URUMÇİ SALDIRISINA AİT YENİ BİLGİLER VE YANSIMALARI

Hamit GÖKTÜRK

22 Mayıs sabah saatlerinde Urumçi’’nın merkezi konumundaki Saybağ bölgesi Şimalı Bahçe (Kuzey Bahçesi) sokağında yer alan ve sabah pazarı olarak bilinen Mevya ve sebze pazarında kimliği belirtilmeyen kişi ve kişiler tarafından 2 arazi aracı ile gerçekleştirildiği söylenen intihar saldırısına ait yeni bilgilere ulaşıldı.
Çin merkezi yönetimi Urumçi’de meydana gelen intihar saldırısını “ Tek Atımlık, Gerçekleşme Şekli itibarı ile Çok Vahim, Ağır Bir şiddet olayı ve Terör Saldırısı” olarak niteledi.
Çin’in resmi Tengritag internet sitesinde olayla ilgili açıklanan bildiride,olayın Saybağ bölgesi ve Şimalı Koça(Kuzey sokağı)’ındaki toptan meyva ve sebze ticaretinin yapıldığı Sabah pazarı’nda kimliği tesbit edileyen kişi ve kişilerce 2 arazı aracı ile bombalı bir intihar saldırısı olduğu açıklandı. Saldırıda 31 Kişinin öldüğü ve 94 kişinin yaralandığı bildirildi. Ancak,daha fazla ayrıntı verilmedi.
Resmi yeni Çin(Xinhua) habar ajansı Urumçi’nın Saybağ bölgesinde Halk Bahçesinin civarında yar alan sabah pazarında bir intihar saldırısı yapıldığını açıkladı. Ancak daha fazla ayrıntı vermedi.
Hong Kong Tv. Hang Kong İnsan Hakları Örgütü’nden temin edilen bilgileri kamu oyu ile paylaştı. Olay’da toplam 300’den fazla kişinin öldüğü veya yaralandığını ileri sürdü. Ayrıca, saldırıda kullanılan ve plakası bulunmayan 2 arazı aracının birinin bayrak direğinde bir bayrağın asılı olduğu ancak,bayrağın rengi ve hangi ülkeye ait olduğu hakkında net bir bilgi verilmedi. Plakası olmayan 2 arazı aracının sabah 7,30 sıralarında Pazar’ın yer aldığı sokağın kuzeyinden son surat güneye doğru ilerledi. Önüne çıkan her şeyi ezerek çevreye onlarca bomba adet bomba atarak sokağın sonuna doğu araç infilak ettirildi. Araçların şiddetli patlaması ve peş peşe patlayan bombaların etkisi ile bölgede hafif şiddette bir depremi andıran sarsıntı meydana geldi. Ortaya çıkan ateş ve duman bulutunun çok uzaklardan görüldüğü belirtildi.
Washington merkezli Hür Asya Radyosu internet sitesinde yer alan bilgilere göre,radyo muhabirleri Urumçi Emniyet Birimlerine telefon ederek bilgi almaya çalıştı.Ancak,telefona çıkan görevlilerin hiç biri konuşmayı kabul etmedi.
Urumçi İslam Enstitüsü’nün güvenlik elemanı telefonu kabul etti ancak,olay hakkında detaylı bilgi verme curatını gösteremediğı bildirildi.
Bölge sakinlerinın ise,olayı radyo’dan duyduklarını,detaylarını bilmediklerini ifade ettikleri belirtildi.
Olay bölgesine çok yakın konumdakı Yangziçang Polis merkezindeki görevli polis,olay hakkında resmi açıklamaların yeterli olduğunu,onlara bakılması gerektiğini kendisinin bilgi verme yetkisi bulunmadığını söyleyerek,her şeyin normale döndüğünü dükkan ve işyerlerinin açık olduğunu iddia etti. Ancak,olaydan hemen sonra, olayın meydana geldiği ana sokak ile civardaki bütün iş yeri ve dükkanların kapatıldığı bölgenin yasak bölge ilan edildiği bilgisine ulaşıldı.
Olaya komşu bir sokak’ta faaliyet gösteren bir Kazak Restoran’ın sahibi Polis’in talebi üzerine restoranı kapattığını söyledi.
Bir Otel Müdürü ise,kendi Otelinin kapatılmadığı normal işlerine devam ettiklerini ancak,diğer işyeri ve dükkanların tamamen kapatıldığı ifade etti. Bundan sonra Meyva ve Sebze Pazarının kapatılacağını tahmin ettiğini, bunun uzun süredir konuşulduğunu bu olayın buna bir gerekçe olduğunu bildirdi.Bu bölgede bu tür olayların sık sık meydana geldiğini,bunun için kendisinin korkmadığını söyledi ve “Biz Bunlara Alıştık.” İfadesini kullandı.
Serbest Hekim olarak çalışan ve bu bölgede Muayehanesi olan bir Doktor bölgede sıkıyönetim(Harbi Halet) olduğu için kendisine yaralılara müdaheleden yasaklandığını söyledi. Bölgenin çok kalabalık olduğunu ve patlamasının etkisinin de çok fazla olabileceğini de söyledi.
Urumçi Belediyesi geçen hafta Uygur Türklerinin topluca oturduğu Saybağ ve Tengritağ bölgelerinde bulunan 8 büyük sabah ve Gece açılan pazarları kapatılacağını bildiren bir karar aldığını açıklamıştı. Uzmanlar bu kararın alınmasında şehrin merkezi konumundaki bu bölgenin çevre ve ses kirliğine sebep olduğu ileri sürülse de, esas nedenin sadece etnik Çinlilerin alış veriş yaptığı bu pazarların güvenlik gerekçesi ile kapatabileceğini ifade ediyorlar.
Olaydan hemen sonra sert bir açıklama yapan Çin Lideri Xi, “Olayın en kısa zamanda araştırılıp sonuçlandırılmasını ve teröristlere en sert darbelerin vurulması”talimatını verdiğini açıkladı.
İç İşleri Bakanlığı Pekin’de yaptığı açıklamada ,Bakanlığına bağlı “Terörle Mücadele için Özel Liderlik Gurubu” ’nun başkanı Go Şing Gun başkanlığında özel bir ekibin Urumci’ye gittiğini ve failleri yakalamak için derhal çalışmalara başladığını bildirdi.

