KATOLİKLERİN DİNİ LİDERİ PAPA’DAN DOĞU TÜRKİSTAN ÇIKIŞI : ÇİN UYGURLARA ZULMEDİYOR

Hıristiyan Katolik Dünyasının Dini Lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis yazdığı yeni kitabında Doğu Türkistan vurgusu da yaptı. Katolik Dini Lider Papa Francis kitabında Rohingya ve Uygur Müslümanlar ile Ezidi’lerin insan hakları ihlallerini gündeme getirdi. Papa Francis, ayrıca kitabında ilk kez Çin’deki Müslüman azınlığın içinde bulunduğu dramatik ile ilgili ” Çin’den Zulum Görenler Hayklar Arasında Uygurlar da bulunmaktadır.” cümleleri yer aldı.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ (UYHAM)

Çin’in  işgalindeki Doğu Türkistan’da yaşayan Uygurlar’a yönelik yaptığı ‘baskı ve yok etme’ politikasına bir tepki de Papa’dan geldi. Katolik Dünyasının Dini Lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Francis yazdığı yeni kitabında Rohingya ve Uygur Müslümanlar ile Ezidi’lerin insan hakları ihlallerini gündeme getirdi. Katolik Kilisesi lideri Papa Francis, insan hakları konusunda hem ABD’ye hem de Çin’e mesajlar verdi. Papa, ABD’de George Floyd vakasının tetiklediği protestolardan ‘sağlıklı öfke’ diye söz etti.Papa Francis, ayrıca kitabında Çin’deki Müslüman Türk azınlığın içinde bulunduğu dramatik ve kötü durum için ” Uygurları da Çin’de zulüm gören halklar arasındadır.” İfadelerini kullandı.

İngiliz The Guardian gazetesinde yer alan habere göre Katolik Dünyasının Dini Lideri Papa Francis, ABD’nin ünlü Basketbol takımı NBA’da forma giyen oyuncuları ağırlayan ve Siyah Yaşamlar Önemlidir hareketine desteğini bildiren söyleşilerinin yer aldığı kitapta, ABD’de polis tarafından öldürülen siyahi vatandaş George Floyd protestolarını olumlu karşılarken Çin’deki baskı altında tutulan Uygurları ilk kez “zulüm gören halklar” arasında saydı.

Çin’in Doğu Türkistan Bölgesinde yaşayan Uygurlar’a yönelik yaptığı ‘baskı ve yok etme’ politikasına bir tepki de Papa’dan geldi. Katolik Kilisesi lideri Papa Francis, insan hakları konusunda hem ABD’ye hem de Çin’e mesajlar verdi. Papa, ABD’de George Floyd vakasının tetiklediği protestolardan ‘sağlıklı öfke’ diye söz etti.

Sputnik’in haberine göre; ABD’de George Floyd vakasındaki gibi beyaz polislerin silahsız siyahi vatandaşları öldürmesine karşı protestoların başını çeken Siyah Yaşamlar Önemlidir (Black Lives Matter) hareketine destek veren profesyonel basketbol ligi NBA’e toplumsal adaletsizlik ve ekonomik eşitsizliği görüşmek üzere davet gönderen Papa, dün NBA yetkilileri ve basketbolcularından oluşan bir heyeti ağırladı.

Aynı zamanda Francis’in kendi biyografi yazarı Austen Ivereigh ile yaptığı söyleşilerden derlenen “Let Us Dream: The Path to A Better Future” (Bırakın hayal edelim: Daha iyi bir geleceğe giden yol) adında bir kitabı yayımlandı.

Kitapta, Papa, koronavirüs pandemisi nedeniyle uygulanan kısıtlamaları protesto edenleri eleştirirken, bunun tersine George Floyd vakasının tetiklediği küresel çapta ırkçılık karşıtı gösterileri ‘sağlıklı öfke’ diye niteledi.

UYGURLAR, EZİDİLER, ROHİNGYALAR…

ABD’nin tepkisini çeken ve buna karşılık Çin’le iyi ilişkiler politikası güden Papa’nın kitapta ilk kez Uygurları ‘dünyanın zulüm gören halkları arasında’ sayan sözleri de yer alması dikkat çekti.

Papa, “Zulüm gören halkları sık sık düşünüyorum. Rohingyalar, zavallı Uygurlar, Ezidiler ki, IŞİD’in onlara yaptığı gerçekten zalimlikti, kilisede dua ederlerken bombalarla öldürülen Mısır ve Pakistan’daki Hıristiyanlar…” İfadelerine yer verdi.

Papa Uygurlarla ilgili başka söz etmezken Rohingyalar gibi halklar hakkında daha ayrıntılı konuştu.

Görüşmede Papa’ya Siyah Yaşamlar Önemlidir hareketiyle bağlantılı toplumsal çabalarını anlatan ve toplumsal farkındalık faaliyetleriyle ilgili bir kitap sunan NBA heyeti, Orlando Magic forması ve ‘Black Lives Matter’ tişörtü de hediye etti.

Papa Francis ilk kez Çin’deki Müslüman Uygurları “zulüm gören” insanlar olarak nitelendirdi. insan hakları aktivistleri onu yıllardır yapmaya çağırıyorlardı. Nitekim geçtiğimiz Eylül’de Vatikan’i ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, Papa’ya “Her inanç liderine dinle ilgili zulme karşı koyma cesareti gösterme çağrısında bulunuyorum. Dünyevi hesaplar uğruna ilkeli duruştan taviz verilmemeli” diye seslenmişti. İngilizce biyografi yazarı Austen Ivereigh ile Aralık ayında çıkacak olan 150 sayfalık kitapta Francis, Covid-19 salgınının hükümetleri kalıcı olarak evrensel bir temel gelir oluşturmayı düşünmeye teşvik etmesi gerektiğini de söyledi. Pandemi sona erdikten sonra eşitsizlikleri ele almak için gerekli olduğunu söylediği ekonomik, sosyal ve politik değişikliklerden bahsediyor.

Çin : Papa’nin Sözleri Tamamen Asılsızdır

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian, Pekin’de yaptığı basın toplantısında Papa’nin bu sözlerini ” Tümü ile Asılsız” sözleri ile reddetti. Doğu Türkistan’da Çin tipi Nazı Kampları ile ilgili olarak ” Kampların terörle mücadele ve radikalleştirme önlemlerinin bir parçası olarak mesleki eğitim ve öğretim merkezleridir. Papa’nın bu söylemleri Çin’in itibarını sarsma ve zedeleme girişimidir.Bu sözlerin tamamı asılsızdır.” iddialarını öne sürerek tepki gösterdi.

Kaynaklar :

1- https://www.karar.com/papadan-dogu-turkistan-cikisi-zulum-goren-halklar-arasinda-1595120?

2-https://www.theguardian.com/world/2020/nov/24/pope-says-for-first-time-that-chinas-uighurs-are-persecuted?fbclid=