Kazakistan Vatandaşı iken, gittikleri Doğu Türkistan’da işgalcilerce tutuklanarak Çin tipi toplama kamplarına atılan, baskı, zulüm ve işkence göre Kazak Türkü Kampı  mağdur ve tanıkları Kazakistan’da Çin’in kendilerine yönelik baskı, şantaj ve tehditlerinden bunaldıklarını belirterek : ” Bizi  Çin’den kim koruyacak? Bizim Sahibimiz Kim? Bizi Kazakistan Neden Çin’den Koruyamıyor ?” sözleri ile  tepkilerini dile getirdikleri açıklandı.

Özgür Asya radyosuna açıklamalarda bulunan  Çin toplama kampları tanık ve mağdurları  kendilerinin Çin hükümetinin Doğu Türkistan’daki kamplarda baskı, zulüm ve etnik soykırım uygulamalarına tanık olan Uygur ve Kazak Türkleri  Kamplardan kurtulduktan ve yurt dışına geldiklerinde dahi  Çin tarafından doğrudan ve dolaylı olarak tehdit edildiklerini ve aileleri üzerinden şantajla  her türlü zulme maruz kaldıklarını belirtiyorlar.

Uluslararası medyaya Kamplarda yaşadıklarını  ve  Çin’in etnik soykırım  uygulamaları hakkında gerçek kimlikleriyle ifade veren gönüllü Uygur ve Kazak kamp tanıklarının çoğu şu anda özgür  ve  demokratik ülkelere sığınmacı olarak yaşıyorlar ancak,  hala Çin’in baskı ve tehditleri altında ve   tehlikeye daha yakın yaşadıklarını ifade ediyorlar.

Bahti Ali Nur : Kazakistan Bizi Çin’den Koruyamıyor/Korumuyor 

Doğu Türkistan’da yaşayan bir Kazak Türkü iken, yıllar önce Kazakistan’a gööç ederek Kazakistan Vatandaşı olan Bahti Ali Nur  eşi ile birlikte  Landra’da 10-13 2021 tarihlerinde  toplanan Bağımsız Uygur Mahkemesinde  Kamp tanığı olarak   Çin’in ceza kamplarında işlediği  insanlığa karşı suçları hakkında ifade verdiğini  halen  eşi ve çocuklarıyla birlikte  Kazakistan’da yaşadığını belirterek şunları söyledi : ” Kazakistan Vatandaşı olmama  rağmen, Bağımsız Uygur Mahkemesinde Çin zulmü hakkında ifade verdiğim için  Çinlilerin baskı ve tehditlerine maruz kalıyorum. Bunun dışında da  Kazakistan Güvenlik Birimlerinin sürekli  taciz ve tehditlerine maruz kalıyoruz.  Ben Kazakistan Vatandaşıyım ve Çin’in Kazaklara ve Uygurlara yönelik tanık olduğum  insanlık suçları hakkında medyaya konuştum ve Uygur Mahkemesinde de ifade verdim.  Kazakistan özgür ve egemen bir Ülkedir.  Çin,kendi vatandaşı olduğumuz ülkemizde bizi tehdit edebiliyor.   “Bizi kim koruyacak? Kazakistan  bizi Çin’den koruyamazsa kim koruyacak? Bize kim sahip çıkacak?  Dünya, biz kamp tanıklarının kendi Ülkemiz Kazakistan’da Çin’in baskı ve  tehdit altında olduğumuzu bilmelidir.Çin’in  Toplama Kamplarını bizim gibi  dünyaya  anlatan ve Çin baskı ve zulmünü teşhir eden bizim gibi tanıklar tehdit ediliyor, sorgulanıyor, baskı ve tehdit ediliyor ve hatta zulüm,işkence yapılıyor ve dövülüyor.Bizler de bu şekilde çok dayak yedik.  Dünyanın bunu bilmesini istiyorum. Geçenlerde Kazakistan Güvenlik Yetkilileri beni merkeze çağırarak sorguladı  ve Londra’daki Bağımsız Uygur Mahkemesinde niçin ifade verdiğimi  sordu, bu ziyaretten sonra  sonra bu tür tehditlerin yoğunlaştırıldı.”şeklinde konuştu.

Çin’in Doğu Türkistan’daki  Etnik Soykırım Politikası  Devam Ediyor

14 Ağustos 2023’te   Çin’in kendilerine  yönelik baskı ve tehditler ile ilgili bir videolu mesaj yayınlayan Bahti Ali Nur ve Eşi şunları   anlatıyor : ” Ben ve ailem sürekli tehdit ve baskı altındayız. Can güvenliğimizden endişe ediyoruz. Özellikle Londra Uygur Mahkemesinde  Çin’in  Uygurlara ve Kazaklara yönelik baskı, zulüm ve etnik  soykırım suçları hakkında tanık olarak ifade verdiğimizden beri  baskılara ve tehditlere uğramaya  başladık. Bu baskı ve tehditler  halen sürüyor. Çin’in Doğu Türkistan’daki etnik  soykırım politikasının durduğu haberleri yalan ve  baskı ve zulüm   hiç durmadı ve sürüyor.  Kazakistan vatandaşlarının  Doğu Türkistan’a serbestçe seyahat ettiği  haberlerinin de  tamamen içi boş ve kandırma amaçlı dezenformasyon amaçlıdır. Bizler elbette ki Doğu Türkistan’daki aile ve  Akrabalarımızı da görmek istiyoruz. Gitmemize izin/Vize vermiyorlar Onları göremiyoruz. Kazakistan Cumhurbaşkanı Mayıs ayında Çin’e gittiğinde Kazakistan’da Çin aleyhinde konuşanların Çin’e  teslim edileceğini kabul ettiğini ve bu konuda  ortak karar aldıklarını duyduk.

