شىۋېتسىيەدىكى خىتاي ئەلچىخانىسىغا چېتىلغان زور جاسۇسلۇق دېلوسى ۋە ئۇنىڭ باش-ئاخىرى-7

قۇتلان

ئاڭلاش ياكى چۈشۈرۈش

قىسىم -7(ئا): جاسۇسنىڭ تۈگىمەس پۇلى

2009-يىلى 4-ئىيۇندا سىتوكھولمدا ياشىغۇچى 62 ياشلىق ئۇيغۇر جاسۇس گۇماندارى قولغا ئېلىنغاندا ئۇنىڭ كىيىم ئىشكاپىدىن چىققان 110 مىڭ شىۋېت كىرونى نەق پۇل نۇرغۇن كىشىلەرنى ھەيران قالدۇرغان ئىدى.

شىۋېتسىيەگە كەلگەندىن بۇيان ھېچقانچە ئىشلىمىگەن ۋە باج تاپشۇرمىغان، دۆلەتنىڭ ئىجتىمائىي پاراۋانلىق پۇلىغا تايىنىپ ياشىغان شۇنداقلا مۇددەتتىن بۇرۇن كېسەللىك پېنسىيەسى ئېلىۋاتقان بۇ يوچۇن ئادەمنىڭ يانچۇقىدىكى شۇنچە كۆپ نەق پۇل نەدىن كەلگەن؟

جاسۇس تۇتۇلۇپ بىر يىل بولمايلا سىتوكھولم شەھەرلىك سوت مەھكىمىسى تەييارلىغان «8976-09ب» نومۇرلۇق سوت خاتىرىسىدە مۇنداق بىر قورقۇنچلۇق سان كىشىلەرنى تېخىمۇ ھەيران قالدۇرىدۇ!

«ئۇيغۇر جاسۇسنىڭ ئەينى چاغدا خىتاي ھۆكۈمىتى تەرىپىدىن مۇسادىرە قىلىنغان مەنبەسى ئېنىق بولمىغان 7 مىليون يۈەن پۇلى بولغان. ئەگەردە ئۇ چەتئەللەردىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى ۋە ئۇلارنىڭ غوللۇق رەھبەرلىرىنىڭ ئۇچۇرلىرىنى خىتايغا تەمىنلەپ بېرەلىسە، خىتاي جاسۇسى لېي دا ئۇنىڭغا خىتايدىن بۇ پۇلنى ئېلىپ بېرىدىغانلىقى ھەققىدە ۋەدە بەرگەن.»

شىۋېتسىيە دۆلەت خەۋپسىزلىك خادىملىرى 62 ياشلىق ئۇيغۇر جاسۇس بىلەن لېي دا، يەنى «خەلق گېزىتى» نىڭ سكاندىناۋىيە ئەللىرىدە تۇرۇشلۇق ئالاھىدە مۇخبىرى دېگەن نام بىلەن شىۋېتسىيەدە ئاخبارات توپلاۋاتقان خىتاي ئوفىتسېرنىڭ سۆھبىتىنى مەخپىي ئاڭلاش جەريانىدا بۇ ئۇچۇرنى قولغا چۈشۈرىدۇ. بۇ ھەقتە شىۋېتسىيە دۆلەت خەۋپسىزلىك ئىدارىسىنىڭ جاسۇسلۇققا قارشى مۇتەسەسسىسى ۋىلھېلم ئۇنگې مۇنبۇلارنى بىلدۈرىدۇ:

«بىز ئۇلارنىڭ مەخپىي سۆھبىتىنى ئاڭلاش جەريانىدا ئۇلارنىڭ بىرقانچە قېتىم جۇڭگو پۇلى ھېسابىدا 7 مىليون يۋەننىڭ گېپىنى تالاش-تارتىش قىلىشقانلىقىنى ئاڭلىدۇق. بۇ زور سوممىلىق پۇل ھەققىدىكى دېتال بىزنىڭ دىققىتىمىزنى چەكتى.»

