05 NİSAN 1990. İŞGALCİ ÇİN’İN DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ ACIMASIZ VAHŞETİ;BARIN KATLİAMI

İşgalci Çin yönetimi 5 Nisan 1990 tarihinde Doğu Türkistan’ın  Kaşgar vilayetine bağlı  Aktuğ İlçesinin Barın kasabasında   bu bölgede yaşayan Uygur Türklerinin yaptıkları bir Camiin inşaatının engellenmesi ve vahşet derecesindeki  zorunlu Kurtaji uygulamasına son verilmesi talebi ile başlattığı  gösteriler   Çin  İşgal güçlerince   ağır silahlar da kullanarak  büyük bir katliam gerçekleştirmiştir. Bugün  Çin işgal yönetiminin Barın’da yaptıkları  etnik katliamın 32.yıl dönümüdür. Bu vesile Barın Şehitlerimiz başta tüm şehitlerimizi rahmet ve minnetle bir kez anıyoruz. Ruhları şad olsun. 

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

5 Nisan 1990 tarihinde Doğu Türkistan’ın Barın kasabasında Çin güçleri Müslüman Uygur Türklerine yönelik bir katliam gerçekleştirdi.

1990 yılının Ramazan ayında, Doğu Türkistan’ın Kaşgar şehri yakınarındaki Aktu nahiyesinin Barın kasabasında yaşanan katliam, bölgenin yakın tarihinin en kanlı olaylarından biri olarak kayda geçti.

Bölge halkına Çin yönetiminin uyguladığı baskılar neticesinde artan tepki, kasaba ve çevresinde yaşanan olayların da tesiriyle gösterilere yol açmıştı.

Barın’da Çin yönetimiyle Uygur halkı arasında yükselen tansiyonun son aşamasının, bir caminin onarımı sırasında çıkan tartışmaların fiili gerilime dönmesi olduğu da belirtilmektedir.

Yaşanan protestolar ve Çin güçlerinin bölge halkına müdahalesi, taraflar arasında çatışmalara sebebiyet verdi. Barın kasabasındaki işgalciların baskı ve zulmüne karşı protestolar ile başlayan ve daha sonra  Çin işgal Ordusunun müdahalesi ile  kanlı bir soykırıma dönüşen  bu eylemlerin  Ziyneddin  Yusuf Liderliğindeki  Doğu Türkistan  İslahatçı İslam Partisi’nin öncülük ettiği belirtilmektedir.

Kaşgar İli, Aktu(Aktağ) İlçesi, Barın Kasabası’nin Haritası

Çin İşgal Ordusu Barın’da Sivillere yönelik katliam Yaparak İnsanlık Suçu İşlemiştir

Çatışmaların öncesinde ve sonrasında, Çin ordu güçleri sivil halkı doğrudan katliamlarla hedef almış  bebek,çocuk,yaşlılar başta silahsız sivil halkı katliamla öldürerek bir insanlık suçu işlemiştir.

Çatışmalarda yüzlerce sivil halk katledilmiş binlerce kişi tutuklanıp  çeşitli hapis cezalarına çarptırılmışlardır. Barın Katliamı’nda katledilen sivillerin sayısı net olarak bilinmemekle beraber, Çin’in bu dönemde katlettiği sivillerin sayısına dair raporlar yüzler ile binler arasında değişiklik göstermektedir.

Doğu Türkistan’ın Çin tarafından dış dünyadan tamamen izole edilmiş olması ve Barın Katliamı’nın oldukça erken bir dönemde yaşanması, sağlıklı  bilgilere  ulaşmasını  sağlayamamıştır.

Çin yönetimi, Barın ayaklanmasını “karşı devrimci bir hamle” olarak nitelerken, ilerleyen yıllarda ise bölgedeki olayları bundan ziyade “terörizm” parantezine alarak suçlayacaktı.

