ULUSLAR ARASI AF ÖRGÜTÜ, BU YILIN NİSAN AYINI DOĞU TÜRKİSTANLI DİN ADAMI VE UYGUR SİYASİ MAHKUM “ABDULKERİM ABDULVELİ AYI” İLAN ETTİ.

       Hamit Göktürk

       Uluslar arası Af Örgütü, İsveç Şubesi 2014 yılı Nisan ayını  1991 yılından beri Çin  İşgal Yönetimi’nce hapis tutulan   Doğu Türkistanlı  din adamı ve müderris “Abdulkerim Abdulveli Ayı”  olarak ilan ettiklerini açıkladı.

       Adı geçen Teşkilat, kendi internet sayfasında  Abdulkerim Abdulveli’nın serbest bırakılması için  uluslar arası düzeyde 31 Mart tarihi itibari ile bir imza kampanyası başlattıklarını bildirdi.

      İsveç’te faaliyet gösteren Uygur Maarif Derneği, birkaç yıldan beri Uluslar Arası Af Örgütü ile  bu konuda  sürekli temas halinde olduklarını   Doğu Türkistan halkının  genel durumu ile siyasi mahkum suçlaması  ile 23 yıldan beri hapiste tutulan Müderris ve din adamı Abdulkerim Abdulveli başta Çin zindanlarında insanlık dışı şartlarda hapis tutulan Uygurların durumu hakkında kendilerini bilgilendirdiklerini söyledi.

    Ayrıca,Abdulkerim Abdulveli’nin İsveç’te mülteci olarak yaşayan kardeşi Mehmet Emin Abdulveli Hür Asya Radyosuna yaptığı açıklamada ; Ağabeyinin durumu ile ilgili olarak  UAÖ.İsveç Şubesi yetkilileri ile görüştüğünü,ağabeyi ile ilgili kendilerini bilgilendirdiğini, Kasım 1991’dan beri hapiste olan ağabeyinin  12 yıllık infazı tamamlamasına rağmen,11 yıldan beri  3 kez cezasının uzatıldığını,bunun  ise yasa dışı olduğunu  aktardığını belirtti. Ağabeyinin sağlık durumunun     kötüye gitmekte olduğunu, ,kendisinin Ağabeyi ile görüşebilmek için başvuru yaptığını de sözlerine ekledi.

 O, başta Uygurlar olmak üzere tüm müslümanların ağabeyinin sağlığına kavuşması ve hapisten kurtulması için dua etmelerini , diaspora’daki bütün Uygur Teşkilatları başta olmak üzere Türk ve İslam alemi ve Demokrası ve insan haklarına inanmış  bütün STK. kurum ve kuruluşların bu konuda çaba göstermelerini beklediğini de   ifade etti.

         Abdulkerim Abdulveli Kimdir ?

         1963 yılında Doğu Türkistan’in kadim kültür merkezlerinden Kuçar şehrinin  Saksak Mahallesinde Tücaar bir ailede dünya’ya geldi. İlk,orta ve Lise öğrenimini Kuçar’da tamamladı.Memleketindeki Din bilginlerinden özel  din dersleri aldı. 1985 yılında  Doğu Türkistanlı büyük din Alimi ve Müderris Abdulhekim Mahdum’un Kargalık İlçesinde açtığı Medresede  öğrenime başladı. Kısa sürede güzel ahlakı,derin bilgisi ve hitabet yeteneği ile öne çıktı.  4 Nisan 1990’de Kaşgar’ın Aktu İlçesinin Barın kentinde Doğu Türkistan tarihinde “Barın İnkilabı” olarak geçen Halk  ayaklanması meydana geldi.  Çin Çinli işgalciler bu  ayaklanmayı Doğu Türkistan İslahatçı İslam Partisi’nin düzenlediğini iddia ederek bütün kenti ağır silahlarla bombaladı. Masum kadın ve çocukların de içinde bulunduğu binlerce sivil Müslüman Uygur Türkü’ nüu katlederek  ayaklanmayı bastırdı. Çin’den getirilen özel Çin birliklerinin 9 köyü haritadan sildiği, beşikteki bebekleri dahi  öldürdüğü  daha sonra görgü şahitlerince açıklandı. Bu ayaklanma bahane edilerek Kargalık’taki bütün Medreseler Çin işgal Yönetimince kapatıldı ve Öğrenciler de zorla Memleketlerine gönderildi.  Bunun üzerine Abdulkerim Abdulveli de  Doğu Türkistan’ın çeşitli bölgelerinden gelerek din eğitimi alan  yüzlerce öğrenci  gibi Kargalık’tan ayrılmak zorunda kaldı. Memleketi Kucar’da ard arda Medrese ve Kurslar açtı.  Kısa sürede halkın de yardımı ile kurs sayısı 24’e kadar çıktı. Bu Kurs ve Medreselerde yüzlerce, belki de binlerce gence ve çocuğa dinini ve onun ahkamını öğrenmeye çalıştı. Diğer yandan  güzel ahlakı, güçlü  ve etkili hitabeti  ile Doğu Türkistan halkının sevgi,saygı ve güvenini kazandı. Davet üzerine  Ülkenin diğer bölgelerine de giderek vaaz  verdi ve dini sohbetlere katılarak halkı aydınlatmaya çalıştı. Kuçar’da ve civar il ve ilçelerindeki   Cami ve Mescitlerde  ve  Düğün,dernek gibi sosyal aktivitelerin yapıldığı toplantılarda din içerikli konuşmalar ,vaaz ve nasihatlarla   halkı irşat etmeye  gayret etti.

