UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

 Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’da yaşayan  Türklerin de bu ülkeye demografil asimilasyon amacı ile getirilip yerleştirilen etnik Han Çinlileri gibi Çin anayasası ve sözde özerk Bölge yasaları gereği  temel insan haklarının uygulamada da verilmesini barışçıl ve yasal yollarla talep ettiği için 214’te ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Uygurların vicdanı  Doç.Dr.İlham Tohti’nin 2022 yılı için verilecek Nobel Barış Ödülü  aday Listesinde yer verildiği açıklandı. 

Özgür Asya Radyosunun Almanya merkezli İlham Tohti İnsiyatifi Başkanı Enver Can’in açıklamalarına  dayanarak verdiği habere göre   ABD’li Senatör Marco Rubio başkanlığındaki bir kısım ABD. Parlamentosu üyeleri toplu olarak Nobel  Barış Komitesine yazdığı ortak imzalı mektup  ile Dr.İlham Tohti’nin 2022 yılı Nobel Barış Ödülüne aday gösterdiklerini açıkladı. 

Dr.Tohti,  ABD’lı Parlamenterlerce 2019 yılında da Aday Gösterilmişti

İlham Tohti İnsiyatifi Başkanı Enven Can’in aktardığına göre ;  Dr.İlham Tohti 2019 yılında da  ABD’li Parlamenterler Marco Rubio, Christopher Smith ve Corey Gardner dahil olduğu ABD Kongresi’nin toplam 13 üyesi, İlham  Tohti’ye Nobel Barış Ödülü verilmesini teklif ve talep eden bir ortak mektup de yollamışlardı. Ortak mektupta : ”  Uygur entelektüeli İlham Tohti’nin Çin hükümetine barışçıy yol ve yöntemlerini kullanarak  Uygurlara da bölgede yaşayan etnik Çinliler gibi  yasalardan doğan temel insani haklarının  uygulamada da verilmesini  Çin  yasalarının tüm Çin vatandaşlarına adil ve eşit olarak uygulanmasını talep etmiştir. Ayrıca,Dr.Tohti  bölgede yaşayan Türk Halkları ile etnik Çinliler arasında   toplumlar  arasında bir birlerine karşı  anlayışı geliştirmek için barışçıl bir şekilde çalışmış ,buna rağmen Çin yönetimini kendisini haksız ve hukuksuz olarak müebbet hapis cezasına çarptırmıştır.” ifadeleri yer alıyor.

Asiye  Uygur : Dr.Tohti’nin Nobel Ödülü Adaylığı İşgalci Çin’e Karşı  Ağır Bir Darbedir

Hollanda’da  yaşayan Uygur aktivist ve Araştırmacı-Yazar  Dr.Tohti’nin 2022 yılında Nobel Barış Ödülüne aday gösterilmesini şu sözlerle değerlendirdi : ” Uygurların Vicdanı ve Özgürlük  Savaşçısı İlham Tohti’nin 2022 Nobel Barış Ödülüne tekrar  aday gösterilmesinin önemli bir olaydır.  Bir çok parlamentolarının İşgalci Çin hükümetinin  Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar ve diğer Türk halklarına  yönelik  ağır insan hakları ihlallerinin “soykırım” ve “insanlığa karşı suç” olarak  kabul ettiği  ve Çin’in  bu soykırım suçlarının  bir çok ülke tarafından ve uluslararası düzeyde  kınandığı bir süreçte Dr.İlham Tohti’nin  Nobel Barış ödülüne aday gösterilmesi Çin yönetimine karşı bir başka darbe  olmuştur.

Dr. İlham Tohti,  ana vatan toprakları Çin Komünist yönetimince işgal edilen  Uygurların  yasal ve temel insanı haklarının  etnik ayırımcılık uygulamaları ile  nasıl engellenerek gasbedildiği gerçeğini   yasal ve  barışçıl yollarla,  yani hem  kalemi hem de dili ile  ilk kez  dünyaya  duyurmuş ve teşhir etmiş  cesur bir Uygur aydınıdır. Dr.Tohti Uygurlar için   eşitlik ve yasal haklar talep ettiği için Çin hükümeti tarafından ömür boyu hapis cezasına çarptırılmıştır.

Bütün bu sebeplerle Dr.İlham Tohti’nin bir çok  prestijli uluslararası insan hakları ödülleri ile mükafatlandırılması,  onun bu mücadelesinde ne kadar doğru  yolda ve  haklı olduğu  göstermeketedir. Ayrıca,   O,bu değerli çalışmaları ile  Çin’in Uygurlara karşı sömürgecilik ve baskı politikası izlediği gerçeği uluslararası kamuoyuna daha etkin  ve daha açık ve net şekilde b aktarılmasını sağlamıştır.

Doç.Dr.İlham Tohti Kimdir ?

Pekin  Merkezi Milletler Üniversitesinde öğretim üyesi de olan  Doç.Dr.İlham Tohti  Doğu Türkistan’da yaşayan Türk Halklarının  temel ve yasal insanı haklarının de bölgeye zorla yerleştirilen etnik Han Çinlilere olduğu gibi uygulamada verilmesini ilk kez Çin yönetiminden açıkça talep eden bur Uygur Türkü aydındır.   15 Ocak 2014’te Pekin’deki evinde 70 yaşındaki Annesi ile birlikte tutuklandı.  23 Eylül 2014’de Doğu Türkistan’in başkenti Urumçi’deki ÇKP güdümlü Mahkemece  “Etnik Unsurları  kışkırtmak – ülkeyi bölmeye çalışmak” suçlaması ile ömür boyu  hapis cezasına çarptırdı. İlham  Tohti’nin mahkumiyetinden sonra   batılı demokratik ülkelerde kendisine özgürlük  çağrıları   ile  bu yoldaki girişimler ısrarla sürdürülmektedir.

Ayrıca, Dr.  İlham Tohti  Doğu Türkistan Türkleri ve uluslararası toplum tarafından  “Uygurlar ve diğer Türk Halkının  özgürlüğü için savaşan ulusal kahraman” olarak  tanımlandı ve  bunun için kendisi birçok prestijli  Kurum ve Kuruluşlarca bir çok  uluslararası  insan hakları ve özgürlük ödülleriyle onurlandırılan . Bunlardan en önemlileri  Uluslararası Gazeteciler Derneği(PEN)’in verdiği Özgür Gazetecilik,  Martin Annalis İnsan hakları Ödülü,Saharov Özgürlük Ödülü ile Türkiye’den Türk  Dünyası Araştırmaları Vakfı(TDAV) tarafından 2018 yılında verilen Turan Yazgan Büyük ödülüdür. Geçtiğimiz yıllarda da Nobel Barış Ödülüne aday gösterilmiş ancak  Ödül Komitesince elenmişti.