Son Dakika
Kazakistan Mahkemesi, Çin’in Doğu Türkistan’daki NAZİ Kampından kaçarak ülkesine sığınan Kazak Sayragül Savutbaykızını serbest bıraktı ve kendisine sığınma hakkı de tanıdığını de açıkladı. Kazakistan Mahkemesinin bu adil ve yerinde Kararının Çin’e atılan ilk ve okkalı bir tokat olduğu belirtildi.
Çin’in idaresindeki Uygur bölgesinde Eğitim Merkezleri adı ile açtığı Toplu Cezalandırma Kampında öğretmen-idareci iken bir süre önce kaçak yollardan Kazakistan’a sığınan ve halen Kazakistan’da tutuklu bulunan Doğu Türkistanlı Kazak Türkü Sayragül Savuütbaykızı’nin Alma-Ata’nin Yarkent/Jarkand İlçesi Mahkemesinde yapılan 2.duruşmasında sığınma hakkı tanınarak serbest bırakıldığı açıklandı Sayragül Hanımın bugün yapılan 2. duruşmasında Çin yönetiminin Doğu Türkistan’daki gizli “Yeniden Eğitim Kampları hakkında ilk kez çok önemli ve çarpıcı bilgiler verdiği bildirildi. Yarkent İlçe Mahkemesinde kamuya açık bir şekilde yapılan yargılamada aynı zamanda Çin vatandaşı da olan Sayragül Savutbaykızı’nın Kazakistan’a sığınma talebi kabul edilerek bu ülke’de kalabileceğine hükmetti.
Doğu Türkistanlı bir Kazak Türkü olan Sayragul Sauytbay, sınırdan yasadışı yollardan Kazakistan’a kaçtığı için Çin’in baskısı ile Çin’e sınırdışı edilme riski altındaydı .
Sayragül Savutbaykızı : Çin’in Bu Kampları Eğitim Merkezleri Değil,Issız Dağ Başına Kurulan Bir Hapishanedir.
Sayragül Suvutbaykızı 01 Ağustos 2018 Çarşamba günü yapılan 2.duruşmasında kendisinin görevli olarak çalıştığı ve Çin’in “Yeniden Eğitim Merkezleri” adını verdiği bu kampların aslında birer Çin Nazi Kampı olduğunu belirtti ve ifadesinde bu kamplar hakkında Çarpıcı bilgiler verdi ve şunları anlattı : “ Kamptaki tutuklulara Çin tarihini yeniden ve tekrar tekrar zorla ezberletiliyor ve ezberleyemeyenler de çeşitli şekilde cezalandırılıyordu. Çin yönetimi beni bu kamplardaki tutuklulara ders vermem ve onları eğitmem için isteğim dışında zorla görevlendirdi. Fakat tutuklulara yapılan baskı zulüm ve çeşitli cezalandırma yöntemlerini kabul edemediğim ve dayanamadığım için sınırı yasa dışı yollarla sınırı geçerek Kazakistan’a kaçmak zorunda kaldım. Kazakistan beni eğer Çin’e tekrar teslim ederse tutuklanacağım,ağır cezalara çarptırılacağım ve en önemlisi de baskı,zulüm ve işkencelere maruz kalacağım.Bu yüzden iltica talebimin kabul edilmesini ve serbest bırakılmamı talep ediyorum.” Şeklinde konuştu.
Daha sonra söz alan Sayragül’ün avukatı de Müvekkilinin Çin’in baskı ve zulmünden canını kurtarmak için yasal olmayan yolları kullanarak Kazakistan’a kaçmak zorunda kaldığını ve Kazakistan devletinden sığınma talebinde bulunmak istediğini ve bunların kabul edilmesini talep ettiğini belirtti ve şöyle konuştu ; “ Müvekkilim Çin’e iade edilirse tutuklanarak hapse atılacağı ve işkenceler ile karşılaşacağı ihtimali çok yüksektir. Kendisinin bu insanı sebeplerle Çin’e iade edilmemesini talep ediyorum.”dedi
Kazakistan Yargısı Kararını Verdi ; Sayragül Savutkızı Ev Hapsi ile şartlı Serbest.
