UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
ABD yönetimi kendi vatandaşı olan ve gittiği ana yurdu Doğu Türkistan’da Çin işgal yönetimince tutuklanarak ev hapsi, Hapishane ve Toplama kamplarında tutulan 3 Uygur Türkünü Şükran günü olan 28 Kasım tarihinde ABD’y getirdiği ve ailelerine kavuşturduğu açıklandı.
Özgür Asya(rfa.org/Uyghur) radyosu The New York Times(NYT) gazetesinin 02 Aralık 2024 tarihli nüshasında konuya ilişkin geçtiği haberi kaynak göstererek verdiği haberde 2000’lı yılların başında bu ülkeye gelerek Y.Lisans ve Doktora eğitimini tamamlayan Hukukçu ve Siyaset uzmanı Dr. Nuri Türkel’in Kaşgar’da yaşayan Annesi Ayşem Mahmut Hanımı Urumçi’den Pekin’e ve oradan da uçukla ABD’ye getirildiği ve 20 yıldır, görmedikleri 2 oğlu ve torunlarına kavuştuğu bildirildi.
The New York Times Gazetesinde bu olayla ilgili olarak yer alan haberi şöyle ; ” ABD.Kongresine bağlı Uluslararası dini özgürlükler Komitesi eski Başkanı Dr.Nuri Türkel’in 1952 doğumlu Annesi Ayşem Mahmut Hanım ABD yönetiminin girişimi ile Şükran gününde ABD’ne getirilerek çocukları ve torunlarına kavuşturuldu.Buun için de özel bir plan yapıldı. ABD’li diplomatlar Şükran günü arafesinde Çin yönetiminin acımasız ve sert politikaları nedeniyle ABD’de yaşayan oğulları Dr.Nuri ve Mahmutcan Türkel ve onların çocukları olan torunlarına kavuşturuldu.
Kavuşmanın Serüveni
Biir gün Çin Polisleri Ayşem Mahmut Hanımın evine geldi ve bavulunu hazırlamasını ve derhal yola çıkaklarını bildirdi. Ayşem Mahmut Hanım zaten uzun süredir ev hapsinde ve gözetim altında idi. Çin işgal Polislerinin kendisini ya Hapishane veya Toplama Kampına götürüp hapsedeceğini tahmin etti. Bu arada yola çıkmadan önce öğle yemeğini yiyerek nereye götürüleceği endişesi ile 20 yıldır ayrı kaldığı 2 oğlu ve torunlarını düşündü ve duygulanarak onların hasreti ve özlemi ile göz yaşlarına boğuldu.
Bir süre önce ABD. yönetimi Çin ile 3 hükümlü ve tutuklunun karşılıklı takas edilmesi konusunda anlaşmıştı. Bu konu elbette kamu uyandan gizlenmişti.
Urumçi’den Pekin’e Oradan da Doğru Dallas’a
Ayşem Mahmut Hanım bunları düşünürken Çin işgal Polislerinin talimatı ile bavulu ile birlikte evinden ayrıldı. 4 oğlu ve bir kardeşi yıllar önce yurt dışına çıkmış ve çeşitli ülkelerde yerleşmişti. Heir şey bir kaç saat içinde olup bitmişti. Kimse ile vedalaşamadı de. Polis Otosuna bindirildi ve doğruca Urumçi Uluslararası Hava alanına götürülerek Pekin uçağına bildirildi. Pekin Hava alanında kendisi bekleyen ABD’lı diplomatlar kendisini doğruca ABD. uçağına bindirdi. Uçak kendisini ABD.Ordusuna ait Dallas’taki bir Hava Üssüne getirdi. Burada kendisini üs yetkilileri ile Oğulları Nuri ve Mahmutcan Türkel karlıyordu. 20 yıldır bir birlerini göremeyen Ana ve çocukları büyük bir hasret ve özlemle göz yaşları içinde birbirlerine sarıldılar ve bu duygusal sahneler dakikalarca sürdü.
Ayşem Mahmut Hanım, yaşadıklarım Sanki Bir Rüya İdi
Ayşem Mahmut Hanım, uzun uçak yolculuğunda saatlerce çektiği bilinmezlikten gam ve endişeden dolayı yorgun düşmüştü. Saatlerce süren uçak yolculuğunu uyuyarak geçirdi. Bu yolculuğu kendisi şu sözlerle anlattı : ” Askeri Hava alanında uçaktan indirdiler ve karşımda 20 yıldır görme hasreti ile rüyalarımı süsleyen ancak bir türlü yüzünü göremediğim oğullarım ve torunlarımı görünce sanki uçak yolculuğu sırasında gördüğüm rüyadan Sanki uyanmıştım. Heyecan ve sevinçten adeta kalbim duracaktı.
Şu dünya demek ki bizim tahmin edemeyeceğimiz şeyler gerçek olabiliyormuş. Allah’ıma bunun için minnet ve şükranlarımı sunuyorum.
Başkan Biden, geçen yazda Çin Lideri Xi ile ABD’de Görüştüğünde Ayşem Mahmut Meselesini Kendisine Anlatmış ve İsrarcı Olmuştu.
ABD Başkanı Biden geçen yaz aylarında ABD’de Çin Devlet Başkanı Xi ile göörüştüğünde Ayşem Mahmut Hanımın durumunu kendisine iletmeş ve ABD’ye gelebilmesi konusunu kendisinden ısrarla talep etmişti. Daha sonraları ABD’lı diplomatlar ile Çinli yetkiler aylarca bu mesele üzerinde gizli olarak görüştüler ve bu mutlu sonu hazırladılar. Bu konuda ABD’lı yetkililer başarılı bir iş çıkarmıştı ve bu sonuç aynı zamanda ABD. yönetiminin bir diplomatik başarısı idi.
Dr.Nuri Türkel : Allah Dualarımızı Kabul Etti. Yetkililere Teşekkür Ederim
Doğu Türkistanlı Uygur Türkü İnsan hakları Aktivisti Dr. Nuri Türkel Annesine kavuştuktan sonra sosyal medya hesabından şunları paylaştı : ” Dualarımız kabul oldu. 20 yıldan fazla bir süre sonra, burada Washington’da annemle tekrar bir araya geldiğimiz için çok mutluyum. En önemlisi, Sevgili Annem 20 yılın sonunda torunlarını ilk defa kucaklayabiliyor. Annemle birlikte olmak ve yeni yılı birlikte kutlamak tarif edilemez bir mutluluk ve büyük bir nimettir bizim için. Aile ve arkadaş sevgisinden daha büyük bir nimet yoktur iyi günde kötü günde birlikte olmak en büyük mutluluktur. Ne yazık ki babam bugünü görecek kadar yaşayamadı iki yıl önce burada doğup büyüyen torunlarını hiç göremeden ve sevemeden vefat etti. Biz yine de merhum Babamın bizlerin içinde daima var olduğunu, bize yol göstermeye davam ettiğini,onun manevi gücünün ve umudunun bizlerin yolunu daima aydınlattığını hissediyorum.
Annemle kavuşmamızı sağlayan Başkan Biden,Devlet Sekreteri(Dışişleri Bakanı) Blinken ve bu konuda emeği geçen her kese teşekkür edeyirom.” dedi.
