UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)
Uygur Türkleri ve Doğu Türkistan’in kadim tarihi ile ilgili çalışmaları ile öne çıkan Tarih bilginimiz Prof.Dr.Saadettin Gömeç ” Uygur Türkleri 3. Doğu Türkistan Cumhuriyetini mutlaka kuracaklardır !” açıklamasında bulunduğu bildirildi.
Özgür Asya(rfa.org/Uyghur) radyosunun haberine göre Ankara Ün.DTC.Fakültesi öğretim üyesi Prof.Dr.Saadettin Gömeç bu sözleri 11 Kasım 2023’de Türk Ocakları ile Uygur Akademisince ortaklaşa Ankara’da düzenlenen “Doğu Türkistan Cumhuriyetlerini anma Günü ” toplantısında yaptığı konuşmasında şunları dile getirdiği bildirildi.
Prof. Dr. Saadettin Gömeç anma toplantısında şunları söyledi : “12 Kasım 1933’te Kaşgar’da kurulan Doğu Türkistan islam Cumhuriyeti ile 11 yıl sonra Gulca merkezli ilan edilen Doğu Türkistan Cumhuriyeti zamanın Küresel güçlerin siyasi rekabetleri sebebiyle Sovyetler Birliği ve Çin yönetiminın ortak çabaları ve hiyanetleri sonucunda ortadan kaldırılmıştır. Son Doğu Türkistan Cumhuriyeti ise, Eylül 1949’da Stalin’in askeri yardımı ile Çin’de iktidarı ele geçiren ÇKP Ordularınca yıkılarak bu kadim Türk ülkesi işgal edilmiştir. İşgalci ve sömürgeci ÇKP yönetimi o tarihten itibaren Doğu Türkistan’da etnik asimilasyon politikası uygulamaktadır. Günümüzde ise, bu politika soykırıma dönüştürülmüştür. Uygur Türkleri Türk tarihinde parlak bir kültür ve medeniyet kurmuş önemli bir Türk halkıdır. . 20.yüzyılda kurulan her iki bağımsız Doğu Türkistan Cumhuriyetinin de bu ülkenin kadim sakinleri ve sahipleri olan Uygurlar başta diğer Türk halklarının kendi topraklarında zulme ve sömürgeciliğe karşı direnişinin sonucunda ortaya çıktığına ve kurulduğuna inanıyorum. Bu her 2 Cumhuriyet kurulurken ve çağın gereklerine uygun olarak modern bir anayasa yaptıkları ve bu anayasa maddelerinin de oldukça iyi hazırlanmış olduğunu görmekteyiz. Ben bir bilim insanı olarak Uygurların önümüzdeki yıllarda Üçüncü Doğu Türkistan Cumhuriyetini mutlaka yeniden kurabileceklerine inanıyorum ve bunun gerçekleşmesini de canı gönülden ümit ediyorum. ” şeklinde konuştu.
11 Kasım 2023’te Ankara’da yapılan Doğu Türkistan Cumhuriyetlerini Anma Toplantısında Ankara Hacı Bayram Vali Üniversitesi öğretim üyeleri Doğu Türkistanlı Uygur Türkü bilim insanı Abdurreşit Celil Karluk ile Prof. Dr. Mehmet Şahingöz de bu Cumhuriyetlerin kuruluşu hakkında hazırladıkları bildirilerini paylaştılar.