شىۋېتسىيە دۆلەت رادىئوسى بۇ يىل مارتتا تارقاتقان بۇ ھەقتىكى مەخسۇس رادىئو پروگراممىسىدىمۇ ئۇيغۇر جاسۇسنىڭ خىتاي ئالاھىدە خادىمى لېي داغا ئۆزىنىڭ خىتايدىكى 7 مىليون يۈەن پۇلىنى قايتۇرۇپ ئېلىش تەلىپىنى قويغانلىقىنى تىلغا ئالىدۇ:

«62 ياشلىق جاسۇس گۇماندارى مۇخبىر قىياپىتىگە كىرىۋالغان خىتاي ئىشپىيۇنى بىلەن بىرىنچى قېتىم كۆرۈشۈشتىلا ئۆزىنىڭ 7 مىليون يۈەن پۇلىنى خىتايدىن قايتۇرۇپ ئېلىش تەلىپىنى ئوتتۇرىغا قويغان. ئاتالمىش ‹مۇخبىر› ئۆزىنىڭ بېيجىڭدىكى ‹خەلق گېزىتى› دە ئىشلەيدىغان باشلىقى بىلەن بۇ ھەقتە سۆزلىشىدىغانلىقىنى، ئۇنىڭ بۇ ئىشنى ھەل قىلىشقا كۈچى يېتىدىغانلىقىنى ئېيتقان.»

سىتوكھولم شەھەرلىك سوت مەھكىمىسىنىڭ 62 ياشلىق ئۇيغۇرنىڭ جاسۇسلۇق دېلوسى ھەققىدە 2010-يىلى 8-مارتتا چىقارغان سوت خاتىرىسىدىكى مۇنداق بىر نۇقتا كىشىلەرنى تېخىمۇ چۆچۈتىدۇ:

«خىتاي دۆلەت خەۋپسىزلىك مىنىستىرلىقىنىڭ ‹مۇخبىر› قىياپىتىگە كىرىۋالغان ئالاھىدە خادىمى لېي دا 62 ياشلىق ئۇيغۇر جاسۇسقا خىتايدا قالغان 7 مىليون يۈەن پۇلىنى ئېلىپ بېرىشكە ۋەدە بەرگەن. ھالبۇكى، لېي دا خىتايدىن 7 مىليۇننى قايتۇرۇپ ئەكەلگەندە بۇ پۇلنىڭ تەخمىنەن 10-20% ئۆزى ئالىدىغانلىقى ھەققىدە ئۇيغۇر جاسۇس بىلەن كېلىشىم ھاسىل قىلغان.»

سوت خاتىرىسىدىكى بۇ بايانلار، خىتاي جاسۇسلىرىنىڭ ئىككى يۈزىنى، يەنى ئۇلارنىڭ سىياسىي جەھەتتىن خىتاينىڭ مەنپەئىتى ئۈچۈن ئىشلىسىمۇ، لېكىن ئىقتىسادىي جەھەتتىن ئۆز يانچۇقى ئۈچۈن ئىشلەيدىغانلىقىنى، چوڭ جاسۇسلارنىڭ يەمچۈك تاشلاپ كىچىك جاسۇسلارنى قاقتى-سوقتى قىلىدىغانلىقىنى ئاشكارا قىلغان.

62 ياشلىق ئۇيغۇر جاسۇسنىڭ يۇقىرىقى زور سوممىلىق تۈگىمەس پۇللىرىدىن باشقا، يەنە دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا 100 مىڭ ياۋرو پۇل ياردەم قىلماقچى بولغانلىقىدەك دېتاللارمۇ شىۋېتسىيە سوتىدا ئاشكارا بولىدۇ.

