logo

trugen jacn

DOĞU TÜRKİSTANLI ÜNLÜ UYGUR RESSAM PROF.DR.GAZİ AHMET’İN ARADINDAN

Yahya Aksoy

 

Yahya AKSOY

Dünyaca ünlü Uygur ressam, can dostum Prof. Gazi Ahmet aramızdan ayrıldı. Bu acı haber ta Urumçi’den Ankara’ya ve dünyanın her yanına ulaştı. Ailesi, Sevenleri, sanat dünyası yasta. İnsanlık bir büyük sanat ustasına veda etti. Unutulmaz eserleri, sakin, olgun ve üstün yetenekleri ile her zaman hatırlanacak, saygın, seçkin ,özgün ve özel bir insan olarak dünya resim sanatına imzasını atmış olan prof. Gazi Ahmed, tüm güçlükleri aşarak evrensel boyutlara ulaşmış ve sanat yeteneğini kanıtlayarak, dünya resim tarihinde unutulmaz yerini almıştır. Gönüllerde ve eserlerde hep yaşayacaktır. Ruhu şad olsun.

Fotoğraf açıklaması yok.

Ünlü Uygur ressam Prof.Gazi Ahmed,1935 yılında  Uygur Bölgesi’nin Kaşgar şehrinde doğdu. Urumçi  Enstitüsü’nün Sanat Bölümü’nü bitirdi. Daha sonra mezun olduğu okulda öğretmenlik, okutmanlık yaptı.1986 yılında ise Prof. oldu. Öğretmenliğinin yanısıra ,profesyonel resim çalışmaları ve çeşitli sanat etkinliklerine katıldı. Dünyanın dört yanında nadide eserlerini sergiledi. Yaptığı resim çalışmalarını 1992 yılından itibaren Paris’te sürdüren Gazi Ahmed, Paris dönüşünde,Uygur folklorunu resim sanatı ile ifade eden çok sayıda ünlü yağlı boya tablodan oluşan eserlerini Türkiye’de ilk kez 1994 yılı 15-21 Haziran tarihlerinde , o tarihlerde TC.Kültür Bakanlığı HAGEM Genel Müdürü Yahya Aksoy’un himayesinde, Ankara Kızılay Atatürk Bulvarı üzerinde bulunan SHÇEK Sanat Galerisi’nde sergiledi.

Çok sayıda ressamın ve izleyicinin büyük ilgi ve takdiri ile karşılanan ressam Gazi Ahmed resim sergisi,ÇHC Ankara Büyükelçisi’nin de hazır bulunduğu törende, dönemin Kültür Bakanlığı Müsteşarı sayın Prof.Dr. Emre Kongar tarafından anlamlı bir konuşma ile açıldı.Ressamın gururu ve mutluluğu göklere çıktı. Uygur kültürünü çok yönlü ifade eden folklorik değerde ünlü bir tablosu da Kültür Bakanlığı arşivi için satın alındı. Daha sonra eserleri İstanbul’da sergilenen ressam Gazi Ahmed, ülkemizden
unutulmaz anılarla Urumçi’ye uğurlandı. Hiçbir zaman unutmadı ve unutulmadı. Tarihi İpek yolu araştırmaları için 1992 yılında gittiğim Uygur Bölgesi’nde,Urumçi Devlet Üniversitesi ve Ressamlar Akademisi’nde görevli çok sayıda öğretim üyesi ve ressamla sohbetlerimiz oldu. Unutulmaz anılarım arasında özel ve seçkin bir yeri bulunan bu ziyarette, ressam Prof. Gazi Ahmed ile oğlu ressam Yarlkun Gazi ve diğer ressamlarla tanışarak, Uygurlarda “kök meşrebi”- nevrûz geleneğini ve Uygurların halk kültürünü ve diğer tarihi geleneklerini yansıtan yağlı boya tabloları hayranlıkla, sevgiyle ve takdirle inceleme olanağı bulmuştum. Resim sanatının ,yerel değerleri evrensel boyutlara açmasına tanık olmuştuk.

2.500 Yıllık Türk Mucizesi : Turfan Karizleri 

Eşsiz bir yeraltı su kanal sistemidir. 2500 Yıl önce Uygur Türkleri; yerçekiminden başka bir güç kullanmadan ve yerin altından suyu; Tanrı Dağlarının zirvelerinden başlayıp TURFAN HAVZASI’na kadar uzanan ve bu esnada Taklamakan; Çölü’nün 60 km. boyunca 110 m. altından geçiren ve toplamı 5.100 km. uzunluğundaki karızları inşa  etmişlerdir. Bu dev eser, bugün için bile bir mühendislik harikasıdır. (KAYNAK: Uygur Karızlarına Yolculuk/Dursun Özden ) 1993 yılından itibaren Türkiye’de Nevrûz kutlama afişlerinde ve broşürlerinde yaygın bir şekilde kullanılan “Çağdaş Uygur resminde nevrûz” tablosu,ünlü Uygur ressam Abdülkerim Nasreddin’e aittir. Tuvalde yemeni ve üzerinde dans eden Uygur erkek ve kadın yağlı boya tablosu ünlü Uygur ressam Yalkun Gazi’ye aittir. Üç yarışmacı ve bir hakemden oluşan Uygurların at üzerinde yarışlarını anlatan “Oğlak Kapma-Oğlak tartış(Farsça : buzkaşi) geleneğini anlatan yağlı boya tablo ünlü ressam Gazi Ahmed’e aittir. Bu ünlü ressamlara ve diğerlerine ait yüzlerce tablo, Uygurların kültür mirası olarak, tarihe, kültüre, sanata ışık tutmakta ve Urumçi Ressamlar Akademisi Başkanı olarak, ülkesinde ve dışında yıllardır üstün hizmetleri ile dünya resim tarihine damgasını vuran Prof.Gazi Ahmed’i sonsuzluğa uğurlarken, ağlayarak ama özlemle ve gururla selamlamaktalar. Urumçi’de sonsuzluğa uğurlanan ünlü Uygur ressam Prof.Gazi Ahmed’i ,şahsım ve tüm sanat severler adına, Türkiye’den gönül dolusu rahmet dileklerimiz, sevgiler ve selamlarımızla selamlayarak uğurluyoruz. Unutulmayacaktır. Ailesinin , sanat dünyasının ve tüm Uygur kardeşlerimizin acılarını paylaşıyoruz.

