düzen için çaresizlik haline geldi” dedi. “Türkiye, Çin’de olanların toplu bir insan hakları ihlali olmadığını kabul ederse, bu Çin için büyük bir kazanç olacaktır” dedi.

Kaynak : https://www.ft.com/content/caee8cac-c3f4-11e9-a8e9-296ca66511

Etiketler: Çin » Din » Dünya » etnik Çatışma » Genel » Görüş Yorum » Gündem » Haber » insan hakları » Röportajlar