Son Dakika
NEW YORK (ANKA) – Çin Halk Cumhuriyeti’nin Uygur Türklerinin Suriye ve Irak’ta IŞİD’e katılmalarını engellemek istediği belirtilirken Türkiye’nin de Çin’in terör karşıtı çabalarına yardımcı olmaya hazır olduğunu ancak Uygur Türklerine insani gerekçelerle yardım etmeye devam edeceğini söylediğine dikkat çekiliyor. Wall Street Journal Gazetesine konuşan bir Türk yetkilisi de, Çin’in şimdiye kadar herhangi bir isim vermediğini bildirdi. Gazete, “Çin ve Türk yetkilileri, Mart’tan bu yana Tayland’da gözaltında bulunan 300 kadar Uygur Türkü konusunda anlaşmazlığa düştü” diyor.
Wall Street Journal, “Müslüman Uygurlar Kaçıyor, Çin de Cihat Riskini Görüyor” başlığı ile verdiği geniş haberinde son aylarda yüzlerce belki binlerce Uygur Türkü’nün Çin’den kaçtığını, kaçanların sık sık Tayland ve Malezya üzerinden Türkiye’ye yöneldiğini anlatıyor. Gazete şunları yazıyor:
“Uygur ayrılıkçıların, cihatçıların ideolojisi ve taktiklerini benimsemelerinden korkan Çin, devlet medyasının ‘yer altı demiryolu’ olarak adlandırdığı ve Beijin’in Uygurların Suriye ve Irak’taki İslam Devletine katılmak veya suç işledikten sonra kaçmak için kullandıklarını söylediği rotayı kapatmak istiyor.”
Gazete, Çin’in sık sık Uygur militanlarını Pakistan ve Afganistan’da eğitim görmekle suçladığını ve yurt dışında eğitim görenlerin yurda dönerek saldırıları düzenlemelerinden korktuğunu da anlatıyor ve Çin’in son dönemde Suriye ve Irak’taki savaştıklarını söylediği 300 kadar militanı bulmaya yardımcı olmaları için yabancı hükümetlere baskı yaptığını yazıyor.
-“TÜRKİYE İÇİN ÖZELLİKLE HASSAS”-
“Konu, 1950 yıllarından bu yana Avrasya’daki etnik Türklere kucak açma politikası çerçevesinde Çinli Uygunlara sığınak sağlayan Türkiye için özellikle hassas” sözleriyle devam eden gazete, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2009 yılında Uygurların yaşadığı drama “soykırım” olarak nitelediğini anımsatıyor.
Haberde Türkiye’nin o zamandan beri Türkiye ile daha yakın “ticari ve askeri bağları” tesis ettiğine dikkat çektikten sonra şöyle devam ediliyor:
“Türk yetkililer, Çin’in etkisinin Uygur Türkleriine insani gerekçelerle yardım etme taahhütlerini azaltmadığını söylüyor. Türkiye’nin, nasıl Türkiye üzerinden Suriye ve Irak’a yönelik Batılı cihatçılar akınını durdurmak için Batılı hükümetlerle işbirliğini yapıyorsa Çin’e terör karşıtı çabalarına yardım etmeye de hazır olduğunu da söylüyorlar.”
Bunun ardından WSJ, konuya ilişkin sürdürülen müzakerelere yakın bir Türk yetkilisinin “Bu çok hassas bir konu ve kamuoyu kritik rol oynuyor. Uygurları buraya gelmelerini cesaretlendiren özel bir politikamız yok. Elbette ki biri kapımıza gelirse eğer geriye göndermeyiz” sözlerini de yansıtıyor.
Aynı yetkilinin Uygurların Türkiye üzerinden İSİD’e katıldıklarına dair kanıt olup olmadığının sorulması üzerine de başka ülkelerin aksine Çin’in şimdiye kadar herhangi bir isim vermediğini söylediğini de anlatan WSJ, şunları da yazıyor:
“Ancak son haftalarda Türkiye ile Çin arasındaki gerilimler ortaya çıktı. Ocak ortasında Türkiye’nin Dışişleri Bakanlığı 10 Türk vatandaşının insanlara yasa dışı biçimde sınırdan geçmeye yardımcı oldukları veya seyahat belgelerini sattıkları iddiası ile Cin’de yargı ile karşı karşıya bulunduklarını söyledi.”
-ÇİN VE TÜRK YETKİLİLERİ “ANLAŞMAZLIĞA DÜŞTÜ”-
Gazete bu açıklamanın ardından Türkiye’de protesto gösterilerin yapıldığını da anlattıktan sonra “Çin ve Türk yetkililerinin Mart’tan bu yana Tayland’da gözaltında olan ve Uygur olmalarından şüphelenen 300 kadar kişi konusunda anlaşmazlığa düştü”, Çin’in, kimlikleri olmayan ama Türkiye’ye gitmek istediklerini söyleyen bu kişilerin iadesini istediğini de kaydediyor.
Haberde Tayland Hükümet Sözcüsü Sek Wannamethee’nin ise hükümetinin Çin ve Türk pozisyonlarını bildiğini ancak gözaltına alınan insanların kimliklerini belirlemek için zamana ihtiyacının olduğunu söylediği de aktarılıyor.
Bu arada WSJ, Malezya üzerinden Türkiye’ye kaçan ve ismi “Mehmet” olarak verilen bir Uygur’un değerlendirmelerine yer verdiği haberinde Mehmet’in internette İslam Devleti’ne katılmak isteyen Türkiye’deki bazı Uygur Türkleriyle konuştuğunu ancak kendisinin hayatını Suriye ve Irak’ta riske atmak istemediğini söylerken sarffettiği “Savaşacaksam eğer Doğu Türkistan için savaşmak istiyorum” sözleriyle noktalıyor.
Kaynak : http://www.gercekgundem.com/dunya/101507/cin-turkiye-gerilimi-kapida
Etiketler: Çin » Görüş Yorum » Gündem » Haber » Makale Analiz » SiyasetBENZER HABERLER