Doğu Türkistan asıllı Kazak Türklerinin kurduğu Atayurt Derneği Başkanı Ve Yönetim Kurulu üyeleri ile bir çok Kazakisbtanlı yazar edip ve önde gelen Aydınlar ile Doğu Türkistan’dan gelen Kazak Türklerinden kalabalık bir gurubun takip ettiği duruşmanın Kadın Hakimi kararını duruşma sonunda kararını açıkladı. Mahkeme Hakimi Sayragül Savutbaykızı’nın sınırı yasa dışı yollarla ihlal ettiği için 6 ay altı ay hapis cezasına çarptırdığını ve bu hapis kararının açıklanmasının ileri bir tarihe bırakıldığını belirtti ve kendisinin evinde düzenli olarak polis nezaretinde kalması şartiyle serbest bırakıldığını bildirdi. Kararın açıklanmasından sonra karar dinleyiciler tarafından sevinç sesleri ve alkışlarla karşılandı.
Sayragül SAvutbaykızı : Vatanım Kazakistan’a ve Aziz Halkıma Teşekkür Borçluyum
Hakimin kararını açıklamasından sonra Polis tarafından Mahkeme çıkışı serbest bırakılan Sayragül Savutbaykızı göz yaşlarını tutamadı ve eşi,çocukları ve yakınlarına bir süre sarılarak ağladı.Mahkeme önünde toplanan kalabalığı da teşekkür eden Sayragül burada bir konuşma yaptı ve şöyle dedi : “Kazakistan’a geldiğimde, tek başıma ve yalnız olduğumu sanıyordum. Tutuklanma ve yargılanmam sürecinde bu düşüncelerimde ne kadar yanlış olduğumu anladım.Bana sahip çıkan ana vatanıma, Kazakistan devletimize, Kazak halkına çok teşekkür ederim. ” Diye konuştu.
Kazak Aktivist Serikhan Bilaş : Kazak Yargısının Kararı çok Adil,doğru ve Yerinde Aynı Zaman’da Bir İlk
Sayragül’ün Serbest bırakılmasından sonra Alma- Ata’lı Kazak Türkü Aktivist Serikzhan Bilash Mahkemleyi izleyen medya mensuplarına şunları söyledi ; “ Bize göre Kazakistan mahaakemesinin bu kararı çok adil ve yerinde bir hükümdür. Aynı zamanda çok doğru ve bir İlk olarak tarihe geçecektir.Bu adil Kararı Sayragül Savutkızı onuruna bu akşam vereceğimiz bir ziyafet ile kutlayacağız.”dedi .
Sayragül : Çin Ceza Kamplarının Varlığını Bir Canlı Tanik Olarak Açıklıyorum
Saragül Savutbaykızı’nın ilk mahkemesi geçtiğimiz Temmuz ayının başında yapılmış ve verdiği ifadesinde kendisinin görevli olarak çalıştığı Çin Ceza Kampında yaklaşık 2 bin 500 etnik Kazak’in hapiste tutulmakta olduğunu belirtmişti. Savutbaykızı Çin’in varlığını sürekli inkar edegeldiği bu toplu cezalandırma Kamplarının mevcudiyetini bu Kamplarda bizzat görevli olan eski bir çalışan tanığı olarak ilk kez açıklamıştı. Savuytbaykızı ifadesinde ayrıca şu çarpıcı bilgiye de paylaşmıştı ;“ Çin yönetimi bu kamplara sürekli Siyasi Eğitim Kampı olarak tanımlıyor. Ama benim zorla çalıştırıldığım bu kamp gerçekten ıssız bir dağ başında tam bir Hapishane idi. Çin yönetiminin bir devlet sırrı olarak sansürlediği ve sürekli gizlemeye çalıştığı ve kamu oyunda devamlı tartışılan bu kampların varlığını bu mahkemede açık olarak ifşa ediyor ve açıklıyorum. Çin yönetimi benim bu açıklamalarımı devlet sırlarını açığa vurmakla suçlayacaklardır.”demişti.
Kazakistan Geçmişte Kendisine Sığınan Uygurları Çin’e Teslim Etmişti
Kazakistan yönetimi, Çin’in Doğu Türkistan’daki baskı,zulüm ve insanlık dışı cinalyetlerinden kaçarak kendilerine sığınan Uygur Türklerini Çin’in baskısı ile Çin’e teslim etmiş ve geri verilen bu Uygurların bır kısmı idama ve geri kalanlar ise çeşitli ağır hapis cezalarına çarptırılmıştı. Kazakistan daha önce kendilerine sığınan etnik Uygurları Çin’in Aşırı Dini Akımlara Sahip ve potansiyel ayrılıkçı ve bölücü hareketlere karışmakla suçladığı sığınmacı Uygurlara karşı başlatılan “ Sert Tavır” kampanyası çerçevesinde Çin’e teslim ediyordu. Bu durum ise, Uygurlar ve İnsan Hakları örgütleri tarafından eleştiriliyor ve tepki ile karşılanıyordu.