          Abdulkerim Abdulveli’nın bu yeniden aydınlanma ve islamı irşat ve öğretme-öğrenme hareketi  Çin işgal yönetiminin dikkatını çekti. 17 Kasım 1991’da  bir çok dava arkadaşları ile birlikte tutuklandı.Yapılan uzun yargılamalar sonucunda,16 Mayıs 1993’te Urumçı Orta Sot Mahkemesince Barın İnkilabını başlatan “Doğu Türkistan İslahatçı İslam Partisi’nın Kurucularından olduğu,Devrim Karşıtı örgüt kurmak,Halkı yönetime karşı kışkırtmak ve yasa dışı dini faaliyetlerde bulunduğu”  suçlaması ile  12 yıl ağır hapis çezasına çarptırıldı ve Urumçi 1 No.lu Hapishaneye konuldu. Urumçi Saybağ Bölge Mahkemesi  19 Şubat 2002’de “Namaz kılmak ve Oruç tutmak suretiyle disiplini bozmak” suçu işlediğini ileri sürerek 3 yıl daha  hapis cezasına hükmetti. Cezasının bitmesine az bir süre kala Urumçi Saybağ Bölge Mahkemesi  26 Nisan 2004’de “Hapishane Disiplinine Aykırı Davranmak” suçlaması ile 3 yıl daha hapisle cezalandırdı.5 Eylul 2006’de yine Urimçi Saybağ Bölge Mahkemesi “Hapishane Kurallarına aykırı davrandığı ve bozduğu”suçlaması ile 3 yıl daha hapis ile cezalandırdı. Daha sonraki yıllarda de Namaz kılmak.Oruç Tutmak ve Açlık Grevi başlatmak suçlamaları ile cezasını sürekli uzattı.

       Mazlum Alim A.Abdulveli’ye  Doğu Türkistan halkının saygı ve sevgisi ve bağılığına şahit olan yönetim, halkın tepkisinden korkarak kendisine sürekli  Hapishane  değiştirtti.Şimdiye kada 3 Hapisheneye nakledildiği söylenir.Kendisi Hapis iken,Babası ve  daha sonra Annesi üzüntülerinden hayatlarını kaybettiler… Kendisinin de ağır hapishane şartları,baskı ve işkenceler neticesinde sağlığı bozuldu. Halen Hapishanede onlarca hastalık ile mücadele etmekte ve   tekerlekli sandalye ile   hayatını sürdürmeye çalışmaktadır.

          Kardeşi Mehmet Emin Abdulveli Hapishanede yapılan ağır zulüm baskı ve işkencelere  dayanamayarak sağlığının bozulması üzerine serbest bırakıldı ve Sevenlerinin yardımı ile 1996’de Kırgizistan üzerinden Türkiye’ye gelmeyi başardı. Daha sonra İsveç’e iltica etti. Halen bu ülkede yaşamaktadır.

      Doğu Türkistan Halkınca Kerim Karı olarak anılan Abdulkerim Abdulveli’nın yargılanma ve hapis  durumu Uluslar arası toplum ve kuruluşların tepkisini çekti. Londra merkezli Uluslar arası Af  Örgütü yayınladığı yıllık insan hakları raporu’nun Çin bölümünde kendisine geniş yer ayırdı. Bu raporları BM.başta olmak üzere uluslar arası Kurum ve kuruluşlar ile insan hakları örgütlerine  sunarak hapisten kurtarılmasına yönelik çalışmalar ve girişimlerde bulunmalarını talep etti. Bu örgüt’ün son girişimi de Doğu Türkistan halkı  ve uluslar arası toplum tarafından  memnuniyetle karşılanmıştır.
Uygur Haber ve Araştırma Merkezi ve uyghurnet.org. olarak Doğu Türkistan’da dini ve sosyal hayatta derin izler bırakan ve unutulmaz hizmetleri ile Halkımızın kalbine taht kuran   örnek Mücahit ve  din Bilginimiz Abdulkerim  Abdulveli’ye GEÇMİŞ OLSUN dileklerimizi sunar, kendisine acil şifalar ve dayanma gücü lütfetmesini Rahman ve Rahim olan Yüce Allah’tan niyaz ederiz.
Allah (CC.) Kendisinin  ve Ailesinin yar ve yardımcısı olsun. Amin