06 Nisan 2017

KOMÜNİST ÇİN, SOSYAL MEDYA İLE VATANDAŞLARINI İZLİYOR

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi (UYHAM)

Çin, ‘süper uygulama’ olarak anılan sosyal medya aplikasyonu ile vatandaşlarının her adımını takip edebiliyor.

Çin Komünist Partisi’nin (ÇKP) siyasetin her alanına nüfuz ettiği, adeta tek sesli bir George Orwell ütopyası olan Çin’de devlet vatandaşlarının her hareketini sosyal medya ile takip ediyor. Sabah aldığınız kahveyi ödemek, öğlen gideceğiniz restoran için yer ayırmak, doktordan randevu almak için tek bir uygulama kullanmak pek çok kişinin hayatını oldukça kolaylaştırırdı.

Ancak bu hayal o kadar da iyi sonuçlar doğurmayabilir. Zira Çin’de kullanıcıların yukarıda sayılan şeyleri yapmasına yarayan uygulama, pek de kullanıcı dostu değil.

Çin’de ‘süper uygulama’ olarak da anılan , kullanıcıların pek çok işlemi tek tıkla yapmasına izin veriyor. Ancak uygulamanın bir de karanlık yüzü var.

Başka bir deyişle hükümet bu uygulamayı kullanan her kişinin attığı adımları istemesi halinde ve istediği an takip edebiliyor.

Uygulama sadece kullanıcıları izlemekle yetinmiyor, canlı sansür de uyguluyor. Kullanıcılar wechat üzerinden Tiananmen meydanı, Tibet vb yasaklı kelimelere yer verilen mesajlar attıklarında mesajları karşı tarafa gösterilmiyor, sıcağı sıcağına sansürleniyor.

Kanada merkezli STK Citizen Lab’in ortaya çıkardığı bu sansür, ülke sınırlarında işliyor. Bir kullanıcı bir gruba yasak kelimelerden oluşan bir mesaj attığında söz konusu mesaj Çin’de bulunan kullanıcılara ulaşmazken yurtdışındaki kullanıcılar tarafından okunabiliyor.