ÇİN’DEN UYGURLAR’A ASSİMİLE ETME PROJESİ

Doğu Türkistan’da artan etnik huzursuzluk Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in önündeki en önemli sorunlardan biri. Zengin kaynaklara sahip bölgeyle ilgili düzenlenen üst düzey bir görüşmede Xi, Uygurlar’ın daha fazla asimile edilmesi ile ilgili projelerini açıkladı

Xi Jinping’in göreve gelmesinin üzerinden geçen 14 ayda gerçekleşen saldırılarda 200’e yakın kişi öldü. Saldırıların çoğu Çin’in ‘Şincan’ olarak adlandırdığı Doğu Türkistan’da oldu. Ancak, saldırıların coğrafyası kuzeyde Pekin’in Tiananmen Meydanı’ndan güneydeki Yunnan eyaletine kadar bir alanı kapsıyor.

Geçen ay saldırganlar Doğu Türkistan’ın merkezi Urumçi’de kalabalık bir pazara patlayıcılar fırlattı. Bunun üzerine Çin de bölgeyle ilgili ikinci üst düzey toplantıyı düzenledi. Devlet Başkanı Xi, terörü sert şekilde bastırma ve uzun dönemli istikrar çağrısı yaptı ve dini faaliyetler üzerinde kontrolun arttırılacağını belirtti.

Ancak Xi aynı zamanda Çin’in Han etnik çoğunluğu ile Uygur azınlık arasındaki asimilasyonun da destekleneceğini açıkladı.

Avustralya’nın La Trobe Üniversitesi’nden Asya Çalışmaları uzmanı James Leibold, Doğu Türkistan’ın güneyinden daha çok sayıda Uygur’un koparılması ile ilgili çağrının önemli olduğunu söylüyor. Leibold, sorunu yalnızca paranın çözemeyeceğinin anlaşıldığını ve artık devletin buradaki halkın farklı fırsatları kovalayabilmesine olanak sağlaması gerektiğini söylüyor. Uzmana göre bu riskli bir proje.

Leibold Uygurlar’ın ülkenin farklı bölgelerine yerleştirilmesinin ise etnik çatışmaları arttırabileceğini belirtiyor ve devletin şiddet ve terör sorununu çözmek için asimilasyon politikası uygulamasının sorunu kısa dönemde daha zor hale getireceğini söylüyor.

Devlet medyasına yansıyan haberlere göre Xi toplantıda asimilasyonun, ülkede uzlaşmanın, ulusal birliğin ve sorunun çözümünün sağlanması için kritik olduğunu belirtti. Xi aynı zamanda ülkedeki etnik gruplar arasında Çin’in geleceği ile ilgili ortak akıl yaratılması gerektiğini söyledi.

Ülkenin farklı yerlerinde yaşayan Uygurlar’ın Şincan’a dönmeye zorlandıkları haberleri geliyor.

Uygur Amerikan Derneği Başkanı Alim Seyitov asimilasyon politikasının geçmişte de olduğu gibi etnik gerilimi arttıracağını söylüyor. Bu siyasetin etnik unsurlar arasında uzlaşı ve barışı amaçlamadığını, bunun kültürel soykırım ve zorla asimilasyon anlamına geldiğini belirten Seyitov bugün yaşanan sorunların bu tür asimilasyon politikalarının bir ürünü olduğunu söyledi.

Toplantıdan çıkan tek iyi şeyin Çin hükümetinin Uygur çocukları için okul harçlarını kaldırması ve her Uygur aileye bir iş sağlama sözü olduğunu söyleyen Seyitov, Çin hükümetinin bugüne dek Uygurlar’a değil bölgeye yerleşen Hanlar için istihdam yarattığını belirtti.

Geçen ay yapılan ilk toplantıda Xi, hükümet politikalarının doğru yolda olduğunu söylemiş ve güney Şincan’ın kalkınmasıyla ilgili politikalara değinmişti.

Geçenlerde devlet medyasında çıkan haberlerde devletin bölgedeki tekstil işlerinin sayısını 2020 senesine kadar 1 milyona çıkaracağı belirtilmişti.

Yetkililer aynı zamanda yerel halkın gereksinimlerini karşılayacak işlerin açılmasının ve şirketlerin yerel işgücüne istihdam sağlamasına destek olmanın önemine değindi.

Kaynak : http://www.abhaber.com/cinden-uygurlari-asimile-etme-projesi/Voa