TÜRK DÜNYASI VE DEVLETLERİ BİLGİ ŞÖLENİNDE DOĞU TÜRKİSTAN DA GÜNDEME GETİRİLDİ

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de   08-10 Ekim 2021 tarihleri arasında düzenlenen  “Bağımsızlıklarının 30. Yılında Türk Devletleri ve Türk Dünyası Bilgi Şöleni” ‘nde Doğu Türkistan sorunu de gündeme getirildi. Azerbaycan Milli  Eğitim Yardımcısı Feridun Kurbanov  ile Türk Ocakları Genel Başkanı Prof. Dr. Mehmet Öz konuşmalarında  Doğu Türkistan Meselesini  gündeme taşıdılar. Azerbaycan Milli Eğitim Bakan Yard. Kurbanov ile Türk Ocakları Genel Başkanı Prof.Dr.Öz Doğu  konuşmalarında Doğu Türkistan meselesinin  Türk dünyasının  sorunu olduğunu Türk devletleri ile Türk Milletinin  Doğu Türkistan Türklerine yönelik Soykırım Uygulamalarına  kayıtsız  kalmamaları gerektiği bildirdiler.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de,  08- 10  Ekim 2021 tarihlerinde  “Bağımsızlıklarının 30. Yılında Türk Devletleri ve Türk Dünyası Bilgi Şöleni”‘ düzenlendi. Türk Ocakları Genel Merkezi  ile  Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansının (TİKA) desteğiyle  Azerbaycan Teknik Üniversitesinde (ATÜ)  tarafından düzenlenen bu sempozyumun  açılış toplantısına Azerbaycan Eğitim Bakan Yardımcısı  Feridun Kurbanov  Azerbaycan Milli Meclisi Başkan Yard.cısı Fezail İbrahimli Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Cahit Bağcı ve Türk Ocakları Genel Başkanı Prof. Dr. Mehmet Öz  ile Azerbaycan Parlamento üyesi Ganire Paşayev ile  Azerbaycan, Türkistan Cumhuriyetleri ve Türkiye’den 18  bilim insanı ve uzman katıldı ve  hazırladıkları bildirilerini paylaştılar.

Etkinlikte ATÜ Rektörü Prof. Dr. Vilayet Veliyev, Gazi Üniversitesi  Rektör Vekili Prof. Dr. Bekir Buluç, Boğaziçi Üniversitesi Rektör Yardımcısı Gürkan Kumbaroğlu, TİKA Bakü Koordinatörü Fatih Yılmaz , Azerbaycan Türk Ocağı Başkanı Akif Aşırlı ile Azerbaycan Türkiye İşadamları Birliği (ATİB) Başkanı Cemal Yangın da yer aldı. UNESCO Türkiye Milli Komitesi Başkanı Prof. Dr.  Öcal Oğuz ile Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan ise etkinliğe video konferans yöntemiyle katıldı.

Bilgi şöleninde konuşan Azerbaycan Milli  Eğitim Bakan Yrd.cısı Feridun Kurbanov  ile Türk Ocakları Genel Başkanı Prof.Dr.Mehmet Öz konuşmalarında  Doğu Türkistan Meselesinin Türk dünyasının bir sorunu olduğunu Türk devletleri ile Türk dünyasında yaşayan  bütün Türklerin   Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan Türklerine yönelik  baskı, zulüm ve etnik Soykırım Uygulamalarına  kayıtsız ve seyirci kalmamaları gerektiği   bildirdiler.

Özgür Asya Radyosunun bu  Bilgi Şöleni ile ilgili  sorularını cevaplayan ve bilgi veren   Azerbaycan İlimler Akademisi uzmanı Sayın Faik Ali Ekberli ve toplantıyı düzenleyen Türk Ocakları Genel  Başkanı Sayın Mehmet Öz ile konferans hakkında detaylı bilgi  bilgiler verdiler ve önemli açıklamalarda bulundular.

Bakü’deki bu Bilgi Şölenini düzenleyen Türk Ocakları Genel Başkanı Prof.Dr.Mehmet Öz şunları söyledi: ” Bağımsızlıklarının 30.yılında Türkistan Devletleri ve Türk Dünyası” Bilgi Şölenimizi  Azerbaycan hükümeti ile işbirliği  ile düzenledik.  Ben konuşmamda özellikle Doğu Türkistan  meselesini gündeme getirdim. Hepimizin bildiği gibi Çin’in  ortaya atarak gerçekleştirmeye çalıştığı “Bir Kuşak – Bir Yol” projesi tüm Türk Cumhuriyetlerini kapsamakta ve bu devletlerin topraklarından geçmektedir.  Ben konuşmamda Çin yönetimi  gerçekten  Türk Cumhuriyetleri ile ilişkilerini geliştirmek istiyorsa Doğu Türkistan’daki baskıcı politikalarına son vermesi gerektiğini vurguladım. Kısacası  bu toplantıda Doğu Türkistan  Sorunu başka konuşmacılarca da gündeme getirilmiştir.” şeklinde konuştu.

