KIRGİZİSTAN’DA STALİN’IN KATLETTİĞİ AYDINLAR, ŞEHADETLERİNİN 78.YILINDA ANIYOR

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)
Kırgızistan 8 Kasım’da, 1938 yılında Sovyetler Birliği’nin Başkanı Stalin’in emriyle çoğunluğu Kırgız olmak üzere değişik  Uygur, Özbek,Kazak,Tatarlar başta olmak üzere bu ülke’de yaşayan  ve diğer milletlere mensup 137 aydınının şehadetlerinin 78 yılında Başkent Bişkek’te düzenlenecek törenlerle anıyor.

Bu Kırgizistan Aydınları Türk Celladı Kızıl Diktatör Stalin tarafından milliyetçilik, halk düşmanlığı suçlamalarıyla katledilmişlerdi.
1930’lu yılların ikinci yarısında gerçekleştirilen katliamlardan birinin merkezi olan o dönemdeki tuğla ocağının bulunduğu arazi, günümüzde, Ata-Beyit (Baba Mezarı)  adı ile yeniden düzenelenerek  o tarihte  idam edilen Kırgız aydınları için anıt mezarına dönüştürülmüştür.
Bu olayların şahidi olan çoban Kıdıraliyev, o zamanlar daha küçük olan kızına, Bübüyra’ya katliamı anlatır ve “uygun zamanı geldiğinde herkese anlatmasını” vasiyet etmiştir. Kırgızistan’ın bağımsızlığına kavuşmasıyla Bübüyra Kıdıraliyeva’nın, 1993’te yetkililere aktarmasıyla hemen, hızlı bir çalışma başlatılmıştır. Katliamda 137 aydın önce kurşuna dizilmiş, ardından da tuğla ocağında yakılmıştır. Katliam kurbanlarının kimlikleri, DNA testleriyle birer birer belirlenmiştir

Katledilen aydınlar arasında:
Dünyaca tanınmış Kırgız yazarı Cengiz Aytmatov’un babası Törekul Aytmatov, Kırgız alfabesinin hazırlayıcısı ve Kırgızların ilk profesörü Kasım Tınıstanov, Milliyetçi görüşleriyle ortaya çıkan ve vatan hainliği ile suçlanan Cusup Abdrahmanov, Kırgızistan Otonom Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Halk Komiserleri Konseyi Başkanı ve Turan Birliği’nin savunucusu Bayalı İsakeyev, Komünist Parti yetkilileri Erkinbek Esenamanov, İmanalı Aydarbekov, Sultankul Şamurzin, Abdıkerim Sıdıkov ve daha niceleri…

Günümüzde Ata-Beyit mezarlığında Stalin rejiminin kurbanlarının toplu mezarından başka yazar Cengiz Aytmatov’un mezarı, 7 Nisan 2010 devrim kurbanlarının mezarları ve anıtı, 12 Eylül 2016 tarihinde açılışı yapılan ‘’Ürkün’’ katliamının anıtı bulunmaktadır.
Kaynak :  ORHA-Ai/Se(facebook)