MÜSLÜMAN UYGURLARA  UYGULANAN BASKILAR TAVAN YAPTI !
İntihar olayının duyulmasından sonra Çin genelinde Uygurlara karşı uygulanan baskı ve ayırımcı uygulamaların şiddeti birkaç derece birden arttırıldı ve tavan yaptı. Merkezi Çin’de öğrenim,resmi görev,ticaret, iş ve seyahat Ve benzeri nedenlerle bulunan Uygurların çok sert ve ayrıntılı şekilde kontrole ve aramalara tabi tutulduğu bildiriliyor. Hava alanı ve Tren garlarına gelen Uygur yolcular diğer yolculardan ayrılmakta ve ayakkabılarına varana kadar kontrol edildiği bildiriliyor.
Şanghay Hava Alanında kendisine farklı muamele yapılan bir Uygur genç, yapılan arama ve kontrollere isyan ederek görevli Polis’e yüksek sesle “Doğu Türkistan’da yaşayan 20 milyon Uygur’un hepsi mi terörist ? Bamabayı ben mi partlattım ? Neden Çinli yolcuları kontrol etmeden sadece benimle uğraşıyorsunuz ?Ayakkabıma kadar çıkardınız ? Niye onların(Çinli’lerin) de ayakkabılarını çıkarttırmıyorsunuz ? Sırf Uygur olduğum için mi beni bu tür etnik aşağılamaya tabi tutuyorsunuz ? Bütün bu yaptıklarınızdan dolayı benden özür dilemeniz gerekir !” sözlerini sarfettiği bildirildi.

Kaynak : rfa.org.İnternet sitesi, bölge sakinleri ve konunun uzmanlar