Azerbaycan Milli Eğitim Bakan Yard. Ekberli : Doğu Türkistan ve Türk Dünyası Gündeme Getirildi

Azerbaycan Milli Eğitim Bakan Yrd.cısı Fayek Ali Ekberli  Türk Cumhuriyetlerinin bağımsızlığının 30. yıl dönümü münasebetiyle yapılan toplantı ile ilgili olarak Özgün Asya radyosuna şunları açıkladı :  ” Sempozyumda Doğu Türkistan’in yer aldığı Türk dünyasının meseleleri gündeme getirilmiştir.  Uygur Türkleri meselesi, bu  sempozyumda çok sayıda uzman tarafından  dile getirildi.  Ben de konuşmamda özellikle Doğu Türkistan meselesini  gündeme getirdim. Raporumda Azerbaycan’ın en önemli sorunlarından biri olan Karabağ sorununun çözüldüğünü, ancak Türk dünyasının en önemli  meselesi  olan Doğu Türkistan sorununun çözülmediğini belirttim. Ancak,Doğu Türkistan’da durumun günden güne kötüye gittiğini üzülerek takip ediyoruz.  Benim dışımda  bir kaç uzman ve bilim adamı   de Doğu Türkistan’daki mevcut vahim durumu anlattılar  ve çözüm noktasında teklifler ortaya  koydular.”dedi.

Bakan Yrd.cısı Ekberli : Türk Cumhuriyetlerinin Sessizliği  kaygı ve  Üzüntü Verici

Azerbaycan Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Ekberli Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurların mevcut durumu çok ciddi ve kaygı verici olduğunu belirterek sözlerini şöyle sürdürdü : ”  Hepimiz Türk Dünyası olarak biliyoruz ki  Doğu Türkistan’daki mevcut ağır insan hakları ihlallerine Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan dahil bağımsız Türk devletlerinin neredeyse tamamı sessiz kalmaktadır.Türk hükümeti Doğu Türkistan hakkında zaman zaman  açıklamalar yapıyor olsa  da, Türk devletlerinin bir birliği olan “Türk Konseyi”  şimdiye kadar henüz hiç bir açıklama  veya yorum yapmadı. Birleşmiş Milletler, Avrupa Parlamentosu, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada gibi ülkeler Doğu Türkistan’daki soykırım konusunda önemli kararlar aldılar. Türk Cumhuriyetlerinin bugüne kadar sessiz kalmasını insani açıdan hiç  doğru  bulmuyorum.” dedi.

Uygur Türkleri için Elimizden Geleni Yapmalıyız

Azerbaycan Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Ekberli  Doğu Türkistan sorununun çözümü için  şu  önerilerde bulundu : “Doğu Türkistan konusunda  Türkiye ve Azerbaycan  konuyu  gündeme getirmeye ve ön plana çıkarmaya devam ediyor. Ama bunlar yeterli değil, Doğu Türkistan konusunda daha aktif olmamız gerekiyor. Türk dünyasında  günümüzde  Doğu Türkistan, Kırım Tatarları, Irak Türkmenleri, Suriye’de Bayır-Bucak Türkmenlerinin de sorunları var. Ama bunların en trajik olanı Doğu Türkistan  meselesidir. Dolayısıyla  Doğu Türkistan  konusunda acilen harekete geçmemiz gerekiyor. Azerbaycan Türk Ocakları Derneği Başkan Yardımcısı ve Azerbaycan Sosyal Bilimler Akademisi uzmanı olarak Azerbaycan’da  mazlum Uygur kardeşlerimizin sesi olmaya çalışıyorum. Uygurlar kan kardeşlerimiz olduğu için, onların acısı bizim acımızdır. 30 yıl önce eski Sovyetler Birliği’nin egemenliği altında yaşıyorduk, şimdi  çok şükür esaretten   kurtulduk  özgür ve bağımsız bağımsız bir ülkeyiz. Uygurları Çin baskısından kurtarmak için elimizden gelenin en iyisini yapmalıyız.”  şeklinde konuştu.

Kaynak :  “https://www.rfa.org/uyghur/xewerler/ezerbeyjanda-uyghur-mesilisi-10112021193501.html?fbclid