25 Şubat 2022’de akşam 8-9 civarında işten ayrıldı ve Almuta Şehri’nin turistik caddesinde eve yürüyordu. Bishali, suikastta Çin’in parmağı olduğuna inanıyor.

Neden bu kadar şüphelendiğini sorduğumuzda, “Beni bayılttıklarında yanımda para ve telefonum vardı. Hırsız falan olsa eşyalarımı alırlardı. Ama benden hiçbir şey almadılar. Amaçları beni korkutmak ve bunda Çin’in parmağı olmalı.

Baishali, Eylül 2021’de Londra’daki Uygur Mahkemesi’nde ifade vermeye çağrılmasından kısa bir süre sonra, kimliği belirsiz kişilerin onu arayıp Londra’ya gitmemesi konusunda uyardığını ve “durmazsan seni Çin’e geri göndermekle” tehdit ettiğini söyledi. Çin’e karşı konuşuyor.”

Bishali bunu görmezden geldi ve Londra’daki testi geçti. Ancak Londra’ya vardığında Kazak polisi evine baskın düzenleyerek eşini ve çocuklarını tehdit etti. Eşi Gülnar Hanım, Bishali gelene kadar çocuklarını da alıp çöldeki akrabasının evinde bir süre saklanmak zorunda kaldı.

Gülnar Hanım o gün yaşanan olayı anlatarak, “9 Eylül 2021 sabahı saat 10’du ve iki kızım okula gitti. Evde küçük oğlumla birlikte mutfakta yemek yapıyorduk. Aniden, kapı zili bile çalmadan biri eve girdi. Almuta Polis Departmanı şeflerinden biri, “Şanslı kan mı?” dedi. diye sordu. “Bilmiyorum” dedim. “Nereden olursan ol beni ara” dediler. Böyle bir emir, Kazakistan’ın üst düzey dışişleri başkanlarımızdan geldi. Çin, Bishali’ye dava açmalı ve ondan iki ülke arasında çatışmaya neden olan eylemlerini durdurmasını istemelidir. Hemen geri gelin ve bir gün içinde rapor verin. Aksi takdirde sonuçları iyi olmayacaktır” dedi.

Ben de Bishali ve eşine yönelik bu tehdidi 30 Aralık 2021’de Kurtuluş Camii’nde duydum.

Aralık 2019’da Baisheli Noor, radyomuzda ilk kez ifade verdi. Memleketi Chapchal’dan Kazakistan’a göç ettikten sonra 2015 yılından beri sınır ötesi tüccar olarak ailesinin geçimini sağlıyor ancak 29 Ekim 2017’de Kazakistan’dan memleketine sınırdan döndüğünde sebepsiz yere kaçırıldı. Khurgas ve nihayet 11 Ekim 2018’de. 16’sında hastalık nedeniyle gönülsüzce serbest bırakıldığı belirtildi.

Ağustos 2019’da Çin, Kazakistan’daki çocukları ve eşinin Kazakistan makamlarına sürekli şikayetleri sonucunda Kazakistan’dan ayrılmasına izin verdi. Blessed Noor, kampta kaldığı süre boyunca hepatit ve zatürreden muzdaripti ve böbrekler ve diğer iç organlarda toplam 9 farklı hastalık geliştirdi. Kazakistan’da ailesine kavuştuktan kısa bir süre sonra, Çin hükümetinin Uygur ve Kazak halkına karşı işlediği insanlık suçlarını radyomuza ve diğer uluslararası medyaya aktarmaya başladı.

Chapchal’da bir çiftçi ailesinde dünyaya gelen Kazak kamp tanığı Baishali, çocukluğundan beri Uygurlarla birlikte büyüdüğünü ve hatta kampta Uygurlarla birlikte hapsedildiğini söyledi. Ayrıca Chapchal County’de iki yılda toplam 5 kamp kurulduğuna ve bu kamplarda toplam 30.000 kişinin hapsedilmiş olabileceğine dair önemli bilgiler verdi.

Bailishi Noor, o zamandan beri Çin ve Kazak makamlarından çeşitli tehditlerle karşılaşmasına rağmen dünya basınına ifade vermeyi bırakmadı. Güvenliğine yönelik tehdide rağmen kendisini ifade vermeye devam etmeye neyin motive ettiğini sorduğumuzda, “Çünkü soykırım durmadı, başıma ne gelirse gelsin ifade vermekten vazgeçmeyeceğim çünkü söylediklerim doğru. Bedelden korkmuyorum ama bedelini ailem ve çocuklarım ödüyor. İşin kötüsü yeni doğan torunum da yaşayan bir yetim. Bunu torunum için duymadan edemiyorum. “Ailece tehdit altındayız”

Bishali, Çinli ve Kazak yetkililerin sürekli tacizleri nedeniyle sadece ailesinin huzurunun bozulmadığını, eşi ve Kudi’nin de tehditlerle karşı karşıya kaldığını söyledi. Bu nedenle en büyük kızı boşanmak zorunda kaldı. 9 aylık torununa şu anda Bishali ve eşi bakıyor. Bu hastalıkta torunum için bir tehlike var mı? O endişeliydi.

“Uygur Mahkemesi Heyeti”nin ikinci duruşmasında (soldan sağa) ifade vermek üzere Kazakistan’dan Londra’ya giden Kazak tanıklar Bakhtali Noor, Orinbek Bosibek ve Erbakit Otarbay. 12 Eylül 2021, Londra.

https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/bizni-kim-qutquzidu-08142023162451.html