İngiltere’de yaşayan ve Uygur şiir ve sanatının Muhaceretteki önde gelen temsilcilerinden Aziz İsa Elkün’ün çevirisi ile ile Doğu Türkistanlı Uygur şairlerinin şiirlerinin örneklerinin yer aldığı “ Uyghur Poems” adlı İngilizce şiir antolojisi Londra’da yayınlandı.
Uygur şairlerinin eserlerinin örneklerinden oluşan Uygur Şairleri Antolojinin “Uyghur Poems” adı ile İngilizce olarak yayınlanması münasebetiyle Londra’da bir tanıtım toplantısı düzenlendi.
Londra merkezli Pengun Yayınevi tarafından yayımlanan kitap için Chancellor’s Hall, Senate House’ta tanıtım etkinliği düzenlendi. Kitabın yayıncısı ve Everyman’s Library Direktörü David Campbell’in yanı sıra 200’den fazla konuğun yer aldığı tanıtım etkinliği, Uygur kültürünün zengin müzik örnekleri eşliğinde gerçekleştirildi.
Tanıtım programında konuşan ‘Uyghur Poems’ kitabının İngilizce çevirmeni ve editörü Aziz İsa Elkün, Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’da Uygur dili, edebiyatı ve kültürüne karşı yasaklayıcı ve baskıcı uygulamaları nedeniyle Uygur Türkçesinin yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek : ” Doğu Türkistanlı Uygur şair, dip ve aydınlarının Uygur dilinin korunması ve yaşatılması için büyük mücadeleler vermektedir.” şeklinde konuştu.
Doğu Türkistan’da Uygur Türklerinin Şiir ve Sanatı Can Çekişiyor.
Türklerin insanlık dünyasına çok önemli ve büyük katkısı olan Türk ve Çin kültürünün batı ile tanışmasını sağlayan tarihi ipek yolunun düğüm noktasında yaşayan Doğu Türkistanlı Uygur Türkleri kadim tarihten beri Türk kültür ve sanatını eşsiz ve bir birlerinden değerli eserleri ile zenginlik katmışlardır. Binlerce yıldır yaşadıkları Türkistan’in kalbinde uçsuz bucaksız bozkırlar, Tengri, Karanlık ve Himayaların bir kolu olan Pamir gibi dünyanın damı sayılan yüksek sıradağlar ve Teklemakan gibi uçsuz bucaksız çöllerle çevrilen dünyanın bu harika Türk bölgesinde şiir, edebiyat ve güzel sanatlarda muhteşem eserler ve örnekler vermiştir.
Günümüzde Çin işgal yönetimi binlerce yıldır bu topraklarda yaşayan Uygur Türklerinin dilini ve kültürünü silmek için sistematik bir soykırım uygulamaktadır. Bunun sonucu olarak özellikle 2017’den beri bu ülkede yaşayan Uygur başta diğer Türk halklarına karşı topyekün bir savaş açmış bulunmaktadır. Şu anda binlerce şair, yazar, bilim insanları ,din adamları Akademisyenler ve aydınları çeşitli bahanelerle göz altına alarak Çin tipi toplama kamplarına ve Çin zindanlarına hapsetmiştir. Çin zindanlarında baskı ve zulüm altında ve Çin toplama kamplarında çok kötü yaşam şartlarında ölüme terkedilen Uygur şair ve yazarları artık yeni eser veremiyorlar.
Uygur Türklerinin şiir, edebiyat ve güzel sanatlarını artık yurt dışında yaşayan bir avuç Uygur şair, yazar ve sanat erbabı devam ettirmeye çalışıyorlar. Bu Uygur Şiirleri Antolojisinin çevirmeni ve editörü olan ve halen İngiltere’de yaşayan Aziz İsa Elkün aynı zamanda yurt dışında yaşayan Uygur Şair, edip ve sanatçılarının önde gelenlerinin başında gelmektedir. İngilizceye çevrilerek “Uyghur Poems” adı ile yayınlanan bu eser kadim Uygur şiirinin günümüzde çağdaş ve aynı zamanda çok önemli bir örnekler sunmaktadır. Uygur Türklerinin klasik ve çok önemli ve canlı bir şiir geleneğini anlatan sadece dikkate değer bir tür değil, aynı zamanda baskı altındaki bir Uygur kültür ve sanatının canlı bir tanığı olmaktadır.
TEŞEKKÜR : Muhacerette yaşayan Uygur şair ve sanatçılarının önemli bir şahsiyeti olan Şair-Yazar, Film yönetmeni ve Uygur müziğinin önemli bir temsilcisi olan Sayın Aziz İsa Kelkün’ü bu değerli ve iz bırakan çalışması için teşekkürlerimizi sunar ve başarılarının devamını dileriz.(UYHAM)