Son Dakika
Nasibe Flora KURT
Çin’den merakla beklenen tarih geldi. On yılda sadece iki kez yapılan en önemli siyasi toplantısının tarihi resmen açıklandı. 18 Ekim’de Çin Komünist Partisi (ÇKP) Pekin’de 19. Parti Kongresi için toplanacak. Kongre, önümüzdeki beş yıl boyunca Çin’in yol haritasını belirleyerek beş yıllık bir politika gündemine karar verecek. Çin’in bu önümüzdeki beş yıl için düzenlediği kilit politikalar, bir hafta süren toplantıda küresel etkilere sahip olacak.
Toplantının adı “Kongre”, ancak demokratik bir kongre elbette olmayacak. Katılan yaklaşık 2,300 komünist parti delegesi önceden onaylanmış bir gündemi işleyecek.
ÇKP her beş yılda bir kongre düzenlemekle birlikte hepsi aynı derecede önemli değildir. Bu yılkı olağan kongre ÇKP Genel Sekreteri Xi Jinping’in siyasi liderliği konumunda kritik öneme sahiptir. Üyelere yoğunlukla Çin’in kritik bir döneme girdiğini ve uzun vadeli bir stratejik vizyona sahip güçlü bir lidere ihtiyaç duyduğunu konusunda parti propagandası yapılmaktadır.
ÇKP’nin Kongresi Öncesi Çin’de Hiç Görülmemiş Güvenlik Önlemleri
Xi, politik muhaliflerden oldukça endişe duymaktadır. Bu endişesi çok ciddi boyutlarda halka tesir etmiş durumda. Her alanda halkın ensesinden ÇKP nefesi hissedilirken, halk doğal yaşamına dönmekte zorlanmakta, korku gölgesinde siyasi atmosferin esiri olmaktadır. Xi, ne pahasına olursa olsun bu kongreyi kesin kes başarı ile atlatmak istemektedir. Yol ve Kuşak projesinin devamlılığı ve yarım kalmış projeleri itibari ile planlarını gerçekleştirmek adına bu 5 sene çok kritik olacaktır.
Dış itibarına aşırı düşkün Pekin tüm güvenlik tedbirlerini almış durumda. Çin hükümeti güvenlik önlemlerini güçlendirmek için çevre eyaletlerden [1]Pekine 10 binlerce polis takviye yaptı ve eylül ayından başlayarak Pekin polislerinin iznini iptal etti. 18-28 araları yabancıların Tibet ve Doğu Türkistan’a seyahat etmesi resmen yasaklandığı ilan edildi. Son olarak 27 Eylül günü [2] İnternet sansürünü güçlendirmek, Sosyal kontrolü ise son derece baskıcı uygulamak amacı ile Çin sosyal medya web sitesi Sina mikro bloğu parti merkezi komitesi 1000 kişilik mikro blog denetleyicisini işe alacağını duyurdu. [3]Zaten Çin’de 50 bin internet polisi ve 300 bin civarında her ihbar başına 5 kuruş para alan gönüllü ihbarcılar bulunmaktadır. Bu yüzden Çin toplumu sosyal medya ihbarcılarına “vumao dang – beş kuruşçular partisi” diye isim takmıştır. Çin [4]“Yasadışı söylem, görüntülerle mücadele ofisi” 28 Eylül günü, sosyal medyadan 20 milyon istenmeyen yazı ve görüntünü sildiğini açıklamıştır. Aynı gün “Baijing rebao-Pekin günlüğü gazetesi” Pekin büyük şehir ÇKP genel sekreteri Saiçi’in [5]“Her türlü istikrarsızlığı ortadan kaldırmak için sağlam bir denetim ve savunma hattı oluşturduk. Bir dizi şebeke güvenliği hattı kurduk. Sosyal medya üzerinden yapılacak çeşitli siyasal söylentiler ve zararlı dedikodulara katı bir şekilde darbe vurmaya kararlıyız.” Beyanları manşetten yer almıştır. Kongrenin selameti için susan Çinin daha suskun kalması için ülkedeki (6)11 milyon Çin polis ve sivil güvenlik görevlisi seferber edilmiş durumda.
