BÜYÜK TÜRK DÜŞÜNÜRÜ YUSUF HAS HACİP YILI KUTLAMALARI AÇILIŞ TÖRENİ İLE BAŞLADI

Uygur Haber ve Araştırma Merkezi(UYHAM)
Büyük Türk düşünürü, Devlet adamı ve Müslüman Türklerin ilk islami felsefevi eseri ve Siyasetenamesi KUTADGUBİLİK ” şaheserinin yazarı Yusuf Has Hacip’ın doğumunun 1000,yılı kutlama etkinleri 19 Şubat 2019’da İstanbul’da yapılan açılış törenleri ile başladı.

Kültür bakanlığı başta olmak üzere,YDT.Başkanlığı ve bir çok kurum ve kuruluş bu etkinliklere destek verdiği bildirildi.

Türk Dünyası Kültür Teşkilatı(TÜRKSOY) ve Türk Kengeşi tarafından ilan edilen ünlü düşünür’ün doğumunun 1000.yılı olan 2016 yılı Yusuf Has Hacip yılı olarak bütün Türk Dünyasında kutlanması kararlaştırılmıştı.

Zeytinburnu Belediyesi ile Türk Dünyası Belediyeler Birliği’nin ev sahipliğinde İstanbul Zeytinburnu Kazlıçeşme Kültür Merkezi’nde yapılan açılış törenine Kırgizistan Kütltür Bilim ve Turizm bakanı,TT.C.Kültür Bakan Yardımcısı Kırgizistan’ın Ankara Büyükelçesi ile bir çok il’in Vali ve Belediye Başkanları ile STK.kuruluşları temsilcileri ile İstanbul’da yaşayan Uygur ve Kırgiz Türklerinden kalabalık bir izleyici topluluğu katıldı.Açılış ve protokol konuşmalarından sonra Kırgizistan’dan gelen Kırgiz Devlet Sanatçıları Kutadgubilik’ten parçalar seslendirler ve Kırgiz sanatından örnekler sundular. Kültür Bakanlığınca bastırılan Kutadgubilik’in orjinal tıpkıbasımları ve ile Yusuf Has Hacip’ı anlatan bazı kitaplar katılımcılara hediye olarak dağıtıldı.

Kırgizistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı de geçen Kasım ayında yayınladığı bir kararname ile 2016 yılının Kırgizistan’da Yusuf Has Hacip yılı olarak kutlanmasını kararalaştırmıştı.

2016 yılında Türk dünyası ve Akraba topluluklarında çeşitli etkinlikler ile kutlanması bekleniyor.

Büyük Düşünür Yusuf Has Hacıp ve Eseri Hakkında Bilgi Yusuf Has Hacıp, 11.yüzyılda Karahanlı Türk İmparatorluğuna bağlı ve bugünkü Kırgizistan sınırları içinde bulunan Balasagun(bugün bu şehir Tokmak olarak anılmaktadır) şehrinde 1017-1019 yılları arasında doğduğu tahmin edilimektedir. Kendisi yaşadığı Balasagun’da ilk öğrenimi aldıktan sonra başkent Kaşgar’daki Saciye (Işık Saçan) Medreselerine devam eder ve zamanın ilim dili Arapça ile edebiyat dili olan Farsçayı en mükemmel şekilde öğrenir. daha sonra Bu medreselerin birine Müderris olur. İlmi ve yaptığı bilimsel çalışmaları ile kısa zamanda ünlenir. Ancak,Türk dili onun ana dilidir ve bu dili çok sevmekte ve çok de önemsemektedir. Ünlü eserini Türkçe olarak yazması bunun en büyük kanıtıdır. Çünkü, o devirde yazılan benzer eserlere Arapça isimler verilmeketedir. O,bunun aksine,Türkçe olarak yazdığı esere yine Türkçe olarak Kutadgubilik= Mutluluk Veren Bilgiler Toplamı adını vemişir. Bu eser şiir,edebiyat, felsefi düşünce ,yönetim, hukuk başta olmak üzere çeşitli konuları içermektedir. 1075 yıllarıında yazdığı eseri Karahanlı Hakanı Tabgaç Buğra Han’a bizzat takdim eder.Hakan bu eseri çok takdir eder ve kenedisini Başdanışman yanı HAS HACİP olarak tayin eder.

Yusuf Has Hacip, 1077 yılında Kaşgar’da vefat etmiştir. Türbesi de bu şehirde bulunmakatadır. Uygur Türkleri ve bütün Türkler bu büyük alimin türbesini saygı ve sevgilerini ifade için ziyaret etmektedirler.
Yusuf Has Hacip’ın Türk dili ve edebiyatı ve Türk düşünce sistemi için temel bir eser olan Kutadgu Bilig (Kutlu kılan bilgi) kitabının 6645 beyitten oluşmaktadır. Eser, Allah’a hamd, Peygamber’e ve Dört Halifeye bağlılık ve teşekkürle başlar. Daha sonra eser diğer konularla devam eder.
Yusuf Has Hacib, astronomi bilimini öğrenmek isteyenlerin, önce geometri ve hesap kapısından geçmesi gerektiğini söylemiştir: “Aritmetik ve cebir, insanı kemâle ulaştırır; toplama, çıkarma, çarpma, bölme, bir sayının iki katını, yarısını ve kare kökünü alma işlemlerini bilen, yedi kat göğü avucunun içinde tutar. Her şey hesaba dayanır.”sözleri ile müsbet bilimlerin önemi ve gerekliliğine dikkat cekmiştir.

Yusuf Has Hacib, Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini de o kullanmıştır. Bu nazım şekli de mesnevi tarzında aruz veznindedir.