سەپو خادىملىرى جاسۇسنىڭ كەينىگە چۈشۈپ مەخپىي تەكشۈرۈش ۋە ئۇنىڭ تېلېفون ئالاقىسىنى ئاڭلاش جەريانىدا، ئۇنىڭ مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلارنىڭ ئەڭ چوڭ سىياسىي تەشكىلاتى بولغان دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا 100 ياۋرو پۇل بەرمەكچى بولغانلىقىدەك ئۇچۇرنى قولغا چۈشۈرىدۇ. سەپو خادىملىرى تەمىنلىگەن بۇ ئۇچۇرغا ئاساسەن شىۋېتسىيە سوتى ئۇيغۇر جاسۇسنىڭ دېلوسىدا بۇ نۇقتىنى ئايدىڭلاشتۇرۇشقا كۆپ كۈچەيدۇ.

شىۋېتسىيە ئۇيغۇر كومىتېتىنىڭ سابىق رەئىسى ئابدۇشۈكۈر مۇھەممەت ئەينى چاغدا ئۆزىنىڭ سىتوكھولم شەھەرلىك سوت مەھكىمىسىدە ئۆتكۈزۈلگەن مەزكۇر سوتنى ياندىن ئاڭلىغانلىقىنى، سوتتا دەل مۇشۇ مەسىلىنىڭ نۇقتىلىق سورالغانلىقى ھەققىدە ئۆز ئەسلىمىسى بىلەن گۇۋاھلىق بېرىدۇ.

نۆۋەتتە شىۋېتسىيە مائارىپ ئۇيۇشمىسىنىڭ رەئىسلىك ۋەزىپىسىنى ئۆتەۋاتقان ئەخمەت تۇرسۇن ئەپەندىمۇ، ئەينى چاغدا 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ مىڭلاپ ياۋرو ئىئانە قىلىپ، ھەم دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ ھەم شىۋېتسىيەدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرىنىڭ كۆزىنى غەلەت قىلغانلىقىنى ئەسلەيدۇ

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/qanun/shwetsiye-xitay-jasusluq-06032015162124.html

شىۋېتسىيەدىكى خىتاي ئەلچىخانىسىغا چېتىلغان زور جاسۇسلۇق دېلوسى ۋە ئۇنىڭ باش-ئاخىرى-7B

ئاڭلاش ياكى چۈشۈرۈش

7- قىسىم (B): جاسۇسنىڭ تۈگىمەس پۇلى

شىۋېتسىيە سوتى ئاشكارا قىلغان مەلۇماتلارغا قارىغاندا، 62 ياشلىق ئۇيغۇر جاسۇسنىڭ «تۈگىمەس پۇلى» ۋە ئۇنىڭ گۇمانلىق ئىقتىسادىي مەنبەسى مەزكۇر جاسۇسلۇق دېلوسىدىكى ئەڭ مۇھىم بۆسۈش ئېغىزىنىڭ بىرى بولۇپ قالىدۇ.

جاسۇس تۇتۇلۇپ بىرقانچە يىللار ئۆتكەن بۈگۈنكى كۈندە شىۋېتسىيەدىكى ئۇيغۇر جامائىتى، بولۇپمۇ سىياسىي پائالىيەتلەردە ئاكتىپ رول ئويناۋاتقان سەرخىللەر ئىنتايىن ئەپسۇسلۇق ئىچىدە ئەينى ۋاقىتتىكى ئەھۋاللارنى ئەسلىمە قىلىشىدۇ.

شىۋېتسىيە ئۇيغۇر كومىتېتىدا ئاكتىپ خىزمەت قىلغان قۇربانجان مۇداش بۈگۈن ئۆزىنىڭ بۇ ھەقتىكى ئەسلىمىسى ئارقىلىق جاسۇسنىڭ ئەينى چاغدا شىۋېتسىيەدىكى ئۇيغۇر جامائىتىگە سالغان سورۇقچىلىقلىرىنى كۆرسىتىپ ئۆتىدۇ.