Kongre Ne Yapıyor?
ÇKP kongreleri sonraki 5 yıl için ülkede yapılacak büyük işleri kararlaştırmaya amaçlıyor. Görünürde böyledir. Ancak, gerçekte ise her kongre parti kansız bir hesaplaşmanın arenasıdır. ÇKP kurucusu Mao Zedong tüm parti içi rakiplerini kongrede alaşağı etmiştir. Mao’dan sonraki lider Deng Şiaopeng’de, eski Mao’cuları kongrelerde tasfiye etmiştir. Bugün ki ÇKP genel sekreteri ve Çin devlet başkanı Xi jinpeng bundan 5 yıl önce, yanı 8-14 Kasım 2012 tarihinde Pekinde gerçekleşen ÇKP 18. Kongresinde iş başına gelmiştir. Xi, 18. Kongrede diğer devlet başkanı adayı olan siyasi ÇKP büro üyesi [7]Bo Xiley’i tutuklayıp hapse atmakla işe başladı ve ardından ÇKP üst düzey devlet adamlarından [8]Juyungkang, [9]Ling jihua, Çin kurtuluş ordusu genelkurmay başkanı [10]org. Go buoxiong, Genelkurmay başkan yardımcısı [11]org. Xui saihou (ceza evinde suikast ile öldü) idam ve ömür boyu hapis cezalarına çarptırılırken, bunlarla ilişkilendirilip Xi jnpeng tarafından üst ve orta düzey ÇKP ve ordu mensuplarından tasfiye edilenlerin sayısı 10 binden fazladır.
Demokratik ülkelerde seçimle iş başına gelen devlet başkanı kendi ekibini şeffaflık içinde oluşturur. Çin’de ise daha önceki devlet başkanı, bir sonraki devlet başkanının kim olacağını yıllar önceden belirler. Sonra iş başına gelen devlet başkanı kendi ekibini kurarken, eski başkanlık ekibini tasfiye etmek için bir suç uydurur ve o suçlamalar ile eski ekibin bir kısmını ceza evine, bir kısmını sürgüne gönderir. Xi Jinpeng temizlik işini “yolsuzlukla savaş” adı altında yürütmüştür. 5 Senelik savaş dönem zarfında koltuğunu henüz tam sağlamlaştıramamıştır. Xi Jinpeng’in halefi olarak seçilen Çongçin büyük şehir parti sekreteri ve ÇKP pilot büro üyesi [12]Sun Jing Sai Temmuz ayında aniden tutuklanarak ceza evine konuldu ve 30 Eylül günü ÇKP partiden atıldığı ve tüm görevlerinden alındığı açıklandı. 19. Parti Kongresi için Pekinde toplanacak ÇKP’li bakan ve eyalet yetkilileri arasında kimlerin sağ salım görevine dönebileceği, kimlerin kongrede tutuklanıp ortadan kayıp olacağı henüz belli değil. Kongre üyelerinin hepsi Pekine hazırlanıyor, ama herkes tedirginliğini gizleyemiyor.
Xi jinpeng’in Asıl Amacı Nedir?
Başkan olarak, Çin’in Asya’daki gücünü yeniden doğruladı, orduyu yeniden yapılandırdı ve bir takım azınlık yetkililerini ve siyasi düşmanları bir araya getiren acımasız bir yolsuzlukla mücadele kampanyasına öncülük etti.
Şuan, Bay Xi otoriter bir yönetim tarzı benimsiyor. Bu yönetimi pekiştirmek ve bir sonraki kongrede seçilmesini önünü açacak zeminleri hazırlıyor.