Uygur ressam Gazi Ahmed, Türkiye’de sergi açmak istediğini belirterek, “Davet edilirsem seve seve gelirim” dedi. Güzel Sanatlar Akademisinde resim öğretmenliği de yapan ünlü Uygur ressam, kendisini ziyaret eden basın heyetine evinin kapılarını açtı ve çalışmaları hakkında bilgi verdi. Ahmed, yaşının bir hayli ilerlediğini, daha önce Türkiye’de bir kez resim sergisi açtığını, ancak davet edilmesi halinde bir sergi daha açabileceğini belirtti. Kaşgarlı Mahmud ve Yusuf Has Hacip’in ilk resimlerini yapan kişi olan Gazi Ahmed, resim yapma tutkusunun Allah vergisi olduğunu belirterek, çocukluğundan beri bu sanata duyduğu ilginin kendisini bugünlere getirdiğini söyledi. Evinin bir bölümünü resim çalışmaları için ayıran Uygur ressam Gazi Ahmed, günün büyük bir kısmını burada resim yaparak geçirdiğini söyledi.

Sanat aşığı Uygur ressam - Anayurt Gazetesi

Uygur Türkü Ünlü Ressam Prof.Dr.Gazi Ahmet Kimdir ?

Türklerin etnik Uygur  grubuna mensup olan Gazi Ahmed 1935 yılında Uygur Bölgesi’nin Kaşgar şehrinde doğdu. 1954 yılında Kaşgar Öğretmen Okulundan mezun olmasının ardından, 1957 yılında halen eğitim verdiği Sincan Güzel Sanatlar Akademisini bitirdi.

Uygur Bölgesel  Sanatçıları ve  Edebiyat Kuruluşunun başkanlığını yapan Ahmet,  Sözde Çin Halk Kurultayı(Sözde Parlameneto)’ne bağlı  Halk  İşleri Komitesi Siyasi
Danışmanlık Konseyinde dört dönem üyelik ve Ulusal Halk Kongresinde bir dönem Milletvekili  temsilcisi olarak görev aldı.
Urumçi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Urumçi  Üniversitesi ve Pedgoji( Eğitim) Üniversitelerinde dersler verdi. 1988 yılında, hükümet tarafından ” Ülke Genelinde Ulusa Katkı” ödülüne layık görüldü.
Prof. Dr. Gazi Ahmed resim çalışmalarının yanında bir ara  Nasreddin Hoca fıkralarını da resimlemişti. Çizdiği tabloların Uygur halkının ruhunu simgelediği düşünülen Ahmed’in resimleri, ulusal ve uluslararası birçok sergilerde yer almıştır.  İstanbul, Ankara, Paris ve Tahran’da da sergiler düzenleyen Ahmed’in tabloları gittiği ülkelerdeki sanatseverin büyük beğenisini topladı.(Kaynak: Uygur ressam Gazi Ahmed)

İstanbul Türk Ocağı 🇹🇷 على X: "UYGUR TÜRKLERİNİN GURURLU OĞLU RESSAM GAZİ  AHMED okumak için 👉🏻 https://t.co/zvSyJ4oAhr #gaziahmed #uygurtürkleri  https://t.co/yJAa18h67e" / X

Türkiye’de  Ünlü Uygur Türkü Ressam Gazi Ahmet’in  Adı Yaşatılmalıdır !

Türk kültürünün , sanat, Resim, Şiir,Edebiyatı,folklor ve tarihi ile ilgili çalışan ve bu konuda eserler veren  kişiler için büyük kentlerde açık yada  kapalı alanlar yaratılmalı ve onların eserlerine bu mekanlarda sürekli yer verilerek  hatırlanmaları sağlanmalıdır. Ayrıca, dünyaca ünlü değerli Uygur Türkü Ressam Prof.Dr.Gazi Ahmet’in   adı Türkiye’de  değişik kentlerde kültür ve sanat merkezlerine veya Ressamlar sokağı ve parklarına verilmelidir. Merkezi ve yerel yönetimlerin bu alanda duyarlılık göstermesi gerektiğinin önemli ve öncelikli olduğuna inanıyorum. Bu anlayış kentlerin değerine değer katar.  Tıpkı Eskişehir örneğinde olduğu gibi, Eskişehir örneği  hepimize ışık tutmaktadır.

Kaynak : https://www.yozgatcamlik.com/unlu-uygur-ressam-prof-gazi-ahmed-

 

Share
159 Kez Görüntülendi.