Doğu Türkistan’da Yaklaşık 1,5 Milyon Kazak Yaşıyor
Çin’in idaresindeki uzak Kuzeybatı bölgesnde yer alan Doğu Türkistan’da, çoğunluk olarak yaşayan etnik Uygurlarla birlikte Türk ırkından ve Müslüman olan yaklaşık 1,5 milyon etnik Kazak da yaşamaktadır,Çin yönetimi Doğu Türkistan’da yaklaşık 12 milyon Müslüman Türk’ün yaşamakta olduğunu açıklıyor.
Araştırmacılar, yüzbinlerce insanın Çin’in Siyasi Eğitim Merkezleri olduğunu iddia ettiği kamplarda tutulduklarını ifade etmelerine karşılık Çin, bu kampların varlığını sürekli inkar ve reddediyor, Çin devlet medyası ise Doğu Türkistan’daki bu kampların“ Çin Vatandaşlarının Aşırı ve zararlı Dini düşüncelerini iyileştirmek ve düzeltmek için ” kurulan eğitim kurumları olduğunu ve Uygur ve Kazakların bu kampların faaliyetlerini memnuniyetle karşıladığı yolunda gülünç propagandasını yapıyor.
Kazakistan Sayragül Savutkızı Konusunda Sıkıntılı Durumda
Sayragül Sauytbay’ın davası ve hakkında verilen tahliye ve sığınma talebinin kabul edilmesi kararlarını Kazak makamlarını Çin yönetimi ile iyi ilişkilerin devamı konusunda sıkıntıya sokmuş olarak yorumlanıyor.Çünkü, Çin, Kazakistan’ın en büyük ticaret ortaklarından biri olarak öne çıkıyor. Bu dava Çin ile Kazakistan ilişkilerinde tarafları zora sokmuş ve aralarında sıkışıp kalmış bir durumda. Kazakistan’daki Kazaklar Doğu Türkistan’da yaşayan Kazaklara yapılan baskı ve zulümden son derece rahatsız ve bu konuda Kazakistan’ı gerekli önlem almamakla suçluyor. Ayrıca,son 2 yıldır, Kazakların da aynen Uygurlar gibi sebepsiz yere binlerce Kazak Kardeşlerini tutuklaması ve Bu Toplu Cezalandırma Kamplarında kapatmasına tepkili ve bu tepki ve öfke de günden güne de artıyor. Kazakistan’daki aktivistler, eski vatanları Doğu Türkistan’a giden birçok Kazak akraba ve yakınlarının ve onların ailelerinin sınırdan geçtikten hemen sonra tutuklanmasını ve bir çoklarını ortadan kaybolmasını eleştiriyor ve bu konuda Kazakistan yönetimine gerekli girişimlerde bulunmasını kaybolan akrabaları araması için müracaata bulunarak yönetimi sıkıştırıyor.
HRW.Araştırmacısı Wang : Kazakistan Sayragül Konusunda Çin’e Karşı Dik Durmasını Bilmiştir.
ABD.merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün (HRW) kıdemli bir Araştırmacısı olan Maya Wang, Kazakistan yargısının Sayragül Savutbaykızı hakkındaki kararını ve sonuçları hakkında şunları söyledi ; “ Bu dava, Kazak makamlarının Çin ile olan yakın ekonomik ilişkilerine rağmen,Çin’e karşı ayağa kalkabileceğini göstermiştir. Kazakistan bu davada Çin’e karşı dik durmasını bilmiştir. Umudumuz, diğer hükümetlerin de Kazakistan gibi Çin yönetiminin Uygur bölgesinde günden güne artan baskılarına karşı cesaretle hareket etmesidir.” Şeklinde değerlendirdi.
Kaynak : theguardian.com/world/2018/aug/01/kazakh-court-frees-woman-who-fled-chinese-re-education-campRuslan Pryanikov / AFP
BENZER HABERLER