Bay Xi’nin kongrede gösterdiği performansın sadece iç işlerinin geleceği ile birlikte Kuzey Kore’nin nükleer programı gibi konularda sürtüşmenin arttığı bir dönemde Çin’in ABD’ye yönelik politikasını belirleyeceği kesindir. Çinli ve yabancı uzmanların ortak görüşü şu ki, Xijinpeng’in kendi seçtiği halefini ortadan kaldırmasının nedeni ömür boyu başkanlık sistemini getirmektir. Xijinpeng’in ÇKP genel sekreterliği, Çin devlet başkanlığı, Çin kurtuluş ordusu başkomutanlığı… vb 13 çeşit en üst düzey yetkiyi elinde toplamıştır. Mao’ bazı 2 bazı 3 en üst yetki bulunuyordu. Xi, Mao’dan olmayan 10 yetkiyi ’de 5 sene içinde eline geçirmiştir. ÇKP’nin en yetkili medya dili olan Xinhuanet, 19. Parti kongresinde parti tüzüğünün değişeceği, [13]“Xijinpeng düşünce sistemin” cümlesinin tüzüğe ekleneceği konusunu yavaş, yavaş Çin kamuoyunun kulağına alıştırmaya çalışıyor. “Xijinpeng düşünce sistemin” terimini Pekin büyük şehir ÇKP genel sekreteri Saiçi başta olmak üzere Çin devlet ve hükümet yetkilileri büyük toplantılarda açıkça ortaya koymaya başladı bile. Çin komünist parti iktidar süresi içindeki 68 yıldan beri “Mao Zedong düşünce sistemi” cümlesi parti tüzüğünde yer almakta idi. Şimdi “Xijinpeng düşünce sistemi” cümlesi parti tüzüğüne eklenecek ve Xi’nin ömür boyu parti ve devlet başkanlığı garanti altına alınacaktır. Bununla birlikte, Xi’nin güç yoğunluğu, artan kişilik kültü ve rakiplerini yolsuzluk denemeleri yoluyla ortadan kaldırma eğilimi endişe yaratmaktadır.
Mao döneminde tek kişilik diktatör rejimi Çin ulusuna büyük acılar yaşatmakla beraber, Çin komünist parti bünyesinde de çok büyük hasar bırakmıştır. Mao sonrası, Çinin otoriter gölge lideri Deng Xiaopeng, Parti merkezi komitesine 1980 lerden başlayarak “kolektif yönetim” sistemini getirdi ve bu sistem 5 yıl öncesine kadar devam etti. Xijinpeng, Dengxiaopeng tarafından belirlenen “kolektif yönetim” ilkesini terk etti ve Marksizm söylemi ile Mao’ya özleşerek sola kaydı. Başta Uygur insan hakları savunucusu Dr. İlham Tohti olmak üzere 10 binlerce Çinli muhalif aktivist tutuklandı. Uygur ve Tibetliler üzerindeki baskı daha da artırıldı. Ekonomik reformlar durdu.
Çin’de uzun yıllardan beri biriken siyasi, ekonomik, sosyal sorunlar tehlikeli büyük bir fay hattını oluşturmaktadır. Xijinpeng çareyi Mao usulü demir yumrukla yönetmekte bulmaktadır. Mevcut siyasi durum, Çin’de sivil toplumun oluşmasını, yaratıcılığı, gelişmeyi engelleyecektir. Bu durum Çinin orta gelir tuzağından çıkmasını zora sokacaktır. Çinin bundan sonraki 5 yılı hakkında sağlıklı analiz yapabilmemiz için 18 Ekim sonrasını beklememiz gerekecektir.
Kaynaklar:
Kaynak :http://www.21yyte.org/tr/arastirma/asya-pasifik-arastirmalari-merkezi/2017/10/10/8721/cin-komunist-parti-19-kongresi-yaklasirken
Etiketler: Çin » Dünya » Edebiyat » etnik Çatışma » Genel » Görüş Yorum » kÖŞE YAZARLARI » Kültür Sanat » Makale AnalizBENZER HABERLER