Baskın sonrasında Çin, bölgeye 20 bini aşkın askerden oluşan bir askeri birlik gönderdi. Ziyauddin bin Yusuf’a bağlı birlikler Çin yönetimince kuşatmaya alındı. Çin’in 20 bin askerine karşı Ziyauddin’in takriben 500 gönüllüsü mevcuttu ve gönüllüler oldukça zayıf bir şekilde silahlanmıştı.

Çatışmalarda  Doğu Türkistanlı direnişçiler, sayı ve silah bakımından  çok dezavantajlı durumdaydı. Türkistanlı direnişçilerin bir kısmı çatışmada yaşamını yitirirken, bir kısmı da Çin güçleri tarafından yakalandı. Yakalananların işkenceye maruz bırakıldığı ve sonunda idam edildiği değerlendirilmektedir. Haziran 1990 tarihinde Çin bölgede yaklaşık 8 bin kişiyi olaylarla bağlantılı olduğu iddiasıyla tutuklayacaktı.

 Barın Ayaklanmasına Katılan Kahraman Mücahitler  Operasyon  sırasında  Nisan 1990

Barın Milli Ayaklanması Lideri Ziyneddin Yusuf ve Onun Yaşadığı Devir ve Şartlar  

Ziyauddin bin Yusuf, Doğu Türkistan İslahatçı   İslam Partisi olarak bilinen oluşumun kurucusu  ve İlk Başkanı  ve aynı zamanda bölgede yaşayan Müslüman  Türklerinin bir Lideridir.  Kendisi Doğu Türkistan’da  Zeydin Kari, Zeydin Yusup, Zeydin Yusuf ve Ziyaeddin Yusuf isimleriyle de  anılmaktadır. Kendisi Kur’ani Kerimi  ezberleyen bir Hafızdır.(Kur’anı kerimi hıfzeden mürettip bir Kari’dır. )

Ziyauddin bin Yusuf, 1963 (bir diğer  bilgiye  göre 1964) yılında, Çin’in İşgalı altındaki tarihi Kaşgar şehrinin Pamir eteklerindeki  Aktag (Kırgiz Türklerinin adlandırması ile Aktu İlçesinin  pazar kurulan merkezi Köy konumundaki  Barın köyünde dünyaya gelmiştir. Ailesi  bir çiftçiydi.

Ziyauddin’in dünyaya gelip büyüdüğü yıllarda Doğu Türkistan’da, Çin’in baskı ve asimilasyon politikaları günden güne artıyordu.

Özellikle 1965 yılında Çin diktatörü Mao Zedong tarafından ilan edilen Kültür Devrimi süreci, Doğu Türkistan’ı ve bölgedeki Müslümanları olumsuz etkileyecekti. “Eski kültürleri, gelenekleri, alışkanlıkları ve fikirleri yok etmek” sloganıyla başlatılan bu politika, Mao’nun öldüğü 1976 yılına kadar sürecekti.

1950 yılında Doğu Türkistan’da 29 bin cami bulunurken, Kültür Devrimi sonrası bu sayı 1400’e kadar düştü. Mao’nun ölümü sonrası ortaya çıkan kısıtlı özgürlük ortamında camiler tekrar  Türkler tarafından yeniden inşa edildi.

Aynı zamanda Çin, nükleer denemeler için kullandığı Doğu Türkistan’da ilk nükleer denemeyi de Ağustos/ 1964  tarihinde  Teklemakan çölündeki Lop Nor bölgesinde gerçekleştirdi.

Ziyauddin bin Yusuf,  05 Nisan 1990’te başlayan ve üstün Çin işgal güçlerinin acımasız saldırılarına rağmen  mücahit arkadaşları ile kahramanca karşı koydu ve direnişe devam etti. Milli ayaklanmanın başlamasından  bir gün sonra  6 Nisan 1990 tarihinde 26 yaşındayken   Çin işgal güçleri ile giriştiği çatışmada vurularak şehit edildi.

Kaynak: https://www.mepanews.com/5-nisan-1990-cinin-dogu-turkistandaki-barin-katliami-51729h.htm