Dünyanın gözü önünde Doğu Türkistan’da soykırım yapan Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ilk kez Doğu Türkistan’ı ziyaret etti. Ziyaret “Katil olay yerinde” yorumlarına neden olurken Cinping’in zulüm için atılan adımları reform ve kalkınma diye tanımlaması da tepki çekti.
“ZULÜM İÇİN ATILAN ADIMLARI ÖVDÜ”
Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Uygur Türkleri ve diğer Türki toplumlara mensup kişilere yönelik baskıların ve toplama kampı sürecinin başlamasından bu yana ilk kez Doğu Türkistan’ı ziyaret etti. Çin resmi haber ajansı Xinhua, Devlet Başkaın Şi Cinping’in, 2014’ten bu yana ilk kez Sincan’a (Doğu Türkistan) inceleme gezisi gerçekleştirdiğini ve burada atılan adımlardan da övgüyle bahsettiğini aktardı. İlaveten Şi’nin, Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu (XPCC) isimli kuruluşa da övgüde bulunduğu belirtildi
Xinhua, Çin lideri Şi’nin çarşamba günü bölgenin kuzeyindeki Şihenze kentine yaptığı ziyaret sırasında grubun reform ve kalkınmada ‘büyük ilerleme’ kaydettiğini söylediğini bildirdi. Devlet medyasında yer alan görüntülerde, Şi’nin öğrenciler ve yerel yetkililerle sohbet ettiği, bir şarkı ve dans gösterisine katıldığı ve ‘geleneksel kıyafetler’ giyen kişilerden coşkulu alkış aldığı görülüyor.
Ziyaret aynı zamanda Şi Cinping’in onlarca yıllık Komünist Parti teamüllerini yıkarak üst üste üçüncü dönem göreve gelmesinin beklendiği yıl sonundaki kilit parti kongresinden önce gerçekleşiyor.
ÇİN’İN DOĞU TÜRKİSTAN’DAKİ UYGULAMALARI
Batılı çok sayıda ülkenin yanı sıra insan hakları savunucuları ve hak örgütleri, Çin’e, Doğu Türkistan’da toplama kampları, kitlesel hapsetmeler, zorla çalıştırma, zorunlu kısırlaştırma ve Uygur kültürel ve dini mekanlarının yıkılması ve tahrip edilmesi gibi suçlamalar yöneltiyor. Pekin iddiaları reddediyor ve toplama kamplarının mesleki ve gönüllü eğitim tesisleri olduğunu iddia ediyor. İlaveten iddiaların, ABD ve diğer Batılı ülkeler tarafından Çin’i karalamak ve yükselişini engellemek için hazırlanan komplonun parçası olduğunu öne sürüyor.
BATI ÇİN’İN TÜRKİSTAN’DAKİ EYLEMLERİNİ SOYKIRIM KABUL EDİYOR
ABD, Kanada ve Batılı bazı ülkeler, Çin’in Doğu Türkistan’daki eylemlerini ‘soykırım’ olarak nitelendiriyor. Yine ABD başta olmak üzere Batılı ülkeler, bölgedeki insan hakları ihlalleri nedeniyle Pekin’e yaptırım uyguluyor. Çin hükümetine bağlı paramiliter yapıdaki XPCC isimli kuruluş, Uygur Türklerinin (köle işçi olarak) zorla çalıştırılması dahil birçok hak ihlalinden sorumlu tutuluyor ve ABD tarafından yaptırım uygulanan kuruluşlar arasında yer alıyor.
