BM. Uzmanlar yaptıkları açıklamalarında “Çin’in Uygur bölgesinde yaşayan Uygur azınlığa yönelik baskıları ve kötü muamele uygulamaları yayınlanan raporlarla iyi belgelendiğini, Onların Çin’e iade edilmeleri halinde, kötü muamele, baskı,zulüm işkencelere maruz kalabileceklerini, geri gönderilmelerinin insan hakları ile ilişkin uluslararası yasağı ihlal ederek telafisi imkansız zararlar görme riski altında olduklarından endişe edildiği” bildirildi.
“Geri gönderme yasağı, işkence veya diğer zalimce, insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele veya cezaya maruz kalma riskinin gerçek olduğu bir ülkeye herhangi bir şekilde geri gönderilmeyi veya nakledilmeyi yasaklamaktadır” diye hatırlattılar .
Uygur Tutuklulara Yeterli ve Kapsamlı Tıbbi Yardım Sağlanmalı
Tayland’ın tutuklu 48 kişilik Uygur grubuna yeterli ve kapsamlı tıbbi bakımı gecikmeden sağlaması çağrısında bulunuyoruz. 48 Uygur’un, Tayland’da koruma aramak için Tayland sınırını yasadışı bir şekilde geçtikten sonra 2014 yılında Tayland’da tutuklanan yaklaşık 350 kişilik daha büyük bir grubun parçası olduğu, bu gurusun On yıldan fazla bir süredir avukatlara, aile üyelerine, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) veya Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) temsilcilerine erişimlerinin sağlanamadığı ve fiili olarak iletişimsiz şekilde gözaltında tutuldukları belirtildi.
Tutuklular Çeşitli Hastalıklarla Boğuşuyor
Uzmanların açıklamasında “Bu tutuklu Uygurların kişilere Tayland’da tıbbi ve psikososyal destek de dahil olmak üzere sığınma prosedürlerine ve diğer insani yardımlara erişimleri sağlanması gerektiği belirtildi. Bu tutuklu 48 kişiden 23’ünün diyabet, böbrek fonksiyon bozukluğu, alt vücut felci, cilt hastalıkları, mide-bağırsak rahatsızlıkları ve kalp ve akciğer rahatsızlıkları gibi ciddi sağlık sorunları yaşadığı de ifade edildi. Bunlara gerekli ve uygun tıbbi bakımın sağlanmasının şart olduğu de bildirildi.
Tayland yetkililerine, özgürlüğünden mahrum bırakılan tüm kişilere insani bir şekilde ve doğuştan gelen onurlarına saygı gösterilerek muamele edilmesi gerektiğini hatırlattı; bu da suçsuz tutukluların statülerine uygun koşullarda ve ayrı ayrı barındırılmasını gerektirir. Her zaman, diğerlerinin yanı sıra , etkili yasal temsil ve yeterli tıbbi yardıma erişimleri olmalı; özgürlüklerinden mahrum bırakılmalarının derhal yargısal olarak incelenmesi; herhangi bir ihlal için çözümler; ve tercih ettikleri bir avukatla, yakınlarıyla iletişim kurma ve bağımsız insan hakları izleme kuruluşları tarafından ziyaret edilme olanağı olmalıdır.
2014’ten Beri 11 Yılda 5 tutuklu Uygur Hayatını Kaybetti
Son 11 yılda Tayland’da gözaltında tutulan beş Uygur tutuklunun 2’si çocuk olmak üzere 5 kişinin öldüğü, bunların yeterli tıbbi bakıma erişim eksikliği de dahil olmak üzere uygun olmayan yetersiz gözaltı koşulları, kötü muamele ve diğer olumsuz şartların onların ciddi şekilde hastalanma ve ölümlerine sebep olduğu de bildirildi. Gözaltında iken, meydana gelen can kaybı, devlet yetkilileri tarafından keyfi olarak yaşamdan mahrum bırakılması şüphesini arttırdığı bu durumun ise ancak uluslararası standartlara uygun uygun soruşturma yoluyla çürütülebilir” dedi.
Tutuklu Uygurların Durumlarının Bir Kez Daha Değerlendirilmeli
Açıklama şu talepler sonlanıyor : ” Tutuklu bu 48 Uygur tutuklunun durumları bir kez daha yeniden değerlendirilmeli ve özgürlüklerinden mahrum bırakılmaya devam edilmesinin tüm koşullarının durumu daha kötüleştireceği bunun önlenmesi için derhal ve etkili bir şekilde soruşturulmasını talep ediyoruz.
Ayrıca, devam eden bu keyfi gözaltı durumunun uluslararası insan hakları standartlarıyla bağdaşmayan bir biçimde devam ettiği bu nedenle bu tutuklular derhal serbest bırakılmalıdırlar.”
Tayland yetkililerine Tutukluların yasal temsilcilerine ve ilgili BM kuruluşlarına erişim hakkı verilmesi çağrısında bulunuyoruz. lidir. meleri çağrısında bulundu. Hükümete yazdılar ve durumu izlemeye devam edecekler.
Açıklamayı Hazırlayanlar
- Dr. Alice Jill Edwards, İşkence ve Diğer Zalimce, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele veya Cezalandırma Özel Raportörü ;
- Matthew Gillett (Başkan-Raporör), Ganna Yudkivska (İletişim Başkan Yardımcısı)
- Priya Gopalan (Takip Başkan Yardımcısı)
- Miriam Estrada-Castillo ve Mumba Malila, Keyfi Gözaltına Alma Çalışma Grubu
- Bay Gehad Madi , Göçmenlerin İnsan Hakları Özel Raportörü ;
- Bay Morris Tidball-Binz , Yargısız İnfaz veya Keyfi İnfazlar Özel Raportörü .
Yukarıda isim ve ünvanları yazılı kişiler BM.İnsan Hakları Konseyi çalışanları Özel Raportörler/Bağımsız Uzmanlar/Çalışma Grupları, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi tarafından atanan bağımsız insan hakları uzmanlarıdır. Bu uzmanlara birlikte İnsan Hakları Konseyi Özel Prosedürleri adı verilir. Özel Prosedür uzmanları gönüllülük esasına göre çalışır; BM personeli değildirler ve çalışmaları için maaş almazlar. BM İnsan Hakları ofisi Özel Prosedürler için sekreterlik görevi görürken, uzmanlar bireysel kapasiteleriyle hizmet verirler ve OHCHR ve BM dahil olmak üzere herhangi bir hükümet veya kuruluştan bağımsızdırlar. Sunulan tüm görüşler veya fikirler yalnızca yazar(lar)a aittir ve BM veya OHCHR’nin görüşlerini temsil etmez. Özel prosedürler, antlaşma organları ve Evrensel Periyodik İnceleme dahil olmak üzere BM insan hakları mekanizmalarının ülkeye özgü gözlemleri ve önerileri Evrensel İnsan Hakları Endeksi’nde bulunabilir https://uhri.ohchr.org/en/
Daha fazla bilgi ve medya talepleri için lütfen Sayın Alessandro Marra ile iletişime geçin ( alessandro.marra@un.org / +41 22 928 93 21)
Kaynak : https://www.ohchr.org/en/press-releases/2025/01/thailand-must-immediately-halt-deportation-48-uyghurs-china-un-experts?fbcl