گۋەنتانامو تۈرمىسىدىن «گۇناھسىز» دەپ قويۇپ بېرىلىپ، ئاۋۋال ئالبانىيەگە، ئاندىن شىۋېتسىيەگە يەرلەشكەن ئادىل ھېكىمجانمۇ 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ ئەينى چاغدا ئۆزىگە قانداق قىلىپ يېقىنلاشقانلىقى ھەققىدە گۇۋاھلىق ئەسلىمىسى بېرىدۇ.

شاھىتلارنىڭ بايانلىرىغا قارىغاندا، جاسۇسنىڭ ئەينى چاغدا شىۋېتسىيەدە يېڭىدىن شەكىللىنىۋاتقان ئۇيغۇر جامائىتىگە يېقىنلىشىش ۋە ئۇلارنىڭ ئىشەنچىنى قولغا كەلتۈرۈش ئۇسۇللىرى خىلمۇ-خىل بولغان. يېشى 60 ياشتىن ئاشقان بولسىمۇ، لېكىن ئىلگىرى دىنىي ئىسلامدىن ھېچقانچە خەۋىرى بولمىغان، ئۇيغۇرچىنى خىتايچە ئاھاڭ بىلەن بۇزۇپ سۆزلەيدىغان بۇ يوچۇن كىشىنىڭ جامائەتكە قوشۇلۇپ 5 ۋاق ناماز ئوقۇشى، تەبلىغ ئاڭلىشى، ھەجگە بېرىشى، ھەتتا ئوغلىغا ساقال قويدۇرۇشىدەك بىر قاتار ساختا «تەقۋادارلىقى» نۇرغۇن كىشىلەرنى تەسىرلەندۈرىدۇ.

ئابدۇللا كۆكيار ئەپەندى ئۆزىنىڭ 2005-يىلى شىۋېتسىيەگە يېڭى كەلگەن چاغلىرىدا، 60 ياشلاردىكى بۇ كىشىنىڭ تاماق ئېتىشتىكى يۇقىرى ماھارىتى بىلەن مەشھۇرلىقى، ھەتتا «بابۇر ئەتكەن لېغىرداق»، «بابۇر ئەتكەن پالانچى تاماق» دېگەندەك سۆزلەرنى كۆپ ئاڭلىغانلىقىنى تىلغا ئالىدۇ.

شىۋېتسىيەدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرى ۋە ئۇيغۇر جامائىتىنىڭ جاسۇس تۇتۇلغاندىن بۇيانقى ئەڭ چوڭ سوئاللىرىنىڭ بىرى دەل ئۇنىڭ «تۈگىمەس پۇلى» ۋە «ئۆكسىمەيدىغان ئىئانە» لىرىدۇر.

شىۋېتسىيە ئۇيغۇر كومىتېتىنىڭ نۆۋەتتىكى رەئىسى ئابدۇشۈكۈر سامساق ئۆز ئەسلىمىسى بىلەن ئەينى چاغدا جاسۇسنىڭ شىۋېتسىيەدىكى ھەر ئىككى ئۇيغۇر تەشكىلاتىغا «ئىقتىسادىي ياردەم قىلىمەن» دەپ يۈرگەنلىكىدىن گۇۋاھلىق بېرىدۇ.

شاھىتلار يەنە 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ شۇ يىللاردا شىۋېتسىيەدىكى بىر قىسىم «شەخس» لەرنىڭ ئايروپىلان بېلىتى ۋە باشقا چىقىملىرىنى ئۆز ئۈستىگە ئېلىپ دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ گېرمانىيە، ئامېرىكا قاتارلىق ئەللەردە چاقىرىلغان يىغىنلىرىغا ئېلىپ بارغانلىقى ھەققىدە گۇۋاھلىق بېرىدۇ.

ئابدۇللا كۆكيار ئەپەندى شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسى 2007-يىلى دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىنىڭ بېرلىندا چاقىرىلغان يىغىنىغا ئىقتىساد كەمچىللىكى سەۋەبىدىن ۋەكىل ئەۋەتەلمىگەندە، «تۈگىمەس خەزىنە» گە ئىگە بۇ يوچۇن كىشىنىڭ مەيدىسىگە مۇشتلاپ ئوتتۇرىغا چىققانلىقىنى ئەسلەيدۇ.

شاھىتلار يەنە شۇ يىللاردا 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ يېڭىدىن قۇرۇلغان شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىغا مۇنداق تەلەپ قويغانلىقىنى ئەسلەيدۇ:

«ئەگەردە تەشكىلات ئەزالىرىنىڭ سانى، ئىسىم-فامىلىسى ۋە باشقا ئۇچۇرلىرىنى ماڭا بەرسەڭلار، مەن ئۆز مۇناسىۋىتىم ئارقىلىق شىۋېتسىيە ھۆكۈمىتىدىن شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىغا ئاتاپ يىلىغا 200 مىڭ كىرون پۇل ھەل قىلىپ بېرەلەيمەن.»

شىۋېتسىيە سوتى 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ دېلوسى ھەققىدە چىقارغان مەخسۇس خاتىرىسىدە ئۇنىڭ قولغا ئېلىنىشتىن ئىلگىرىكى ئىقتىسادىي كىرىمى ۋە بانكا ھېساباتى ھەققىدە تۆۋەندىكىلەرنى ئەسكەرتىدۇ:

«بابۇر مەخسۇتنىڭ 2005-يىلىدىن 2008-يىلىغىچە بولغان ئارىلىقتىكى ھەر يىللىق ئاساسلىق كىرىمى تەخمىنەن 60 مىڭ شىۋېت كىرونى بولغان. ئۇ 2005 يىلى شىۋېتسىيە ئىجتىمائىي پاراۋانلىق كاسسىسىدىن 20 مىڭ كىرون بېقىلىش ياردەم پۇلىغا ئېرىشكەن، 2006-يىلىدىن 2009-يىلىغىچە ھەر يىلى 50 مىڭ كىروندىن 70 مىڭ كىرونغىچە بېقىلىش پۇلىغا ئېرىشكەن.»

جاسۇسنىڭ شۇ چاغلاردا شىۋېتسىيە ھۆكۈمىتىگە ئاشكارا بولغان ئىقتىسادىي كىرىمى ۋە باشقا ئەھۋاللىرىنى شىۋېتسىيە دۆلەت رادىئوسى يېقىندا تارقاتقان شىۋېت تىلىدىكى مەخسۇس پروگراممىمۇ تەستىقلايدۇ.

ئۇنداقتا، شىۋېتسىيە ھۆكۈمىتىنىڭ ئەڭ تۆۋەن ئىجتىمائىي پاراۋانلىق ۋە بېقىلىش سۇغۇرتىسى بىلەن ياشاۋاتقان 62 ياشلىق جاسۇسنىڭ خىتايدىن قايتۇرۇپ ئالماقچى بولغان 7 مىليون يۈەن پۇلى، تۇتۇلغاندا يانچۇقىدىن چىققان 110 مىڭ شىۋېت كىرونى، دۇنيا ئۇيغۇر قۇرۇلتىيىغا بەرمەكچى بولغان 100 ياۋروسى، شىۋېتسىيەدىكى ئۇيغۇر تەشكىلاتلىرىغا ياردەم قىلماقچى بولغان تۈرلۈك سوممىدىكى ئاقچىلىرى شۇنداقلا ئۆزى بىلەن يېقىن ئارىلاشقان بىر قىسىم «شەخسلەر» گە ئېلىپ بەرگەن ئايروپىلان بېلەتلىرى ۋە ئۇلارغا تاشلىغان «يەمچۈك» لىرى زادى نەدىن كەلگەن؟ ئۇنىڭ توختىماستىن «ئالتۇن تۇخۇم» كاكىلايدىغان توخۇسى ۋە ياكى «تىللا تۆكۈلىدىغان» خەزىنىسىنىڭ ئاچقۇچى زادى قەيەردە؟

http://www.rfa.org/uyghur/xewerler/qanun/shwetsiye-xitay-jasusluq-06042015163505.html